Tiepłochod nr 8

Tiepłochod nr 8

Klasa	stawiacz min
Typ	Tiepłochod
Historia
Stocznia	Björneborgs Mekanisk Verkstad, Björneborg
Położenie stępki	styczeń 1915
Wodowanie	sierpień 1915
MW Imperium Rosyjskiego
Nazwa	Tiepłochod nr 8 / T-8
Wejście do służby	3 października 1915
Flota Czerwona
Wejście do służby	25 października 1917
Wycofanie ze służby	22 lutego 1918
Eesti merejõud
Nazwa	Mootortraaler Nr 10 / Olew / Vaindlo
Wejście do służby	styczeń 1919
MW ZSRR
Nazwa	KT-1501 / Wajndlo / WRD-84 / WRD-105
Wejście do służby	13 sierpnia 1940
Wycofanie ze służby	28 sierpnia 1948
Los okrętu	zezłomowany
Dane taktyczno-techniczne
Wyporność	pełna: 50 ton normalna: 45 ton
Długość	23,17 m
Szerokość	4,57 m
Zanurzenie	1,52 m
Napęd
2 × 40 KM – 2 silniki (pół) wysokoprężne 2 śruby
Prędkość	7,5 węzła
Zasięg	400 mil morskich przy 6 węzłach
Uzbrojenie
karabin maszynowy możliwość zamontowania działa kalibru 57 mm lub 47 mm 10 zwykłych min lub 40 rybek
Załoga	1 oficer, 9 marynarzy

Tiepłochod nr 8 – stawiacz min typu Tiepłochod zbudowany dla Marynarki Wojennej Imperium Rosyjskiego. W ostatnim roku I wojny światowej zdobyty przez Niemców, a po kapitulacji przekazany Estończykom. W Eesti merejõud służył jako „Mootortraaler Nr 10”, „Olew” i „Vaindlo”. Wraz z pozostałymi estońskimi jednostkami przejęty przez ZSRR w 1940 roku. Zezłomowany w 1948 roku.

Budowa i opis techniczny

Okręt był trzecim stawiaczem min drugiej serii typu Tiepłochod. Zamówienie złożono w stoczni Björneborgs Mekanisk Verkstad w Björneborg. Stępka położona została w styczniu 1915 roku, wodowanie miało miejsce w sierpniu, a wejście do służby w Marynarce Wojennej Imperium Rosyjskiego pod nazwą „Tiepłochod nr 8” (w skrócie „T-8”) 3 października.

Jego całkowita długość wynosiła 23,17 metra, szerokość 4,57 metra, zaś zanurzenie 1,52 metra. Wyporność standardowa wynosiła 45, a pełna 50 ton.

Okręt napędzany był przez 2 silniki, każdy o mocy 50 KM, miał 2 śruby. Okręt mógł rozwinąć maksymalnie 7,5 węzłów. Zapas 2,2 tony paliwa pozwalał jednostce na pokonanie 400 mil morskich przy 6 węzłach.

Jednostka uzbrojona była w karabin maszynowy. Miała też możliwość zamontowania działa kalibru 47 lub 57 mm. Jako stawiacz min, mogła zabrać 10 min morskich standardowej wielkości lub 40 rybek.

Służba

„Tiepłochod nr 8” po przewrocie październikowym przeszedł w ręce bolszewików. Utracili go oni w lutym 1918 roku, gdy z powodu zalodzenia Zatoki Fińskiej nie mógł być ewakuowany z wód estońskich. Zgodnie z warunkami rozejmu w Compiègne został przekazany Estonii. Na listę Eesti merejõud oficjalnie wszedł pod nazwą „Mootortraaler Nr 10” (w skrócie „M-10”). Okręt jeszcze w czasie wojny o niepodległość Estonii przemianowano na „Olew”.

Okręt brał udział w działaniach wojennych przeciwko bolszewikom – 17 stycznia 1919 roku uczestniczył w desancie pod Utrią. „Olew” wraz z „Kalewem” wspierały ofensywę wojsk Korpusu Północnego na Piotrogród. Od 15 maja 1919 roku działały na rzece Ługa. Jednostki wzięły na pokład oddział desantowy złożony z załogantów niszczyciela „Wambola” i ruszyły w górę rzeki. We wsi Kuziomkino stoczyły potyczkę z siłami lądowymi Rosjan, którzy zostali odegnani ogniem z dział i karabinów maszynowych zamontowanych na okrętach.

Na przełomie czerwca i lipca 1919 roku okręt brał udział w walkach przeciw wycofującej się bałtyckiej Landeswehrze. Holowany przez „Lennuka”, wyruszył do Rygi 30 czerwca. Wraz z pozostałymi jednostkami znalazł się w ujściu Dźwiny o 13:45. „Kalew” i „Olew” szły w górę rzeki przed pozostałymi okrętami, trałując ją z min i oznaczając bezpieczny tor. W dniach 13–15 października trałowiec, w zespole okrętów estońsko-brytyjskich, wspierał postępy Zachodniej Armii Ochotniczej działając w Zatoce Koporskiej.

Kolejna zmiana nazwy miała miejsce w roku 1936, kiedy okręt otrzymał imię „Vaindlo”.

W wyniku okupacji Estonii przez Armię Czerwoną jednostka została włączona 13 sierpnia 1940 roku w skład Marynarki Wojennej ZSRR. Nazwę jednostki zmieniono 25 lipca 1941 roku, nowe oznaczenie brzmiało „KT-1501”. W sierpniu (28-29) brał udział w ewakuacji Tallinna. Do wcześniejszej nazwy, zapisanej jako „Wajdnlo” powrócił 7 września. Od 1 października 1942 do 3 sierpnia 1944 roku w rezerwie. Po przeklasyfikowaniu na kuter nurkowy otrzymał oznaczenie „WRD-84”, zmienione na „WRD-105” 17 stycznia 1944 roku. Swoją służbę zakończył 28 sierpnia 1948 roku, kiedy to został przekazany na złom.

Linki zewnętrzne

• Eesti Meremuuseum: Eesti allveelaevad ja traaler "Vaindlo" Loksa sadamas, reidi.... [w:] Museums Public Portal [on-line]. – zdjęcie okrętu z 1937 roku, w tle okręty podwodne „Kalev” i „Lembit”.

Bibliografia

• Hartmut Ehlers. Marynarka Wojenna i Paramilitarne Siły Morskie Estonii 1918-1940. „Okręty Wojenne”, s. 53, 2012. Tarnowskie Góry: Wydawnictwo „Okręty Wojenne”. ISSN 1231-014X. 1/2012 (111). (pol.). 
• Leonid G. Baszkirow, Andres Waldre, Nikołaj W. Mitiuckow, John A. Rodriges. Niszczyciele Spartak i Awtroił cz. III. „Okręty Wojenne”, s. 18–26, 2002. Tarnowskie Góry: Wydawnictwo „Okręty Wojenne”. ISSN 1231-014X. Nr 53 (3/2002). (pol.).