Tkanki roślinne

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Tkanki przewodzące u kukurydzy
Epiderma rzodkiewnika pospolitego

Tkanki roślinne – zespoły komórek o podobnej budowie, określonych czynnościach i wspólnym pochodzeniu występujące u roślin. Niektóre tkanki tworzone są przez zespoły komórek jednego typu, są to tkanki jednorodne lub proste. Większość tkanek roślinnych składa się z komórek kilku typów, są to tkanki niejednorodne lub złożone[1].

Tkanki mszaków[edytuj | edytuj kod]

Najstarszą grupą roślin lądowych, u których wykształciły się tkanki są mchy. Tkanki u tych roślin są jednak prymitywne, słabiej zróżnicowane niż u roślin naczyniowych. W przypadku mchów wyróżnia się następujące tkanki[2]:

Tkanki roślin naczyniowych[edytuj | edytuj kod]

Klasyfikacja tkanek roślin naczyniowych może odbywać się według kryterium funkcji w roślinie lub kryterium pochodzenia i budowy. Według drugiego kryterium tkanki roślin naczyniowych dzieli się na dwie podstawowe grupy: tkanki twórcze (merystemy), w których komórki dzielą się intensywnie i są niezróżnicowane, oraz tkanki stałe o komórkach zróżnicowanych funkcjonalnie[3].

Histologia roślin wyróżnia co najmniej kilkadziesiąt szczegółowych typów tkanek roślinnych. Poniższa lista nie wyczerpuje zagadnienia:

Funkcjonalne układy tkankowe[edytuj | edytuj kod]

Zespoły elementów budujących organizm roślinny zapewniają realizację określonych funkcje. Ze względu na funkcje fizjologiczne wyróżniane są następujące układy tkankowe[5]:

  • Układ twórczy, obejmujący wszystkie tkanki merystematyczne i zapewniający wzrost organizmu i wytwarzanie nowych organów.
  • Układ okrywający, obejmujący tkanki określane jako tkanki okrywające i zapewniający roślinie ochronę przed negatywnym wpływem czynników zewnętrznych, uszkodzeniami mechanicznymi, utratą wody infekcją i innymi.
  • Układ fotosyntetyzujący, obejmujący wszystkie komórki zawierające chloroplasty i przeprowadzające fotosyntezę. W przypadku roślin przeprowadzających fotosyntezę C3 optymalizację procesu zapewnia mezofil składający się z miękiszu palisadowego i miękiszu gąbczastego. U roślin o fotosyntezie C4 chlorenchyma zróżnicowana jest na mezofil C4 i mezofil wieńcowy otaczający wiązki przewodzące.
  • Układ przewietrzający, obejmujący system przestworów komórkowych, dzięki którym możliwa jest sprawna wymiana gazowa. W skład tego układu wchodzą także aparaty szparkowe.
  • Układ chłonny, obejmujący ryzodermę i korę pierwotną korzenia i umożliwiając pobieranie wody i soli mineralnych z gleby.
  • Układ przewodzący, obejmujący tkanki przewodzące zapewniające transport wody z rozpuszczonymi solami mineralnymi oraz związków organicznych (asymilatów) wytworzonych przez organy asymilacyjne. Transport substancji w roślinie może odbywać się poprzez apoplast lub symplast.
  • Układ spichrzowy, obejmujący tkanki i pojedyncze komórki gromadzące substancje zapasowe. Niektóre rośliny mają również specjalne tkanki magazynujące wodę, miękisz wodny.
  • Układ wydzielniczy, obejmujący komórki wydzielnicze i ich zespoły.
  • Układ ruchowy, obejmujący struktury anatomiczne umożliwiające ruchy roślin.
  • Układ mechaniczny, obejmujący tkanki wzmacniające, a w szerszym znaczeniu wszystkie ściany komórkowe.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Malinowski Edmund: Anatomia roślin. warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1973, s. 91-146.
  2. J. Mickiewicz, D. Sobotka: Zarys briologii. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1973, s. 36-39.
  3. Szweykowska Alicja, Szweykowski Jerzy: Botanika t.1 Morfologia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2003, s. 120-141. ISBN 83-01-13953-6.
  4. Janina Jasnowska, Mieczysław Jasnowski, Jan Radomski, Stefan Friedrich, Wojciech W.A. Kowalski: Botanika. Szczecin: Wyd. Brasika, 2008, s. 87-124. ISBN 978-83-902821-6-9.
  5. Hejnowicz Z.: Anatomia i histogeneza roślin naczyniowych. Warszawa: PWN, 1980, s. 102-188. ISBN 83-01-00420-7.