Toribio Rodríguez de Mendoza
| |
| Kraj działania | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Data i miejsce śmierci | |
| Wyznanie | |
| Prezbiterat |
1778 |
Alejandro Toribio Rodriguez de Mendoza Collantes (ur. 15 kwietnia 1750, zm. kwiecień 1825) – ksiądz, nauczyciel i trybun, wychowawca generacji patriotów – twórców Republiki Peru[1][2].
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Rodríguez de Mendoza Collantes urodził się w Chachapoyas w 1750 roku (według różnych źródeł: 15[3] lub 17[1][2] kwietnia), jako syn Santiago Rodrígueza de Mendozy i Marii Josefy Collantes. Dorastał w latach panowania Wicekróla Peru, Jose Antonio Manso de Velasco (okres panowania: 1745-1761).
Od najmłodszych lat Rodríguez de Mendoza interesował się naukami przyrodniczymi i nowymi ideami politycznymi oświecenia. Studiował w seminarium Santo Toribio w Limie; w 1770 roku uzyskał doktorat z teologii na Pontificia Universidad de San Marcos[1][2][3].
W 1771 roku Mendoza został mianowany profesorem filozofii i teologii w Real Convictorio de San Carlos. W 1778 roku przyjął święcenia kapłańskie[3]. W okresie 1785–1816 pełnił funkcję rektora uczelni. W tym czasie wzmocnił pozycję nauk przyrodniczych i matematyki, proponując programy studiów bardziej zbliżone do realizowanych współcześnie. Proponował również rezygnację z nauczania łaciny, twierdząc, że to, co jest opanowywane w ciągu pięciu lat, jest zapomniane w ciągu pięciu dni. Promował popularyzację wiedzy wśród rdzennych Indian. Wyrażał nadzieję, że będzie to sprzyjać osiągnięciu równości z białymi mieszkańcami Peru[1][2][3].
Jako wychowawca Rodriguez de Mendoza przekazywał młodzieży ideały oświecenia i zainteresowanie pismami racjonalistycznych filozofów XVIII w. Budząc w uczniach krytyczne myślenie i prowadząc z nimi polityczne debaty, kilkakrotnie naraził się na oskarżenia o wywoływanie spisków przeciw królowi[3].
W 1790 roku Mendoza wstąpił do Towarzystwa Krajoznawczego i brał udział w redagowaniu „Mercurio Peruano”[3][4].
W 1821 roku podpisał akt niepodległości Peru (15.07.1821). W następnym roku został wybrany na członka Kongresu Konstytucyjnego. Zmarł w Limie 12 czerwca 1825[3][5].
Najważniejsze dzieła[edytuj | edytuj kod]
Do najważniejszych utworów Mendozy zalicza się[5]:
- De Theologiae preambulis atque locis selectas (1811)
- Defensa de la carta publicada sobre la devoción del corazón de María Santísima (1813)
Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]
Imieniem Mendozy nazwano Prowincję Rodríguez de Mendoza, położoną w południowo-wschodniej części Regionu Amazonas, i jej stolicę – miasto Mendoza w Dystrykcie San Nicolás[6]. W prowincji odbywają doroczne ceremonie (procesje, koncerty, festyny) dla uczczenia patrona[7][8].
Imię Rodrígueza de Mendozy nosi również Universidad Nacional Toribio Rodríguez de Mendoza de Amazonas (UNTRM-A) w Chachapoyas[1].
Trybunał Konstytucyjny ustanowił medal Toribio Rodriguez de Mendoza dla uhonorowania osób lub instytucji zasłużonych w sprawie obrony Konstytucji i praw człowieka.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e Universidad Nacional Toribio Rodríguez de Mendoza de Amazonas > La Universidad > Don Alejandro Toribio. www.untrm.edu.pe. [dostęp 2011-07-27]. (hiszp.).
- ↑ a b c d La biografia.com Biografia de Toribio Rodríguez de Mendoza. La Universidad. [dostęp 2011-07-27]. (hiszp.).
- ↑ a b c d e f g Biografía resumida de Toribio Rodríguez de Mendoza. www.resumendehistoria.com. [dostęp 2011-07-27]. (hiszp.).
- ↑ Juan José Saldaña: Science in Latin America: a history. books.google.com. [dostęp 2011-07-27]. (ang.).
- ↑ a b Por Alexis R. Arévalo Vergara: Toribio Rodriguez de Mendoza: Un Sabio Precursor De Ideas. [w:] Independencia del Perú, Integrante Sociedad Amantes del País, Precursores del Perú [on-line]. amantesdelpais.wordpress.com. [dostęp 2011-07-27]. (hiszp.).
- ↑ Mendoza Province in Encyclopedia. TutorGig Encyclopedia. [dostęp 2016-02-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-04-09)]. (ang.).
- ↑ Distrito de Rodriguez de Mendoza del departamento de Amazonas, ...gente linda y su rica comida. youtube.com. [dostęp 2011-07-27]. (hiszp.).
- ↑ Fiestas Patronales Rodriguez de Mendoza. youtube.com. [dostęp 2011-07-27]. (hiszp.).