Trois Nouvelles Études

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Okładka wydania Trois Nouvelles Études z 1844

Trois Nouvelles Études – trzy etiudy na fortepian skomponowane przez Fryderyka Chopina w 1839 r.[1][2][3] na potrzeby publikacji Méthode des méthodes François-Josepha Fétisa i Ignaz Moscheles. Zbiór został wydany przez Maurice’a Schlesingera[1] w 1840 r.[1][2] Wbrew źródłom traktującym Trois Nouvelles Études jako opus pośmiertne[4], utwory nie posiadają numeracji opusowej[2][3][4][5]. Były to ostatnie etiudy napisane przez Chopina[6], różniące się stylistycznie od jego poprzednich (op. 10 i op. 25)[7].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Odsłuchaj
Etiuda Des-dur
Powyższe utwory w interpretacji Marthy Goldstein zostały wykonane na fortepianie Érarda (Pandora Records/Al Goldstein Archive, 2003)

Udzielanie lekcji było podstawą dochodów Chopina, a pisanie utworów dydaktycznych przez pianistów-kompozytorów nie było w tym czasie rzadkością[8]. Fétis pozytywnie recenzował pierwszy koncert Chopina w Paryżu, zagrany w Salle Pleyel 26 lutego 1832 r.: „w utworach pana Chopina są oznaki odnowienia form, co może z czasem wywrzeć duży wpływ na ten rodzaj sztuki”[9]. Jako dyrektor brukselskiego konserwatorium, Fétis przygotował wiele materiałów dydaktycznych. Méthode des méthodes miało być pierwotnie pierwszą z trzech jego kolejnych książek (obok metody na skrzypce i dla śpiewaków)[10].

Ukazanie się metody na fortepian Fétisa i Moschelesa zapowiadane było już w 1837 r. Prócz etiud Chopina skomponowanych jesienią 1839 r.[4], w Metodzie znalazło się łącznie 18 utworów napisanych specjalnie na ten cel przez pianistów-wirtuozów takich jak m.in. Felix Mendelssohn-Bartholdy, Sigismund Thalberg, Ferenc Liszt, Adolf von Henselt, Stephen Heller i Julius Benedict[11].

Autograf edycyjny etiud przechowywany jest w kolekcji Anne-Marie Boutroux de Ferrà w Valldemossie (komplet od 1968 r.[12]). Rękopis zawiera znaki sztycharskie[13]. Zdaniem Arthura Hedley, który był przez pewien czas właścicielem rękopisów[12], karta tytułowa została spisana przez Moschelesa[13].

Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]

Etiuda f-moll[edytuj | edytuj kod]

Początek etiudy nr 1
Początek etiudy nr 3
Początek etiudy nr 2

Utwór w tonacji f-moll, w tempie andantino; metrum 2/2 z triolami w partii prawej ręki[14].

Autograf roboczy utworu uważany był za zaginiony; brak było także informacji o istnieniu jego reprodukcji. Przechowywany był w Londynie, a następnie w Lewes przez spadkobierców Juliana Fontany. Narodowy Instytut Fryderyka Chopina zakupił rękopis podczas licytacji w domu aukcyjnym Sotheby’s w Londynie 3 grudnia 2008 r.[15]

16 czerwca 1841 r. incipit etiudy (do części taktu 15) wpisany został przez Chopina w albumie Jean-Pierre’a Dantana[16]. 8 grudnia 1841 r. incipit (do taktu 23)[17] wpisany został przez Chopina w albumie Jenny Vény[18]. Wiadomo również o autografie inciptu (do taktu 21) wpisanym przez Chopina 12 maja 1841 r. w albumie o nieznanym miejscu przechowywania[19].

Etiuda As-dur[edytuj | edytuj kod]

Utwór w tonacji As-dur, w tempie allegretto; metrum 2/4 z triolami w partii prawej ręki[20].

Etiuda Des-dur[edytuj | edytuj kod]

Utwór w tonacji Des-dur, w tempie allegretto. Głównym problemem technicznym etiudy jest artykulacja w partii prawej ręki: melodia grana legato oraz niższy głos grany staccato. W utworze partia lewej ręki realizuje partię w metrum 3/4, prawej zaś w metrum zbliżonym do 6/8[21].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Sydow 1949 ↓, s. 94.
  2. a b c Zamoyski 1985 ↓, s. 268.
  3. a b Iwaszkiewicz 1983 ↓, s. 249.
  4. a b c Brody i Larue 1986 ↓, s. 2.
  5. Sydow 1949 ↓, s. 41, 94.
  6. Brody i Larue 1986 ↓, s. 15.
  7. Brody i Larue 1986 ↓, s. 9.
  8. Brody i Larue 1986 ↓, s. 1.
  9. Zamoyski 1985 ↓, s. 85.
  10. Brody i Larue 1986 ↓, s. 7.
  11. Brody i Larue 1986 ↓, s. 2–3.
  12. a b Brody i Larue 1986 ↓, s. 3.
  13. a b Etudes de la Methode des Methodes. Chopin.nifc.pl. [dostęp 2021-06-27].
  14. Mieczysław Tomaszewski: Etiuda f-moll z Trois Nouvelles Études (nr 1) Dbop. 36A. [w:] Cykl audycji „Fryderyka Chopina Dzieła Wszystkie”; Polskie Radio, Program II [on-line]. Chopin.nifc.pl. [dostęp 2021-06-27].
  15. „Etiudes de la Méthode des Méthodes pour le Piano”, nr 1, Dbop. 36A. Chopin.nifc.pl. [dostęp 2021-06-27].
  16. Etiuda f-moll z Trois Nouvelles Études (nr 1) Dbop. 36A (1). Chopin.nifc.pl. [dostęp 2021-06-27].
  17. Etiuda f-moll z Trois Nouvelles Études (nr 1) Dbop. 36A (2). Chopin.nifc.pl. [dostęp 2021-06-27].
  18. Brody i Larue 1986 ↓, s. 3–4.
  19. Etiuda f-moll z Trois Nouvelles Études (nr 1) Dbop. 36A (3). Chopin.nifc.pl. [dostęp 2021-06-27].
  20. Mieczysław Tomaszewski: Etiuda As-dur z Trois Nouvelles Études (nr 2) Dbop. 36B. [w:] Cykl audycji „Fryderyka Chopina Dzieła Wszystkie”; Polskie Radio, Program II [on-line]. Chopin.nifc.pl. [dostęp 2021-06-27].
  21. Mieczysław Tomaszewski: Etiuda Des-dur z Trois Nouvelles Études (nr 3) Dbop. 36C. [w:] Cykl audycji „Fryderyka Chopina Dzieła Wszystkie”; Polskie Radio, Program II [on-line]. Chopin.nifc.pl. [dostęp 2021-06-27].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]