Tsavoryt
| |
| Właściwości chemiczne i fizyczne | |
| Skład chemiczny |
Ca3Al2Si3O12 |
|---|---|
| Twardość w skali Mohsa |
7,5 |
| Gęstość minerału |
3,60–3,68 g/cm³ |
| Właściwości optyczne | |
| Barwa |
przezroczysta-szmaragdowozielona |
Tsavoryt – minerał z gromady krzemianów, jest grossularem czyli wapniowo – glinowym granatem. Został odkryty w 1967 roku przez brytyjskiego geologa Campbella R. Bridgesa na granicy Kenii i Tanzanii. Nazwę zaproponował sir Henry Platt, prezes przedsiębiorstwa Tiffany & Co., dla upamiętnienia Tsavo East National Park, w pobliżu którego został odkryty w 1974 r.[1][2][3]
Właściwości[edytuj | edytuj kod]
Ma niezwykle atrakcyjną barwę – jest przezroczysty, szmaragdowozielony. Swoją barwę uzyskał dzięki obecności domieszek wanadu, chromu – (jonów wanadu jest średnio od 1-9 razy więcej niż chromu; wzrost ilości wanadu powoduje pociemnienie barwy zielonej aż do niebieskawej), żelaza, tytanu oraz śladowych ilości manganu, magnezu i niklu.
Ma bardzo intensywny blask, bo posiada bardzo wysoki współczynnik załamania światła – 1,74 (np. szmaragd, z którym jest porównywany – 1,57). Ma dwukrotnie większą od niego dyspersję – tsavoryt – 0,028, szmaragd – 0,014. Większa wartość dyspersji wpływa na jego lepszy efekt brylancji.
Ma wysoką twardość – 7,5 w skali Mohsa, zbliżoną do twardości szmaragdu.
Czyste kryształy należą do rzadkości, najczęściej mają wtrącenia grafitu, apatytu, tlenków żelaza, włóknistych inkluzji ciekłych zw. końskim ogonem.
Występowanie[edytuj | edytuj kod]
Miejsca występowania: Tanzania, Kenia – okolice Voi
Zastosowanie[edytuj | edytuj kod]
- wyjątkowo atrakcyjny i ceniony kamień wykorzystywany w jubilerstwie, spopularyzowany przez Tiffany & Co.[potrzebny przypis]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Tsavorite, [w:] Mindat.org, Hudson Institute of Mineralogy [dostęp 2023-06-19] (ang.).
- ↑ Olav Revheim, Best of... Tsavorite - the vanadian type [online], Mindat.org [dostęp 2023-06-19].
- ↑ Campbell Bridges [online], The Telegraph, 21 sierpnia 2009 [dostęp 2023-06-19] (ang.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- W. Schumann – Minerały świata – O. Wyd. ”Alma – Press” 2003 r.
- N.Sobczak, T.Sobczak – Wielka Encyklopedia Kamieni Szlachetnych i Ozdobnych – PWN W-wa 1998