Turzyn (województwo mazowieckie)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Turzyn
wieś
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Powiat

wyszkowski

Gmina

Brańszczyk

Wysokość

88 m n.p.m.

Liczba ludności (2019)

758[2]

Strefa numeracyjna

29

Kod pocztowy

07-221[3]

Tablice rejestracyjne

WWY

SIMC

0506930[4]

Położenie na mapie gminy Brańszczyk
Mapa konturowa gminy Brańszczyk, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Turzyn”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Turzyn”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Turzyn”
Położenie na mapie powiatu wyszkowskiego
Mapa konturowa powiatu wyszkowskiego, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Turzyn”
Ziemia52°36′30″N 21°30′56″E/52,608333 21,515556[1]

Turzynwieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie wyszkowskim, w gminie Brańszczyk[4][5]. Leży nad rzeką Bug.

Integralne części wsi Turzyn[4][5]
SIMC Nazwa Rodzaj
0506952 Leśniczówka Natalin część wsi
0506969 Turzyn-Kolonia część wsi

Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Jana Chrzciciela w Brańszczyku[6].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Wieś wzmiankowana po raz pierwszy w 1203 w opisie posiadłości biskupstwa płockiego. Prywatna wieś duchowna Turzynno położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie kamienieckim ziemi nurskiej województwa mazowieckiego[7]. Do 1956 należąca do powiatu ostrowskiego, do 1975 do powiatu wyszkowskiego. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie ostrołęckim.

Nazwa Turzyn wywodzi się niewątpliwie od turów, zwierząt licznie tu niegdyś żyjących, podobnych do dzisiejszego żubra. We wsi mieszkali oszczepnicy używani przez władcę do polowania na tury. W pobliżu Turzyna znajduje się niewielkie jezioro nazywane w miejscowej tradycji Głusza. Związana jest z nim ciekawa legenda. Otóż jak głosi opowieść stał w tym miejscu murowany kościół, ale jakaś zła siła spowodowała, że zapadł się pod ziemię i zalała go woda. Niektórzy mieszkańcy twierdzą, mówi także o tym legenda, że gdy na Głuszy panuje cisza, to słychać ponure bicie dzwonów.

W latach 1921–1931 wieś leżała w województwie białostockim, w powiecie ostrołęckim, w gminie Brańszczyk.

Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku wieś zamieszkiwało 899 osoby, 896 było wyznania rzymskokatolickiego a 3 mojżeszowego. Jednocześnie wszyscy mieszkańcy zadeklarowali polską przynależność narodową. Były tu 152 budynki mieszkalne[8]. Miejscowość należała do parafii rzymskokatolickiej w Brańszczyku. Podlegała pod Sąd Grodzki w Ostrowie i Okręgowy w Łomży; właściwy urząd pocztowy mieścił się w Brańszczyku[9].

W wyniku agresji III Rzeszy na Polskę we wrześniu 1939 wieś znalazła się pod okupacją niemiecką i do wyzwolenia weszła w skład dystryktu warszawskiego Generalnego Gubernatorstwa[10].

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa ostrołęckiego.

Na dzień 31 grudnia 2013 roku sołectwo liczyło 747 mieszkańców zameldowanych na pobyt stały[11].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 141837
  2. Strona gminy, stan ludności na dzień 31.12.2019. [dostęp 2020-04-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-04-07)].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1304 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. a b c GUS. Wyszukiwarka TERYT
  5. a b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  6. Opis parafii na stronie diecezji
  7. Corona Regni Poloniae. Mapa w skali 1:250 000, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk i Pracownia Geoinformacji Historycznej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
  8. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych., t. T. 5, województwo białostockie, 1924, s. 61.
  9. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej z oznaczeniem terytorjalnie im właściwych władz i urzędów oraz urządzeń komunikacyjnych, Przemyśl, Warszawa 1933, s. 1766.
  10. Karte: Distrikt Warschau 1. 1. 1944 - Kreisgliederung [online], www.territorial.de [dostęp 2020-05-31].
  11. Wykaz ilościowy mieszkańców gm. Brańszczyk na 31.12.2013. UG Brańszczyk. [dostęp 2014-06-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (14 lipca 2014)].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]