Tydzień Otwartego Dostępu

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Film Piled Higher and Deeper opublikowany z okazji Open Access Week 2012
Banner internetowy z okazji Open Access Week
Tort upieczony z okazji Open Access Week 2010 na University of Lincoln, zawierający logo otwartego dostępu

Tydzień Otwartego Dostępu (ang. Open Access Week, także Tydzień Otwartej Nauki[1]) – coroczne wydarzenie z dziedziny komunikacji naukowej poświęcone otwartemu dostępowi do nauki i tematom pokrewnym. Tydzień obchodzony jest globalnie zarówno online, jak i offline; odbywa się w październiku każdego roku. Typowe wydarzenia organizowane w ramach Tygodnia to dyskusje, seminaria, webinaria, akcje promocyjne, sympozja i uroczyste ogłoszenia o wdrożeniu otwartego mandatu lub o innych ważnych osiągnięciach dotyczących otwartego dostępu do nauki. Przykładowo angielskie Royal Society w czasie Open Access Week 2011 ogłosiło, że opublikuje zdigitalizowane wersje prac z okresu 1665–1941[2].

Obchody Tygodnia Otwartego Dostępu w Polsce były koordynowane przez Bożenę Bednarek-Michalską, przedstawicielkę Koalicji Otwartej Edukacji i EBIB[3], działaczkę ruchu open access od 2000 roku. Polskie wydarzenia umieszcza się rokrocznie na stronie Uwolnij Naukę, jest to portal tworzony przez Koalicję Otwartej Edukacji[4].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Przykład wydarzenia, sympozjum na University of Arizona 25 października 2011[5]

Poprzednikiem Open Access Week był National Day of Action for Open Access zorganizowany 15 lutego 2007 w Stanach Zjednoczonych przez Students for Free Culture i Alliance for Taxpayer Access[6]. W 2008 wybrano 14 października na Open Access Day, wydarzenie to obchodzono na całym świecie[7]. W 2009 Dzień rozszerzono na Tydzień, 19–23 października[8]. Rok później Open Access Week trwał w dniach 18–24 października[9]. Od roku 2011 Tydzień trwa przez pełne siedem dni w ostatnim tygodniu tego miesiąca[10][11].

Hasła przewodnie[edytuj | edytuj kod]

Początkowo każde wydarzenie zorganizowane z okazji Open Access Week odbywało się pod oddolnie wybieranym hasłem. Od 2012 są oficjalne, globalne hasła przewodnie:

  • w 2012 hasłem było „set the default to open access”[12],
  • w 2013 hasłem było „redefining impact”[13] („Open Access: redefinicja wzrostu”[3]),
  • w 2014 hasłem było „Generation Open”[14],
  • w 2015 hasłem jest „Open for Collaboration”[15].,
  • w 2016 hasłem jest "Open in Action"[16],
  • w 2017 hasłem jest "Open in order to..."[17],
  • w 2018 hasłem jest "Designing equitable foundations for open knowledge"[18],

Wydarzenia[edytuj | edytuj kod]

Szczegółowe informacje o wydarzeniach z całego świata organizowanych z okazji Open Access Week są zbierane na stronie Open Access Directory[19]. W roku 2013 odnotowano ich 140[20].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Bożena Bednarek-Michalska: Tydzień Otwartej Nauki. uwolnijnauke.pl, 2014-08-01. [dostęp 2015-07-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-03-28)].
  2. Royal Society journal archive made permanently free to access. royalsociety.org, 2011-10-26. [dostęp 2013-09-25]. (ang.).
  3. a b Tydzień Otwartej Nauki w Polsce 2013. www.ebib.pl. [dostęp 2015-07-07].
  4. Tydzień Otwartej Nauki | Uwolnij Naukę [online], uwolnijnauke.pl [dostęp 2018-06-21] [zarchiwizowane z adresu 2018-06-19] (pol.).
  5. The Future of Data: Open Access and Reproducibility. arizona.edu. [dostęp 2015-07-07]. (ang.).
  6. Announcing the National Day of Action for Open Access: Feb. 15. freeculture.org. [dostęp 2015-07-07]. (ang.).
  7. First Open Access Day To Be Held October 14, 2008. sparc.arl.org. [dostęp 2015-07-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]. (ang.).
  8. Open Access Week declared for 2009. sparc.arl.org, 2009-03-05. [dostęp 2013-09-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-28)]. (ang.).
  9. Open Access Week 2010 declared for October 18 to 24 -- Researchers challenged to demonstrate the impact of Open Access on research and scholarship. www.sparc.arl.org. [dostęp 2015-07-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-10-18)]. (ang.).
  10. Open Access Week 2011 Dates announced. [w:] Open Access Week [on-line]. openaccessweek.org, 2010-10-17. [dostęp 2013-09-25]. (ang.).
  11. Open Access Week 2013. eifl.net. [dostęp 2013-10-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-21)]. (ang.).
  12. Open Access Week 2012. eifl.net, 2013-10-23. [dostęp 2015-07-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-03)]. (ang.).
  13. Redefining Impact Through Open Access. [w:] World Bank [on-line]. worldbank.org, 2013-10-18. (ang.).
  14. SPARC and the World Bank to co-host kickoff event for 2014 International Open Access Week. openaccessweek.org, 2014-06-15. (ang.).
  15. Theme of 2015 Open Access Week to be "Open for Collaboration". openaccessweek.org, 2015-03-04. (ang.).
  16. Bożena Bednarek-Michalska, VII Tydzień Otwartej Nauki w Polsce 2016 [online], uwolnijnauke.pl, 16 maja 2016 [dostęp 2018-06-19] (pol.).
  17. Bożena Bednarek-Michalska, Materiały promocyjne na Tydzień Otwartej Nauki [online], uwolnijnauke.pl, 18 września 2017 [dostęp 2018-06-19] (pol.).
  18. Bożena Bednarek-Michalska, Tydzień Otwartej Nauki w 2018 [online], uwolnijnauke.pl, 6 czerwca 2018 [dostęp 2018-06-19] (pol.).
  19. Events celebrating Open Access Week - Open Access Directory. oad.simmons.edu. [dostęp 2015-07-07]. (ang.).
  20. Upcoming events. openaccessweek.org. [dostęp 2013-10-23]. (ang.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]