Tyszki-Nadbory
52°59′11″N 21°53′46″E/52,986389 21,896111| wieś | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2011) | |
| Strefa numeracyjna |
29 |
| Kod pocztowy |
07-407[4] |
| Tablice rejestracyjne |
WOS |
| SIMC |
0508477[5] |
Położenie na mapie gminy Czerwin  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
Położenie na mapie powiatu ostrołęckiego  | |
| 52°59′11″N 21°53′46″E/52,986389 21,896111[1]
| |
Tyszki-Nadbory – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie ostrołęckim, w gminie Czerwin[5][6].
Tyszki Nadbory są niewielką wsią, o charakterze ulicówki, złożoną z ponad dwudziestu domów, zamieszkaną przez ok. 60 osób. Miejscowość jest położona przy bocznej drodze prowadzącej do Pisków, odchodzącej od drogi wojewódzkiej nr 677, łączącej Łomżę i Ostrów Mazowiecką. Okolicę osady stanowią głównie pola uprawne, a także łąki i niewielkie laski. Około kilometra na północ od osady płynie rzeka Ruż, stanowiąca lewy dopływ Narwi.
Pod względem organizacji kościelnej Tyszki-Nadbory należą do parafii pw. św. Jana Chrzciciela w Piskach.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Najstarsza wzmianka o miejscowości pochodzi z początku XV w. W latach 1392–93 i 1398 książę mazowiecki Janusz I nadawał dość znaczne obszary nad rzeką Ruź trzem spokrewnionym ze sobą rycerzom z rodu Tyszków, którzy założyli tutaj kilka osad, nazywanych od ich nazwiska Tyszkami. Dla odróżnienia wszystkie one posiadały dwuczłonową nazwę (m.in. Andrzejki-Tyszki, Tyszki-Ciągaczki, Tyszki-Pomian – obecnie Pomian, Tyszki-Piotrowo - obecnie Piotrowo).
Przez długi czas była Tyszki-Nadbory były osadą zamieszkana przez drobną szlachtę mazowiecką – potomków założyciela. Wieś szlachecka położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie łomżyńskim ziemi łomżyńskiej[7].
W latach 1921 – 1939 wieś leżała w województwie białostockim, w powiecie łomżyńskim, w gminie Piski.
Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku wieś zamieszkiwało 188 osób, 186 było wyznania rzymskokatolickiego, 2 prawosławnego. Jednocześnie 186 mieszkańców zadeklarowało polską przynależność narodową a 2 rosyjską. Było tu 30 budynków mieszkalnych[8]. Miejscowość należała do parafii rzymskokatolickiej w Piskach. Podlegała pod Sąd Grodzki w Ostrołęce i Okręgowy w Łomży; właściwy urząd pocztowy mieścił się w Piskach[9].
W wyniku napaści ZSRR na Polskę we wrześniu 1939 miejscowość znalazła się pod okupacją sowiecką. Od czerwca 1941 roku pod okupacją niemiecką. Od 22 lipca 1941 do 1945 włączona w skład Landkreis Lomscha, Bezirk Bialystok III Rzeszy[10][11]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa łomżyńskiego.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 142212
- ↑ Wieś Tyszki-Nadbory w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-10-29] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2019-10-08].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1312 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Corona Regni Poloniae. Mapa w skali 1:250 000, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk i Pracownia Geoinformacji Historycznej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
- ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych., t. T. 5, województwo białostockie, 1924, s. 58.
- ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej z oznaczeniem terytorjalnie im właściwych władz i urzędów oraz urządzeń komunikacyjnych, Przemyśl, Warszawa 1933, s. 1771.
- ↑ Karte: Landkreis Lomscha 1. 8. 1944 - Städte und Amtsbezirke [online], www.territorial.de [dostęp 2020-04-19].
- ↑ Gemeindekarte des Generalgouvernements Polen, 1:1 000 000, 1940
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Tyszki (1) ''d) T. Nadbory'', [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XII: Szlurpkiszki – Warłynka, Warszawa 1892, s. 726.
- Siedziba gminy: Czerwin
