Cippi Liwni

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
(Przekierowano z Tzipi Liwni)
Cippi Liwni
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

8 lipca 1958
Tel Awiw

Minister spraw zagranicznych
oraz I wicepremier
w rządzie Olmerta i w II rządzie Szarona
Okres

od 18 stycznia 2006
do 31 marca 2009

Przynależność polityczna

Kadima

Poprzednik

Silwan Szalom

Następca

Awigdor Lieberman

Minister sprawiedliwości
w rządzie Olmerta
Okres

od 29 listopada 2006
do 7 lutego 2006

Przynależność polityczna

Kadima

Poprzednik

Chajjim Ramon

Następca

Danijjel Friedmann

Minister ds. absorpcji imigrantów
w II rządzie Ariela Szarona
Okres

od 28 stycznia 2003
do 4 maja 2006

Przynależność polityczna

Likud
Kadima

Minister budownictwa i mieszkalnictwa
w II rządzie Szarona
Okres

od 31 lipca 2004
do 10 stycznia 2005

Przynależność polityczna

Likud
Kadima

Poprzednik

Efi Ejtam

Następca

Jicchak Herzog

Minister sprawiedliwości
w II rządzie Ariela Szarona
Okres

od 10 stycznia 2005
do 4 maja 2006

Przynależność polityczna

Likud/Kadima

Poprzednik

Tommy Lapid

Minister rolnictwa i rozwoju wsi
w I rządzie Ariela Szarona
Okres

od 17 grudnia 2002
do 28 lutego 2003

Przynależność polityczna

Likud

Poprzednik

Szalom Simchon

Następca

Jisra’el Kac

Minister współpracy regionalnej
w I rządzie Ariela Szarona
Okres

od 7 marca 2001
do 29 sierpnia 2001

Przynależność polityczna

Likud

Poprzednik

Szimon Peres

Następca

Roni Milo

podpis

Cippi Liwni, właśc. Cippora Malka Liwni (hebr. ציפורה מלכּה „ציפי” לבני, wym. [tsipoˈʁa malˈka ˈtsipi ˈlivni]; ur. 8 lipca 1958 w Tel Awiwie) – izraelska polityk, posłanka do Knesetu i minister kilku resortów z ramienia Likudu, a następnie Kadimy. W latach 2008–2012 przewodnicząca Kadimy, w latach 2009–2013 liderka opozycji. Od 2012 przewodnicząca partii Ruch (Ha-Tenu’a).

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodziła się w Tel Awiwie[1]. Jest córką Eitana Liwniego (urodzonego w Grodnie) i Sary Rosenberg. Jej rodzice byli członkami organizacji Irgun[2]. We wczesnych latach 80. XX wieku służyła w armii izraelskiej (osiągnęła stopień porucznika) i przez niemal dwa lata pracowała w Mosadzie[3], rezygnując z zamążpójścia i ukończenia studiów prawniczych. W późniejszym czasie pojawiły się informacje, że pracując w wywiadzie tropiła arabskich terrorystów[4], choć inne świadczą o tym, że była raczej agentką niskiego szczebla[5]. W tym czasie mieszkała m.in. w Paryżu[6]. Ukończyła studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Bar-Ilana w Ramat Ganie, specjalizując się w prawie handlowym. Przez 10 lat prowadziła własną praktykę prawniczą.

Kariera polityczna[edytuj | edytuj kod]

W 1999 została po raz pierwszy wybrana do Knesetu z ramienia partii Likud. Była aktywną zwolenniczką polityki Ariela Szarona i kiedy został on premierem w lipcu 2001, otrzymała stanowisko ministra współpracy regionalnej. Później otrzymała także teki ministra rolnictwa, imigracji oraz budownictwa i konstrukcji[6]. W 2004 roku została uhonorowana nagrodą Abirat Ha-Shilton, przyznawaną najbardziej efektywnym politykom. W styczniu 2005 roku Liwni została ministrem sprawiedliwości, po kilku miesiącach pełnienia obowiązków szefa tego resortu[7].

W gabinecie Szarona wspierała plan szefa rządu opierający się na polityce jednostronnych posunięć w stosunkach z Palestyńczykami. Postrzegana była jako jeden z głównych umiarkowanych członków partii. Często była autorką mediacji pomiędzy skrajnymi elementami w ugrupowaniu. Miała m.in. duży udział w doprowadzeniu do ratyfikacji przez Kneset planu Szarona. 12 listopada 2005 przemawiała w imieniu Likudu na uroczystości upamiętniającej śmierć Icchaka Rabina[8].

Liwni z amerykańskim wiceprezydentem, Dickiem Cheneyem
Z palestyńskim premierem, Salamem Fajjadem
Podczas Światowego Kongresu Żydowskiego, Jerozolima, styczeń 2008

20 listopada 2005 razem z Szaronem opuściła Likud, przechodząc do nowej formacji Kadima. W styczniu 2006, kiedy rządem ze względu na chorobę Szarona kierował Ehud Olmert, objęła resort spraw zagranicznych po Silwanie Szalomie (zachowując także stanowisko ministra sprawiedliwości)[9]. Była drugą w historii Izraela kobietą na czele ministerstwa spraw zagranicznych (po Goldzie Meir). Wymieniana w gronie kandydatów Kadimy na premiera w wyborach 2006, zrezygnowała z ubiegania się o to stanowisko (była numerem 3. na liście wyborczej Kadimy) i poparła Ehuda Olmerta[10].

Po wyborach w 2006 roku, 4 maja, wraz z zaprzysiężeniem 31. rządu w historii Izraela, Liwni została wicepremierem, zachowując jednocześnie tekę ministra spraw zagranicznych. Zrezygnowała z urzędu ministra sprawiedliwości, ale sprawowała go ponownie w okresie od 29 listopada 2006 do 7 lutego 2007 roku[10]. W tym okresie była opisywana jako drugi najpotężniejszy polityk w Izraelu[11]. W 2007 roku znalazła się na liście 100 najbardziej wpływowych ludzi świata magazynu Time[12]. Forbes uznał ją natomiast za 52. najpotężniejszą kobietą na świecie[13].

Liwni została pierwszym izraelskim ministrem jasno odróżniającym ataki bojowników palestyńskich na obiekty wojskowe i izraelskich cywilów. Podczas wywiadu dla telewizji amerykańskiej udzielonego 28 marca 2006 roku, Liwni powiedziała m.in.:

Ktoś, kto walczy z izraelskimi żołnierzami jest wrogiem i my będziemy z nim walczyć, ale myślę, że nie podpada to pod definicję terroryzmu, jeśli celem jest żołnierz[14].

W lipcu 2007 roku spotkała się z palestyńskim premierem, Salamem Fajjadem, z którym dyskutowała nad kwestią poprawienia życia narodu palestyńskiego, bez zagrożenia dla bezpieczeństwa Izraela[15].

2 maja 2008 Liwni wezwała premiera Ehuda Olmerta do rezygnacji po ujawnieniu raportu komisji Winograda (jego przedmiotem były wyniki śledztwa nad postępowaniem władz przed i podczas konfliktu z Libanem). Stwierdziła, że powinna zastąpić go na czele Kadimy, wskazując na to, że wygrałaby z Olmertem w przypadku wewnątrzpartyjnych wyborów na lidera tego ugrupowania[16][17]. Jej wezwanie zostało jednak zignorowane[18].

30 lipca 2008 roku premier Olmert zakomunikował, że nie będzie się ubiegał o kolejną kadencję na stanowisku przewodniczącego partii[19]. Swoje kandydatury w wewnątrzpartyjnych wyborach, zgłosili za to: Cippi Liwni, Sza’ul Mofaz, Awi Dichter i Me’ir Szitrit[20]. 17 września 2008 nową przewodniczącą partii została wybrana Liwni, która otrzymała 43,1 proc. głosów. Drugi Sza’ul Mofaz, zapewnił sobie 42 proc. głosów. W wewnątrzpartyjnych wyborach wzięło udział 55 proc. członków partii, a Liwni zwyciężyła przewagą tylko 431 głosów (1,1 proc.)[21]. Nowy lider rozpoczął negocjacje z partiami wchodzącymi dotąd w skład koalicji rządowej i zastąpi najprawdopodobniej Olmerta na stanowisku premiera Izraela[22].

21 września 2008 Ehud Olmert złożył oficjalną rezygnację ze stanowiska premiera na ręce prezydenta Szimona Peresa[23]. Ten przekazał misję uformowania nowego rządu Liwni. Zgodnie z ustawami zasadniczymi Izraela, w przypadku braku sukcesu po upływie 42 dni od uzyskania nominacji, rozpisywane są nowe wybory[24][25]. Liwni ostatecznie nie udało się utworzyć nowej koalicji. Prezydent Peres rozpisał wybory do Knesetu na 10 lutego 2009 roku[26][27]. Do czasu sformowania nowego rządu po wyborach w 2009 r., premierem był Ehud Olmert[28].

W 2012 stanęła na czele grupy secesjonistów z Kadimy ugrupowanie Ruch (Ha-Tenu’a). Do nowej partii wstąpiło siedmioro członków Knesetu, którzy odeszli z Kadimy: Rachel Adatto, Jo’el Chason, Szelomo Mola, Me’ir Szitrit, Robert Tiwjajew, Madżalli Wahbi i Orit Zu’arec[29]. 1 grudnia 2012 do Ha-Tenu’a przyłączył się były przywódca Partii Pracy, Amram Micna[30], a 6 grudnia uczynił to także Amir Perec (również były lider Partii Pracy)[31].

W wyniku wyborów w styczniu 2013, partia Ha-Tenu’a otrzymała 6 miejsc w Knesecie. Weszła ona do koalicji rządowej stworzonej przez Binjamina Netanjahu. Liwni została ministrem sprawiedliwości[32].

Pod koniec 2014 w rządzie Binjamina Netanjahu zaczęły narastać napięcia między partnerami tworzącymi koalicję w sprawach takich jak budżet na 2015 rok, wysokie koszty życia, polityka wobec Palestyńczyków, a zwłaszcza zaproponowanej przez premiera kontrowersyjnej ustawy, która określiłaby Izrael jako „państwo narodowe” narodu żydowskiego[33]. 2 grudnia 2014 premier Netanjahu zdymisjonował dwoje ministrów, liderów koalicyjnych centrowo-liberalnych ugrupowań – Liwni oraz Ja’ira Lapida, lidera Jest Przyszłość[34], zarzucając im „spiskowanie”, „podważanie jego pozycji” i „nieustające ataki z wnętrza rządu”[35]. Efektem kryzysu rządowego był wniosek o skrócenie kadencji Knesetu, która normalnie trwałaby do 2017[33].

10 grudnia 2014 Liwnu oraz lider Partii Pracy Jicchak Herzog ogłosili wspólnie powstanie sojuszu wyborczego przed wyborami[36]. Nowy podmiot uzyskał nazwę Unia Syjonistyczna i w wyborach zajął drugie miejsce wprowadzając do Knesetu łącznie 24 deputowanych[37]. Ugrupowanie pozostało w opozycji do rządzącego prawicy.

W kwietniu 2019 Liwni utraciła miejsce w parlamencie[6].

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

Mieszka w Tel Awiwie, jest żoną Naftalego Spitzera, ma dwójkę dzieci – Omriego i Juwala. Jest wegetarianką[8], posługuje się językiem hebrajskim, angielskim i francuskim.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. The Times: Olmert on brink over war failure as his deputy and party desert him. [dostęp 2008-10-11]. (ang.).
  2. Ha-Arec: News in Brief. [dostęp 2008-10-11]. (ang.).
  3. Izrael: Cipi Liwni była agentką Mosadu. [dostęp 2009-01-04].
  4. The Sunday Times: Tzipi Livni: terrorist-hunter secret of woman tipped to lead Israel. [dostęp 2008-10-11]. (ang.).
  5. The Jerusalem Post: Channel 1: Livni’s past in Mossad not spectacular. [dostęp 2008-10-11]. (ang.).
  6. a b c Cippi Liwni (ang.) – profil na stronie Knesetu.
  7. Anshel Pfeffer, The Jerusalem Post: Behind the Lines: And who, may we ask, is Tzipi Livni?. [dostęp 2008-10-11]. (ang.).
  8. a b Roger Cohen, The Jerusalem Post: Her Jewish State. [dostęp 2008-10-11]. (ang.).
  9. The Independent: Tzipi Livni: Agent of change. [dostęp 2008-10-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-09-05)]. (ang.).
  10. a b Jewish Virtual Library: Tzipi Livni (1958-). [dostęp 2008-10-11]. (ang.).
  11. Washington Post: Tzipi Livni Named Vice Premier in Israel. [dostęp 2008-10-11]. (ang.).
  12. The Time 100: Tzipi Livni. [dostęp 2008-10-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (20 września 2010)]. (ang.).
  13. Forbes: The 100 Most Powerful Women sorted by rank. [dostęp 2008-10-11]. (ang.).
  14. Antonio Cassese: The Multifaceted Criminal Notion of Terrorism in International Law. Oxford University Press, 2006.
  15. Aluf Benn: Livni and Fayad meet, discuss improving Palestinians’ lives. Ha-Arec, 7 sierpnia 2008. [dostęp 2008-09-12]. (ang.).
  16. David Rosenberg: Olmert’s Survival Prospects Dim Amid Livni Challenge. Bloomberg, 3 maja 2008. [dostęp 2008-09-12]. (ang.).
  17. Gil Hoffman: Olmert to decide on his future ‘very soon’. The Jerusalem Post, 29 czerwca 2008. [dostęp 2008-09-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (3 lutego 2012)]. (ang.).
  18. Josi Verter, Mazal Mualem: PM Olmert to tell deputy Livni: Stop undermining me, or resign. Ha-Arec, 2 maja 2008. [dostęp 2008-09-12]. (ang.).
  19. Jillian York: Israel: Olmet to Resign Following Kadima Party. Global Voices Online, 31 lipca 2008. [dostęp 2008-08-31]. (ang.).
  20. Hillel Fendel: Kadima Primaries: HaNegbi Supports Livni. Aruc Szewa, 13 sierpnia 2008. [dostęp 2008-08-31]. (ang.).
  21. Victorious Livni: I will approach this job with ‘great reverence’. Ha-Arec, 17 września 2008. [dostęp 2008-09-18]. (ang.).
  22. After narrow win, Livni begins to forge coalition. Ha-Arec, 18 września 2008. [dostęp 2008-09-18]. (ang.).
  23. Mazal Mualem, Szachar Ilan, Barak Rawid: Olmert formally submits his resignation to Peres. Ha-Arec, 21 września 2008. [dostęp 2008-10-18]. (ang.).
  24. Gil Hoffman, Greer Fay Cashman: Peres entrusts Livni with forming gov’t. The Jerusalem Post, 22 września 2008. [dostęp 2008-10-18]. (ang.).
  25. Gwen Ackerman, Jonathan Ferziger: Netanyahu Calls for Elections in Israel, Rejects Livni Offer. The Jerusalem Post, 23 września 2008. [dostęp 2008-10-18]. (ang.).
  26. Israel’s Livni to call for elections. CNN, 25 października 2008. [dostęp 2008-11-07]. (ang.).
  27. Ethan Bronner: Israeli Party Leader Seeks Early Elections. New York Times, 25 października 2008. [dostęp 2008-11-07]. (ang.).
  28. Roni Sofer: Olmert to make political comeback. Jedi’ot Acharonot, 26 października 2008. [dostęp 2008-11-19]. (ang.).
  29. Mergers and splits among parliamentary groups. knesset.gov.il. [dostęp 2013-12-30]. (ang.).
  30. Yuval Karni: Amram Mitzna joins Livni’s new party. Jedi’ot Acharonot, 1 grudnia 2012. [dostęp 2013-12-30]. (ang.).
  31. Yuval Karni: מפץ פוליטי: פרץ עוזב את יחימוביץ' ועובר. Jedi’ot Acharonot, 6 grudnia 2012. [dostęp 2013-12-30]. (hebr.).
  32. Nineteenth Knesset: Government 33. knesset.gov.il. [dostęp 2013-12-30]. (ang.).
  33. a b Maayan Lubell: Netanyahu says Israel could be headed to early election. Reuters, 1 grudnia 2014. [dostęp 2014-12-27]. (ang.).
  34. Będą przedterminowe wybory w Izraelu. Bo ministrowie nie chcieli uznać, że państwo należy do „ludu żydowskiego”. Gazeta.pl. [dostęp 2014-12-28]. (pol.).
  35. Elie Leshem, Ilan Ben Zion: Accusing Lapid and Livni of attempted ‘putsch,’ Netanjahu fires them, calls elections. The Times of Israel, 2 grudnia 2014. [dostęp 2014-12-27]. (ang.).
  36. Jonathan Lis: Labor, Livni agree to join forces ahead of elections. [w:] Ha-Arec [on-line]. 10 grudnia 2014. [dostęp 2015-03-22]. (ang.).
  37. Final Unofficial* results of the Elections for the Twentieth Knesset. [dostęp 2015-03-22]. (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

\