Ułła
55°13′N 29°15′E/55,216667 29,250000.jpg)
| |||
| |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Obwód | |||
| Rejon | |||
| Wysokość |
134 m n.p.m. | ||
| Populacja (2018) • liczba ludności |
| ||
| Nr kierunkowy |
2131 | ||
| Kod pocztowy |
211375 | ||
Położenie na mapie obwodu witebskiego  | |||
Położenie na mapie Białorusi  | |||
| 55°13′N 29°15′E/55,216667 29,250000
| |||
Ułła (biał. У́ла) – agromiasteczko w rejonie bieszenkowickim obwodu witebskiego Białorusi, położone u ujścia Ułły do Dźwiny.
Miasto liczy 679 mieszkańców[1]. W końcu XVIII wieku miasto położone było w województwie połockim[2].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Zamek zbudowany został prawdopodobnie około 1566 przez książąt moskiewskich. Znajdował się on na półwyspie, gdzie łączyły się rzeki Ułła z Dźwiną. W sierpniu 1568 roku zamek ten zdobył hetman polny Roman Sanguszko, który otrzymał dowództwo po Janie Hieronimie Chodkiewiczu. Poprzednie szturmy nie odniosły skutku, a zginęło przy nich dużo wojska. Dlatego też król Polski Zygmunt August powierzył dowództwo Sanguszce, który zdobył zamek we wrześniu 1568 r. biorąc do niewoli dwóch moskiewskich wojewodów i znaczną liczbę jeńców. W XVI wieku majątek należał do rodziny Kiszków, a po nich do rodziny Żabów. Król Stefan Batory w 1580 roku umocnił zamek. Na skutek wojen zamek popadł w ruinę. Na jego gruzach w 1669 roku wzniesiony został drewniany kościół pod wezwaniem św. Ducha a jego właścicielami został zakon dominikanów. W 1577 otrzymała prawo magdeburskie. Od 1793 na skutek II Rozbioru włączona do Rosji. Pod koniec XIX wieku w miasteczku były dwie cerkwie, cztery bożnice żydowskie i murowany kościół katolicki pod wezwaniem św. Łukasza, który rozpoczął budować około 1853 roku proboszcz Szymon Jakusiewicz na miejscu drewnianego z 1669 roku, a ukończył około 1864 roku ksiądz Jerzy Mutuza. W 1882 roku w wyniku pożaru spłonęło 120 domów oraz dach kościoła[3].
W miejscowości w 1810 urodził się Jan Chrucki - malarz, przedstawiciel realizmu.
Po ataku Niemiec na ZSRR, 26 czerwca 1941 przez miejscowość przechodziła kolumna więźniów z Berezwecza, którzy zostali rozstrzelani w Mikałajewie (zob. droga śmierci Berezwecz-Taklinowo).
Podczas okupacji hitlerowskiej, w sierpniu 1941 roku Niemcy utworzyli getto dla żydowskich mieszkańców. Przebywało w nim około 300 osób. 17 stycznia 1942 roku Niemcy zlikwidowali getto, a Żydów zamordowali[4].
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
- Kościół Trójcy Świętej
- Cerkiew prawosławna św. Trójcy
Parafia rzymskokatolicka[edytuj | edytuj kod]
Parafia w Ule została ustanowiona w 1800 r. przez arcybiskupa mohylewskiego Stanisława Bohusz Siestrzeńcewicza. Pierwszy drewniany kościół ufundowali bracia przyrodni sekretarz królewski Samuel Eustachy Łukomski i wojski wiłkomierski Bronisław Przysiecki. Obecna świątynia została zbudowana w latach 1853-1864. W 1937 r. Sowieci zamordowali proboszcza ks. Stanisława Cybulewicza. Parafia została reaktywowana w 1992 r., a kościół odnowiony i poświęcony w 1999 r.
Galeria[edytuj | edytuj kod]
-
Kościół pw. św. Trójcy -
Apsyda kościoła -
Cerkiew pw. św. Trójcy -
Kościół w 1875 roku wg Napoleona Ordy
.jpg)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ А.И. Лакотка (red.), Гарады і вёскі Беларусі: энцыклапедыя. Т. 10. Вiцебская вобласць. Кн. 1, Белорусская энциклопедия имени Петруся Бровки, 2018, ISBN 978-985-11-1062-5.
- ↑ Вялікі гістарычны атлас Беларусі Т.2, Mińsk 2013, s. 83.
- ↑ Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Tom XII - wynik wyszukiwania - DIR [online], dir.icm.edu.pl [dostęp 2017-11-15] (pol.).
- ↑ Geoffrey P. Megargee (red.), Encyclopedia of camps and ghettos, 1933-1945, t. II, part B, s. 1740.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Pławiński Rafał: W szponach gułagu Młodość w niewoli. Złotogłowice: Wydawnictwo Jot Ka Sp. z o.o., 2010.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Uła al. ''Ułła'', [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XII: Szlurpkiszki – Warłynka, Warszawa 1892, s. 789.