Ukamienowanie Szczepana

Ukamienowanie Szczepana

De steniging van de Heilige Stefanus

Autor	Rembrandt
Data powstania	1625
Medium	olej na desce
Wymiary	89,5 × 123,6 cm
Miejsce przechowywania
Lokalizacja	Musée des Beaux-Arts de Lyon

Ukamienowanie Szczepana (Ukamienowanie Stefana) – obraz Rembrandta. Jedno z najwcześniejszych dzieł malarza. Obraz sygnowany: Rf 1625.

Obraz uważany jest za pierwszy pewny obraz Rembrandta powstały w pracowni Pietera Lastmana w Amsterdamie z elementami stylu szkoły lejdejskiej. Stanowił prawdopodobnie parę dla obrazu Wielkoduszność Claudiusa Civilisa Na nowo został „odkryty” w 1962 roku przez historyka sztuki, profesora Horsta Gersona, w magazynach muzeum w Lyonie. Dzieło według spisów, zostało zakupione w 1844 roku jako płótno anonimowego autora i nigdy nie zostało wystawione.

Geneza

Przedstawia popularną w XVII wieku scenę ukamienowania świętego Szczepana, opisaną w Dziejach Apostolskich. Według tradycji został osądzony przez Sanhedryn i ukamienowany:

Wyrzucili go poza miasto i kamienowali, a świadkowie złożyli swe szaty u stóp młodzieńca, zwanego Szawłem. Tak kamienowali Szczepana, który modlił się: «Panie Jezu, przyjmij ducha mego!» A gdy osunął się na kolana, zawołał głośno: «Panie, nie poczytaj im tego grzechu!» Po tych słowach skonał. (Dz 7, 58–60).

Opis obrazu

Obraz kompozycyjnie podzielony jest na dwie części. Prawa część jest skąpana w świetle i rozgrywa się na niej akcja, lewa strona pogrążona jest w ciemności, z której wyłania się kilka postaci. Oświetlona scena pełna jest zbędnych detali. Szczepan klęczy, wznosi do nieba dłoń i modli się do Pana. Za nim jeden z oprawców trzyma kamień gotowy do rzucenia. W głębi za nim Rembrandt umieścił swoją podobiznę z wykrzywionym grymasem na czerwonej twarzy.

W 1625 roku Rembrandt wykonał piórkiem i tuzem szkic do obrazu o wymiarach 9,5 x 8,5 cm. Praca znajduje się w City Art Gallery w Leeds

Bibliografia

• Pierre Cabanne, Rembrandt, wyd. Imbir, Warszawa 2010, ISBN 978-83-60334-87-4
• Stefano Zuffi: 'Rembrandt'. Warszawa: Arkady, 2006. ISBN 978-83-60529-02-7.
• Andrzej Chudzikowski: 'Rembrandt van Rijn'. Warszawa: Ruch, 1972.
• Carmen Cámara Fernández: 'Rembrandt'. Warszawa: Solis, 2015. ISBN 978-83-63550-09-7.