Ulica Juliusza Ligonia w Katowicach

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
ulica Juliusza Ligonia
Śródmieście
Ilustracja
budynek na rogu ul. Wita Stwosza 5 i ul. J. Ligonia
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Miejscowość

Katowice

Długość

727 m[1]

Przebieg
0m ul. Tadeusza Kościuszki
40m ul. Tadeusza Konckiego
145m ul. Wita Stwosza
265m ul. Plebiscytowa
345m ul. Królowej Jadwigi
410m ul. Henryka Sienkiewicza
470m plac Sejmu Śląskiego
530m ul. Józefa Lompy
655m ul. Władysława Reymonta
światła 727m ul. Francuska
Położenie na mapie Katowic
Mapa konturowa Katowic, u góry znajduje się punkt z opisem „ulica Juliusza Ligonia”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „ulica Juliusza Ligonia”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „ulica Juliusza Ligonia”
Ziemia50°15′12,2″N 19°01′10,1″E/50,253386 19,019460
Multimedia w Wikimedia Commons
Budynek przy ul. Juliusza Ligonia 5-7
Budynek przy ul. Juliusza Ligonia 22
Budynek na rogu ul. Tadeusza Kościuszki i ul. Juliusza Ligonia

Ulica Juliusza Ligonia w Katowicach – ulica w katowickiej dzielnicy Śródmieście, nazwana imieniem działacza społecznego Juliusza Ligonia.

Przebieg[edytuj | edytuj kod]

Ulica rozpoczyna swój bieg od skrzyżowania z ulicą Tadeusza Kościuszki. Następnie krzyżuje się z ul. Wita Stwosza, ul. Plebiscytową, ul. Królowej Jadwigi, ul. Henryka Sienkiewicza, biegnie obok placu Sejmu Śląskiego, ul. Józefa Lompy, ul. Władysława Reymonta. Kończy swój bieg przy skrzyżowaniu z ulicą Francuską.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Przy ulicy Andrzeja Mielęckiego 1 od 4 grudnia 1927 działało Polskie Radio Katowice. Nadawanie rozgłośnia rozpoczęła o godzinie 13:15. Radio powstało z inicjatywy Sejmu Śląskiego. Dnia 20 sierpnia 1937 siedzibę przeniesiono na ul. Juliusza Ligonia 29[2], radio działa pod tym adresem do dziś[3]. Dnia 6 marca 1945 wznowiło działalność, uroczystego aktu inauguracji dokonał wojewoda śląsko-dąbrowski gen. Aleksander Zawadzki[4].

W rejonie wokół ulic Juliusza Ligonia, Wojewódzkiej i Józefa Lompy w latach 1924–1929 za 1 m² trzeba było zapłacić od 30 do 40 złotych, w latach 1934–1939 od 200 do 220 złotych[5].

Do 1939 pod numerem 29 działał Syndykat Dziennikarzy Śląska i Zagłębia Dąbrowskiego, jego prezesem był Henryk Sławik[6]. Przy ul. Juliusza Ligonia 36 do 1939 r. miała swą siedzibę Śląska Izba Rolnicza, wydająca jako swój organ urzędowy tygodnik pt. „Rolnik Śląski”[7]. Od 1 maja 1932 pod numerem 7 swoją siedzibę posiadała Unia Polskiego Przemysłu Górniczo-Hutniczego. W latach międzywojennych przy ulicy działały[4]: Górnośląski Handel Węgla (ul. J. Ligonia 3, 5, 7), przedsiębiorstwo budowlane R. Ptoschka (pod numerem 36), Towarzystwo Przemysłu Drzewnego Wschód (ul. J. Ligonia 22), Dyrekcja Monopolu Tytoniowego i Spirytusowego oraz Magazyn Wyrobów Tytoniowych (pod numerem 35; obecnie obiekt nie istnieje[8])[9], przedszkole prywatne i prywatna szkoła im. A. Mickiewicza (pod numerem 10)[10].

W okresie Rzeszy Niemieckiej (do 1922)[11] i w latach niemieckiej okupacji Polski (1939–1945)[12] ulica nosiła nazwę Charlottenstraße[13][14].

19 października 2012 podczas uroczystości 75-lecia działalności Polskiego Radia Katowice odsłonięto przy budynku pomnik – ławeczkę Stanisława Ligonia.

Opis[edytuj | edytuj kod]

Przy ul. Juliusza Ligonia znajdują się następujące historyczne obiekty:

  • budynek administracyjny (ul. J. Ligonia 3, 5, 7), wzniesiony w latach dwudziestych XX wieku, w stylu historyzmu/modernizmu[15]; obiekt wpisano do rejestru zabytków 5 czerwca 2019 (nr rej. A/517/2019)[16], obecnie zarządcą obiektu jest Biblioteka Śląska;
  • dawny gmach Górnośląskich Zjednoczonych Hut Królewskiej i Laury (ul. T. Kościuszki 30, róg z ul. J. Ligonia)[15], wzniesiony w 1927[15];
  • kamienica mieszkalna (ul. J. Ligonia 6)[15];
  • kamienica mieszkalna (ul. J. Ligonia 8)[15];
  • kamienica mieszkalna (ul. J. Ligonia 10)[15];
  • kamienica mieszkalna (ul. J. Ligonia 12)[15];
  • narożna kamienica mieszkalna (ul. J. Ligonia 16, ul. Wita Stwosza 6)[15]; w dwudziestoleciu międzywojennym w budynku tym istniała klinika dla chorób kobiecych doktora Kazimierza Wędlikowskiego[17];
  • kamienica mieszkalna (ul. J. Ligonia 18)[15];
  • kamienica mieszkalna (ul. J. Ligonia 20)[15];
  • kamienica mieszkalna (ul. J. Ligonia 22)[15];
  • kamienica mieszkalna (ul. J. Ligonia 25/27, ul. Plebiscytowa 26)[15];
  • narożna kamienica mieszkalna (ul. J. Ligonia 26, ul. Plebiscytowa 24)[15];
  • narożna kamienica mieszkalna (ul. J. Ligonia 28, 30, róg z ul. Królowej Jadwigi)[15];
  • siedziba Polskiego Radia Katowice (ul. J. Ligonia 29), wzniesiony w 1937 według projektu Tadeusza Łobosa[18], posiadający kubaturę 8500 m² w stylu modernizmu/funkcjonalizmu[15][19]; sufity pomieszczeń są klinowate z uskokami, studia posiadają formę trapezu[3]; na ścianie budynku znajduje się pamiątkowa tablica z 1977, upamiętniająca pięćdziesięciolecie działalności radia w Katowicach[4][20];
  • narożna kamienica mieszkalna (ul. J. Ligonia 31, ul. Królowej Jadwigi 6)[15];
  • narożna kamienica mieszkalna (ul. J. Ligonia 33, róg z ul. H. Sienkiewicza)[15];
  • narożna kamienica mieszkalna (ul. J. Ligonia 34, róg z ul. Królowej Jadwigi)[15];
  • narożna kamienica mieszkalna (ul. J. Ligonia 36, ul. H. Sienkiewicza 29)[15];
  • narożna kamienica mieszkalna (ul. J. Ligonia 40, róg z ul. H. Sienkiewicza)[15];
  • budynek Żłobka Miejskiego (ul. J. Ligonia 43), wzniesiony w latach dwudziestych XX wieku w stylu późnego modernizmu i neoklasycyzmu[15];
  • kamienica urzędników Sejmu Śląskiego (ul. J. Ligonia 48, róg z ul. Francuską), wznisiona w 1929 w stylu funkcjonalizmu[15]; jest to murowany czteropiętrowy dom mieszkalny z dachem pokrytym papą; wartość budynku na dzień 1 września 1939 wynosiła 450 000 złotych[21];
  • kamienica mieszkalna (ul. J. Ligonia 55)[15].

Przy ul. Juliusza Ligonia swoją siedzibę mają (2011)[22]: Górnośląski Festiwal Sztuki Kameralnej „Ars Cameralis Silesiae Superioris”, przedsiębiorstwa handlowo-usługowe, Agencja Reklamy Radia Katowice „Okay”. Górnośląska Spółdzielnia Handlowa „Społem”, Wydawnictwo Naukowe „Śląsk”. Śląskie Centrum Dziedzictwa Kulturowego (ul. J. Ligonia 7), kancelarie adwokackie, Miejska Biblioteka Publiczna – Filia nr 1, Polskie Radio Katowice (ul. J. Ligonia 29), Sejmik Województwa Śląskiego (ul. J. Ligonia 46), Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego (ul. J. Ligonia 46), Żłobek Miejski.

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Urząd Miasta Katowice: Plan zimowego utrzymania dróg na sezon 2009/2010. www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-07-19]. (pol.).
  2. ↑ Wojciech Janota: Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922-1939. Łódź: Księży Młyn, 2010, s. 108. ISBN 978-83-7729-021-7.
  3. ↑ a b Jerzy Abramski: Ulice Katowic. Zawiercie: Graf−Mar, 2000, s. 160. ISBN 83-913341-0-4.
  4. ↑ a b c Jerzy Abramski: Ulice Katowic. Zawiercie: Graf−Mar, 2000, s. 163. ISBN 83-913341-0-4.
  5. ↑ Materiały Pracowni Geodezyjnej Urzędu Miejskiego w Katowicach, według W. Zejera: Gospodarka komunalna miasta Katowic w latach 1922−1939. Katowice 1965.
  6. ↑ Jerzy Abramski: Ulice Katowic. Zawiercie: Graf−Mar, 2000, s. 164. ISBN 83-913341-0-4.
  7. ↑ Księga adresowa miasta Wielkich Katowic 1935/36 r.. s. 19. [dostęp 2023-07-21]. (pol.).
  8. ↑ Michał Bulsa, Barbara Szmatloch, Katowice, których nie ma, Łódź: Księży Młyn Dom Wydawniczy, 2019, s. 69, ISBN 978-83-7729-502-1.
  9. ↑ Wojciech Janota: Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922-1939. Łódź: Księży Młyn, 2010, s. 70. ISBN 978-83-7729-021-7.
  10. ↑ Wojciech Janota: Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922-1939. Łódź: Księży Młyn, 2010, s. 117. ISBN 978-83-7729-021-7.
  11. ↑ J. Lipońska-Sajdak, Katowice wczoraj. Kattowiz gestern, Gliwice 1995, s. 5.
  12. ↑ Plan Katowic z 1942 roku. grytzka-genealogie.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-07-19)]. www.grytzka-genealogie.de [dostęp 2011-07-19]
  13. ↑ Jerzy Moskal: ... Bogucice, Załęże et nova villa Katowice – Rozwój w czasie i przestrzeni. Katowice: Wydawnictwo Śląsk, 1993, s. 383. ISBN 83-85831-35-5.
  14. ↑ Alle Straßen bzw. Straßennamen von Kattowitz Deutsch – Polnisch. www.grytzka-genealogie.de. [dostęp 2011-07-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-07-19)]. (niem.).
  15. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w Urząd Miasta Katowice: Wartości dziedzictwa kulturowego (załącznik 1.9). www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-07-19]. (pol.).
  16. ↑ ZAWIADOMIENIEO OSTATECZNYM ZAKONCZENIU POSTĘPOWANIA w sprawie wpisu do rejestru zabytków nieruchomych woj. śląskiego (pol.) wkz.katowice.pl [dostęp 2019-07-14]
  17. ↑ Wojciech Janota: Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922-1939. Łódź: Księży Młyn, 2010, s. 76. ISBN 978-83-7729-021-7.
  18. ↑ Wojciech Janota: Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922-1939. Łódź: Księży Młyn, 2010, s. 33. ISBN 978-83-7729-021-7.
  19. ↑ Wojewódzki Program Opieki nad Zabytkami w województwie śląskim na lata 2010−2013. slaskie.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-11-13)]. (pol.) www.slaskie.pl [dostęp 2011-07-19]
  20. ↑ Śląski Urząd Wojewódzki w Katowicach: Ewidencja miejsc pamięci województwa śląskiego: miasto Katowice. www.katowice.uw.gov.pl. [dostęp 2011-07-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-12-10)]. (pol.).
  21. ↑ Jerzy Abramski: Ulice Katowic. Zawiercie: Graf−Mar, 2000, s. 182. ISBN 83-913341-0-4.
  22. ↑ Spis firm na ulicy Ligonia w mieście Katowice. www.katalog.pf.pl. [dostęp 2011-07-19]. (pol.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Katowice – Plan miasta, wyd. Demart SA, Warszawa 2009/2010.
  • Jerzy Abramski: Ulice Katowic. Zawiercie: Graf−Mar, 2000. ISBN 83-913341-0-4.
Wybrane ulice i place Śródmieścia w Katowicach
Ulice
Place i skwery
Nieistniejące

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ulica_Juliusza_Ligonia_w_Katowicach&oldid=73409642”