Ulica Marszałka Józefa Piłsudskiego w Tarnowskich Górach

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
ulica Marszałka Józefa Piłsudskiego
Śródmieście-Centrum
Ilustracja
ulica Marszałka Józefa Piłsudskiego – widok w kierunku południowym
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Miejscowość

Tarnowskie Góry

Długość

450 m

Przebieg
ul. Częstochowska
125 m ul. Pokoju
255 m rondo ppłk. pil. inż. Karola Gustawa Ranoszka:
↑ ul. marsz. Józefa Piłsudskiego ↓
↖ ul. Henryka Sienkiewicza
← ul. Jana III Sobieskiego
→ ul. Nakielska(inne języki)
światła 450 m ul. marsz. Józefa Piłsudskiego
ul. Krakowska
↓ ul. Bytomska
Położenie na mapie Tarnowskich Gór
Mapa konturowa Tarnowskich Gór, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „ulica Marszałka Józefa Piłsudskiego”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „ulica Marszałka Józefa Piłsudskiego”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „ulica Marszałka Józefa Piłsudskiego”
Położenie na mapie powiatu tarnogórskiego
Mapa konturowa powiatu tarnogórskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „ulica Marszałka Józefa Piłsudskiego”
50,446366°N 18,862110°E/50,446366 18,862110
Multimedia w Wikimedia Commons

Ulica Marszałka Józefa Piłsudskiego w Tarnowskich Górach – jedna z głównych ulic Tarnowskich Gór, ważna arteria komunikacyjna dzielnicy Śródmieście-Centrum.

Przebieg[edytuj | edytuj kod]

Ulica rozpoczyna się obok dworca autobusowego Międzygminnego Związku Komunikacji Pasażerskiej w Tarnowskich Górach. Dalej biegnie w kierunku południowym przez rondo ppłk. pilota inż. Karola Gustawa Ranoszka. Swój bieg kończy u wylotu ulicy Krakowskiej, a jej kontynuacją jest ulica Bytomska.

Nazwa[edytuj | edytuj kod]

Pomnik upamiętniający dawny cmentarz ewangelicki

Do 1925 oraz w latach 1939–1945 ulica nazywała się Bahnhofstraße i Georgenbergerstraße[a], w latach 1925–1935 ulica Kolejowa i ulica Lasowicka[b][1], w latach 1935–1939 ulica Marszałka Józefa Piłsudskiego[2], zaś między 1945 a 1990 ulica Armii Czerwonej[3].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Do ok. 1832 obecny początkowy odcinek ulicy Piłsudskiego był położony za tzw. Bramą Krakowską – miejscem poboru myta – a więc poza obszarem miasta i miał postać obszernego placu (obecnie Plac Wolności) zwanego Krakowskim Przedmieściem (niem. Krakauer Vorstadt). W XVI wieku znajdowały się na nim domy biedoty, zaś w 1. połowie XIX wieku – stodoły należące do mieszczan[4]. Ulica Piłsudskiego (wtedy jeszcze jako Bahnhofstraße) powstała po 1857 roku jako droga prowadząca do nowo powstałej stacji kolejowej[5].

Budynki[edytuj | edytuj kod]

Budynek poczty (ul. Piłsudskiego 12)

Przy ulicy marszałka Józefa Piłsudskiego znajdują się:

  • zabytkowy budynek poczty (ul. marsz. J. Piłsudskiego 12); wpisany do rejestru zabytków 30 kwietnia 1996 (nr rej.: A/1296/23[6]); wzniesiony w 1907 w stylu neobarokowym, według projektu berlińskiego architekta Hane[7][8];
  • zabytkowe kamienice staromiejskie, będące częścią układu urbanistycznego miasta; wpisane do rejestru zabytków 27 kwietnia 1966 (nr rej.: A/610/66)[7];
  • zabytkowy budynek II LO im. S. Staszica; wpisany do rejestru zabytków 7 grudnia 2011 (nr rej.: A/358/11)[7]; we wnętrzu znajduje się tablica, upamiętniająca nauczycieli i wychowanków szkoły, poległych w czasie II wojny światowej[9];
  • zabytkowy dworzec kolejowy (odnowiony w 2007);
  • Centrum Handlowo-Usługowe „HALA” – w miejscu którego oraz sąsiadującego z nim skweru niegdyś znajdował się cmentarz ewangelicki;
  • budynek Przychodni Specjalistycznej nr 1 i nr 2 z 1931, zaprojektowany w stylu funkcjonalizmu – na jego północnej ścianie aż do 2015 roku widniały ślady po ostrzeliwaniu bronią małokalibrową z czasu II wojny światowej[10]
  • secesyjna kamienica przy ul. Piłsudskiego 10 – mieszcząca niegdyś kawiarnię Café Kaiserkrone[11].

Komunikacja[edytuj | edytuj kod]

Początek ul. Piłsudskiego w rejonie skrzyżowania z ul. Krakowską i Bytomską
Ruch na ul. Piłsudskiego w godzinach szczytu

Ulica Piłsudskiego jest jedną z najważniejszych i najbardziej ruchliwych ulic Tarnowskich Gór. Jest częścią dróg powiatowych numer 3276S i 3278S powiatu tarnogórskiego. Są to drogi klasy G[12]. Na odcinku od ronda Ranoszka do skrzyżowania z ulicą Krakowską ma cztery pasy ruchu: dwa w stronę północną i dwa w południową.

Według stanu z marca 2024 roku ulicą Piłsudskiego kursują autobusy organizowane przez Zarząd Transportu Metropolitalnego[13], obsługujące następujące linie[14]:

  • M3 (Tarnowskie Góry Dworzec – Katowice Piotra Skargi),
  • M14 (Gliwice Centrum Przesiadkowe – Tarnowskie Góry Dworzec – Pyrzowice Port Lotniczy (Katowice Airport) – Siedliska Cargo),
  • M102 (Tarnowskie Góry Dworzec – Bytom Dworzec),
  • M107 (Tarnowskie Góry Dworzec – Pyskowice Szpitalna),
  • 3 (Osada Jana Pawilon – Stare Tarnowice GCR),
  • 5 (Tarnowskie Góry Dworzec – Katowice Plac Wolności),
  • 19 (Tarnowskie Góry Dworzec – Bytom Plac Sikorskiego),
  • 64 (Stare Tarnowice Pętla – Tarnowskie Góry Dworzec),
  • 80 (Tarnowskie Góry Dworzec – Gliwice Centrum Przesiadkowe),
  • 83 (Tarnowskie Góry Dworzec – Zabrze Goethego),
  • 87 (Tarnowskie Góry Dworzec – Żyglin Kościół),
  • 94 (Tarnowskie Góry Dworzec – Radzionków Kościół),
  • 134 (Tarnowskie Góry Dworzec – Wieszowa Stacja Paliw),
  • 142 (Tarnowskie Góry Dworzec – Strzybnica Kościelna),
  • 151 (Miasteczko Śląskie Huta – Tarnowskie Góry Dworzec),
  • 158 (Tarnowskie Góry Dworzec – Rokitnica Pętla),
  • 173 (Tarnowskie Góry Dworzec – Stroszek Kopalnia),
  • 174 (Sowice Czarna Huta – Bobrowniki Śląskie),
  • 179 (Tarnowskie Góry Dworzec – Siedliska),
  • 191 (Tarnowskie Góry Dworzec – Boniowice Szkoła),
  • 192 (Tarnowskie Góry Dworzec – Chorzów Stary Szyb Prezydent),
  • 246 (Tarnowskie Góry Dworzec – Ożarowice Urząd Gminy),
  • 289 (Tarnowskie Góry Dworzec – Repty Śląskie Witosa),
  • 614 i 615 (Rybna Lotników – Miasteczko Śląskie Osiedle),
  • 646 (Tarnowskie Góry Dworzec – Orzech Kolejowa),
  • 671 (Pniowiec Pętla – Tarnowskie Góry Dworzec),
  • 735 (Bytom Dworzec – Tarnowskie Góry Dworzec),
  • 738 (Tarnowskie Góry Dworzec – Siewierz Dom Kultury),
  • 745 (Tarnowskie Góry Dworzec – Lasowice Andersa – Tarnowskie Góry Dworzec),
  • 749 (Tarnowskie Góry Plac Zembali – Stare Tarnowice GCR),
  • 780 (Szarlej Kaufland – Stare Tarnowice GCR),
  • 791 (Tarnowskie Góry Dworzec – Boniowice Szkoła).

Nie zatrzymują się one jednak przy tej ulicy, a najbliższe obsługiwane przystanki znajdują się przy ul. Pokoju (dworzec autobusowy), ul. Bytomskiej i ul. Nakielskiej[14].

Mieszkalnictwo[edytuj | edytuj kod]

Według danych Urzędu Stanu Cywilnego na dzień 31 grudnia 2022 roku przy ulicy Piłsudskiego zameldowanych na pobyt stały było 116 osób[15].

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Po polsku odpowiednio: „ulica Dworcowa” i „ulica Miasteczkowska”.
  2. ↑ Drugie nazwy dotyczą północnej części ulicy (za obecnym rondem Ranoszka, które zostało oddane do użytku w marcu 1972).

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Dawne nazewnictwo ulic Tarnowskich Gór. tg1921.webpark.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2004-11-28)]. rozdz. I, pkt. 4., ppkt. b.
  2. ↑ Ryszard Bednarczyk. Pomnik Marszałka. „Montes Tarnovicensis”, wrzesień 2019. Oficyna „Monos”. ISSN 1640-0216. (pol.). 
  3. ↑ Miejska Rada Narodowa w Tarnowskich Górach: Uchwała nr XI/60/90 Miejskiej Rady Narodowej w Tarnowskich Górach z dnia 16 lutego 1990 r. w sprawie dokonania zmian w nazewnictwie ulic oraz zmiany nazwy osiedla w mieście Tarnowskie Góry. [w:] Dziennik Urzędowy Województwa Katowickiego nr 3, poz. 79 [on-line]. sbc.org.pl, 1990-03-20. [dostęp 2020-03-13]. (pol.).
  4. ↑ Urząd Miejski w Tarnowskich Górach: O mieście » Historia miasta. [dostęp 2018-10-04]. (pol.).
  5. ↑ Broniec i in. 2009 ↓, s. 31.
  6. ↑ Spis obiektów nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków z terenu województwa śląskiego (stan na 27 listopada 2023 r.) (pol.) wkz.katowice.pl [dostęp 2023-12-02]
  7. ↑ a b c Rejestr zabytków nieruchomych w województwie śląskim. Narodowy Instytut Dziedzictwa. [dostęp 2018-01-25]. [zarchiwizowane z tego adresu].
  8. ↑ Wykaz urzędów pocztowych. poczta-tarnowskie-gory.marsz-pilsudskiego.poczta-24.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-01-13)].
  9. ↑ Śląski Urząd Wojewódzki w Katowicach: [1] www.katowice.uw.gov.pl [dostęp 2018-01-25].
  10. ↑ Broniec i in. 2009 ↓, s. 43.
  11. ↑ [2].
  12. ↑ BIP – Zarząd Dróg Powiatowych w Tarnowskich Górach: Aktualny wykaz dróg powiatowych. 2020-09-09. [dostęp 2020-09-24]. (pol.).
  13. ↑ Pawlik 2019 ↓.
  14. ↑ a b Zarząd Transportu Metropolitalnego: Lista przystanków: Tarnowskie Góry. Transport GZM. [dostęp 2024-03-04]. (pol.).
  15. ↑ BIP – Urząd Miejski w Tarnowskich Górach: Ludność miasta Tarnowskie Góry według stanu na dzień 31.12.2022 r.. 2023-01-11. [dostęp 2023-01-25]. (pol.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Marian Broniec, Ryszard Bednarczyk, Arkadiusz Czech, Mieczysław Filak, Krzysztof Gwóźdż, Jan Hahn, Marek Kandzia, Alicja Kosiba-Lesiak, Zofia Krzykowska, Dominik Ochman, Marek Panuś, Przemysław Rubacha, Anna Sopuch, Gabriela Szubińska, Marek Wojcik, Roman Wolniszewski: Przewodnik Tarnowskie Góry. Tarnowskie Góry: Drukpol sp.j., 2009. ISBN 978-83-61458-36-4.
  • Paweł Pawlik: Koniec KZK GOP, MZK Tychy i MZKP Tarnowskie Góry. Teraz to ZTM. onet.pl, 2019-01-02. [dostęp 2021-11-01]. (pol.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ulica_Marszałka_Józefa_Piłsudskiego_w_Tarnowskich_Górach&oldid=73055448”