Upszar
 Upszar, nad nim Flaki. Widok z Pienin Spiskich | |
| Państwo | |
|---|---|
| Pasmo | |
| Wysokość |
678, 655 m n.p.m. |
Położenie na mapie Pienin  | |
Położenie na mapie Karpat  | |
 49°25′03,1″N 20°19′56,5″E/49,417528 20,332361
| |
Upszar (656 m)[1], Ubszar[2] – dwuwierzchołkowy, porośnięty lasem masyw w Pieninach Czorsztyńskich, znajdujący się po północnej stronie Jeziora Czorsztyńskiego. Wierzchołek południowy ma wysokość 655 m n.p.m. i na mapach nazywany jest Upszarem, wierzchołek północny ma wysokość 678 m i nazywany jest Piekiełkiem, nazwa ta pochodzi od dawniej istniejących obok wierzchołka dwóch poletek uprawnych (obecnie są to łąki) o nazwie Małe i Wielkie Piekiełko. Cały Upszar znajduje się na obszarze Pienińskiego Parku Narodowego i nie jest udostępniony turystycznie[3]. Ma bogatą florę, m.in. występuje tutaj rzadka w Polsce pluskwica europejska i pszonak pieniński[4].
Przed wybudowaniem zapory w Czorsztynie–Niedzicy Upszar stanowił wschodnią ścianę Przełomu Niedzickiego, obecnie opiera się o niego zapora zamykająca główny zbiornik Jeziora Czorsztyńskiego. Od strony tej zapory Upszar opada do jeziora urwistą ścianą wapienną zbudowaną z twardych wapieni rogowcowych. Zwietrzałe wapienie tworzą u jego podnóży dość duże piarżyska, skały wapienne występują również w lesie na południowych i zachodnich stokach Upszaru[1]. Od wschodniej strony Upszar sąsiaduje z dużo wyższymi Flakami (810 m), oddzielony od nich doliną Głębokiego Potoku, od strony wschodniej z Czubatką (674 m) i Zbójecką Skałą. Na dnie opadającej do Jeziora Rożnowskiego dolinki oddzielającej Czubatkę i Zbójecką Skałę od Upszaru znajduje się łąka Kąciki, a na niej źródło, z którego spływa do jeziora strumyk[2].
W okolicach Pienin liczne było osadnictwo niemieckie i wiele jest tutaj nazw geograficznych niemieckiego pochodzenia. Nazwa pochodzi prawdopodobnie od niemieckiego słowa Überschar oznaczającego część łanu. Słowo to w dalszych od Pienin okolicach spolszczane było na obszar[1].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Józef Nyka, Pieniny, wyd. IX, Latchorzew: Wyd. Trawers, 2006, ISBN 83-915859-4-8.
- ↑ a b Geoportal. Mapa topograficzna i satelitarna [online] [dostęp 2021-10-19].
- ↑ Pieniński Park Narodowy. Pieniny polskie i słowackie. Mapa 1:20 000, Kraków: Wyd. Kartograficzne Polkart, lipiec 2006, ISBN 83-87873-07-1.
- ↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirek, Czerwona księga Karpat Polskich, Warszawa: Instytut Botaniki PAN, 2008, ISBN 978-83-89648-71-6.