Via Aemilia

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przebieg dróg rzymskich w Italii – kolorem ciemnoniebieskim zaznaczona Via Aemilia

Via Aemilia – jedna z wielkich dróg (łac. viae publicae) na terenie starożytnej Galii Przedalpejskiej w północnej części Półwysep Apeniński. Prowadziła z dawnego Ariminum (Rimini) do Placentii (Piacenza). Jej długość wynosiła 168 mil rzymskich, tj. ok. 249 km[1].

Była wybudowana przez Aemiliusa Lepidusa. Jego imię figuruje na trzech odnalezionych kamieniach milowych i od niego pochodzi nazwa drogi. Ukończona została w 187 r. p.n.e.[1] Umożliwiła połączenie doliny rzeki Pad z Republiką rzymską. Przez wieki odgrywała rolę ważnej arterii komunikacyjnej, dała też nazwę krainie, przez którą przebiega - Emilii-Romanii. Jej przebieg jest widoczny na słynnej mapie Tabula Peutingeriana.

Via Aemilia biegła stosunkowo prostą trasą z południowego wschodu na północny zachód wzdłuż podnóży Apeninów Północnych. Jej profil był stosunkowo wyrównany. Na jej trasie znalazły się kolejno (idąc od Ariminum do Placentii): Caesena (Cesena), Forum Livii (Forlì), Faventia (Faenza), Forum Cornelii (Imola), Bononia (Bolonia), Mutina (Modena), Regium Lepidi (Reggio nell’Emilia - nazwa upamiętnia postać budowniczego drogi, E. Lepidusa), Parma (Parma) i Fidentia (Fidenza). W trakcie budowy przebiegała przez świeżo podbite tereny, zamieszkiwane przez plemię Bojów, tworząc oś ósmego regionu rzymskiego. Bolonia i Piazenza były dużymi koloniami lateńskimi, Parma i Modena - rolniczymi koloniami rzymskimi[2].

W różnych miejscach powstawały wzdłuż drogi liczne nowe ośrodki osadnicze i handlowe. Krzyżowały się z nią inne drogi niższego rzędu: Faventia-Florentia (Florencja), Parma-Luca (Lukka) i Parma-Luna (Luna). W Placentii łączyła się z inną wielka drogą - Via Postumia, biegnącą przez Dertonę (Tortona) do Genui[1].

Pozostałości Via Aemilia były odkrywane w czasach nowożytnych wielokrotnie. M. in. w centrum Bolonii odkryto w 2015 r. dobrze zachowany fragment drogi wyłożony kamiennymi płytami, w których widoczne są ślady kolein kół wozów[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c A. Rosset: Starożytne drogi i mosty. Wyd. I. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1970, s. 97-98.
  2. Luca Serafini (red.), Aurelio Bernardi: Historia powszechna. T. 5. Epoka Augusta i cesarstwo rzymskie. Mediasat Poland Sp. z o.o., 2007, s. 310. ISBN 978-84-9819-812-6.
  3. Bologna, spunta la via Emilia romana ma "sarà sepolta per altri duemila anni". La Repubblica, 25 Maggio 2015. [dostęp 2024-03-05].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Wielka Historia Świata. T. 10. Poznań: Polskie Media Amer.Com, 2006, s. 276-277, ISBN 83-7425-365-7