Węgliniec (stacja kolejowa)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Węgliniec
Ilustracja
Dworzec Kolejowy w Węglińcu
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Miejscowość

Węgliniec

Data otwarcia

1846

Poprzednie nazwy

Kohlfurt, Kaławsk

Dane techniczne
Liczba peronów

5

Liczba krawędzi
peronowych

8

Kasy

N

Linie kolejowe
Położenie na mapie Węglińca
Mapa konturowa Węglińca, u góry znajduje się punkt z opisem „Węgliniec”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Węgliniec”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Węgliniec”
Położenie na mapie powiatu zgorzeleckiego
Mapa konturowa powiatu zgorzeleckiego, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Węgliniec”
Położenie na mapie gminy Węgliniec
Mapa konturowa gminy Węgliniec, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Węgliniec”
Ziemia51°17′24″N 15°13′32″E/51,290000 15,225556

Węgliniec (niem. Kohlfurt[1]) – węzłowa stacja kolejowa w Węglińcu (województwo dolnośląskie), w pow. zgorzeleckim w Polsce położona w ciągu europejskiego korytarza transportowego E 30[2], na linii kolejowej nr 282 MiłkowiceŻary[3]. Stacja Węgliniec stanowi także początek dla linii w kierunku: Zgorzelca, Bielawy Dolnej i Lubania[3]. Po modernizacji stacji peron 6 stał się częścią perony 3

Ruch pasażerski[edytuj | edytuj kod]

Rok Wymiana pasażerska na dobę
2017[4] 700-999
2022[5] 500-699

Połączenia kolejowe[6][edytuj | edytuj kod]

Połączenia pasażerskie w latach 1950-2000

Okres Stacja docelowa Liczba połączeń Źródło
1950/51 Lubań Śląski
Ruszów
Zgorzelec Ujazd
Zebrzydowa
Legnica
Żary k. Żagania
Gozdnica
Lubsko
Żagań
Ostrów Wielkopolski
Warszawa
8
7
6
6
5
4
2
2
2
1
1
[7][8][9][10]
1956/57 Zebrzydowa
Ruszów
Bolesławiec
Zgorzelec Ujazd
Legnica
Lubań Śląski
Wrocław/Kraków[11]
Żary k. Żagania
Gozdnica
Żagań
Czerwona Woda
Lubsko
Jelenia Góra
Ostrów Wielkopolski
Warszawa
Bytom
11
10
9
8
8
7
4
4
3
3
2
2
1
1
1
1
[12][13][14][15][16]
1966/67 Bolesławiec
Zebrzydowa
Zgorzelec
Lubań Śląski
Zgorzelec Miasto
Legnica
Ruszów
Jankowa Żagańska
Żary k. Żagania
Wrocław Główny
Turoszów
Görlitz
Bogatynia
Żagań
Lubsko
Wrocław Świebodzki
Warszawa Główna
Kraków Główny
Jelenia Góra
Drezno
Paryż
Berlin
Erfurt
Wismar
Arnstadt
11
10
10
9
9
9
7
6
5
5
3
3
2
2
2
2
2
2
2
2
1
1
1
1
1
[17][18][19][20][21]
1975/76 Bolesławiec
Zgorzelec Miasto
Legnica
Zgorzelec
Lubań Śląski
Zebrzydowa
Wrocław Główny
Ruszów
Żary
Görlitz
Jelenia Góra
Turoszów
Żagań
Lubsko
Gryfów Śląski
Warszawa Główna
Plauen
Auchen
Lipsk
Wrocław Świebodzki
Warszawa Wschodnia
Kraków
11
11
10
10
10
10
8
7
6
4
3
3
2
2
2
1
1
1
1
1
1
1
[22][23][24][25]
1980/81 Zgorzelec Miasto
Lubań Śląski
Zgorzelec
Zebrzydowa
Bolesławiec
Legnica
Wrocław Główny
Ruszów
Żary
Żagań
Jelenia Góra
Turoszów
Görlitz
Drezno
Bogatynia
Lubsko
Katowice
Warszawa Wschodnia
Lipsk
Drezno
Wrocław Świebodzki
Auchen
Rzeszów
13
11
10
10
10
10
8
7
6
4
4
3
3
2
2
2
2
2
2
2
1
1
1
[26][27][28][29]
1985/86 Zgorzelec Miasto
Legnica
Zebrzydowa
Bolesławiec
Lubań Śląski
Zgorzelec
Wrocław Główny
Ruszów
Żary
Turoszów
Jelenia Góra
Görlitz
Drezno
Warszawa Wschodnia
Bogatynia
Lubsko
Żagań
Lipsk
Kraków
Zielona Góra
Kolonia
Zwickau
Rzeszów
13
11
10
10
10
10
9
7
6
3
3
3
3
3
2
2
2
2
1
1
1
1
1
[30][31][32][33]
1990/91 Bolesławiec
Legnica
Zgorzelec Miasto
Lubań Śląski
Zgorzelec
Zebrzydowa
Gryfów Śląski
Jelenia Góra
Wrocław Główny
Jankowa Żagańska
Ruszów
Görlitz
Żary
Drezno
Żagań
Warszawa Wschodnia
Katowice
Kraków Główny
Zielona Góra
Wrocław Świebodzki
Rzeszów
Lublin
Warszawa
Szczecin
Lipsk
Lubsko
Świeradów Zdrój
Karol Marx Stadt
Kolonia
Frankfurt nad Menem
Monachium
16
16
15
15
12
12
10
10
10
7
6
5
5
5
4
4
4
3
3
2
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
[34][35][36][37]
1996/97 Lubań Śląski
Legnica
Zgorzelec Miasto
Jelenia Góra
Wrocław Główny
Zgorzelec
Jankowa Żagańska
Żary
Zielona Góra
Görlitz
Drezno
Warszawa Wschodnia
Kraków
Szczecin Główny
Żagań
Frankfurt nad Menem
14
11
11
10
9
7
4
4
3
3
3
2
2
1
1
1
[38][39][40][41]
1999/2000 Lubań Śląski
Zgorzelec Miasto
Legnica
Jelenia Góra
Wrocław Główny
Zgorzelec
Żary
Zielona Góra
Görlitz
Drezno
Warszawa Wschodnia
Kraków Główny
Szczecin Główny
Frankfurt nad Menem
14
11
11
10
9
7
5
3
3
3
2
2
1
1
[42][43][44][45]

Połączenia kolejowe (tabela)[edytuj | edytuj kod]

Stacja docelowa Przewoźnik
Białystok PKP Intercity
Dresden Hauptbahnhof Koleje Dolnośląskie
Görlitz Koleje Dolnośląskie
Polregio
Jelcz-Laskowice Koleje Dolnośląskie
Jelenia Góra Koleje Dolnośląskie
PKP Intercity
Legnica Koleje Dolnośląskie
Lubań Śląski Koleje Dolnośląskie
Stara Kamienica Koleje Dolnośląskie
Wrocław Główny Koleje Dolnośląskie
Zielona Góra Polregio
Zgorzelec Koleje Dolnośląskie
Polregio
Żagań Polregio

Połączenia kolejowe (mapa)[edytuj | edytuj kod]

Mapa konturowa Polski
Krajowe połączenia kolejowe ze stacji Węgliniec

Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]

Budynek dworca w Węglińcu
Lokomotywa SU46-037 z lokomotywowni PKP Cargo w Węglińcu podczas postoju na stacji w Cottbus (2011 r.)
Lokomotywa spalinowa SU46-037 podczas podłączania do składu pociągu EC „Wawel” – ostatniego pasażerskiego składu klasycznego prowadzonego przez Węgliniec (2012 r.)

Według klasyfikacji PKP ma kategorię dworca lokalnego[46].

21 grudnia 1985 r. do stacji w Węglińcu doprowadzono sieć trakcyjną od strony Wrocławia[47]. Pół roku później odbudowano również sieć na zelektryfikowanej uprzednio już przed wojną linii kolejowej z Węglińca do Lubania[47]. Elektryfikacja szlaku Węgliniec – Zgorzelec MiastoLubań Śląski oraz Węgliniec – Żary, jeszcze w 1985 roku przewidywane były do realizacji po roku 1990[48]. Z tego względu, przez blisko 30 lat na stacji w Węglińcu dokonywano zmian lokomotyw składów pasażerskich, kursujących bezpośrednio między Wrocławiem a Zgorzelcem bądź Żarami, z elektrowozów na spalinowozy bądź odwrotnie[49].

Od likwidacji w połowie grudnia 2014 r. międzynarodowego pociągu EC Wawel (ostatniego złożonego z lokomotywy i wagonów na zachodniej części magistrali E30[50]) lokomotywy zmieniały w Węglińcu wyłącznie pociągi towarowe. Podróżni przesiadali się na stacji z elektrycznych zespołów trakcyjnych z Wrocławia do szynobusów w kierunku Żar, Zgorzelca i Jeleniej Góry[49]. Po roku 2000 wznowiono prace nad elektryfikacją linii wchodzących w skład korytarza E30: w 2011 roku rozpoczęto prace nad elektryfikacją linii do granicy w Horce[51], natomiast prace elektryfikacyjne w kierunku Zgorzelca przewidziano na lata 2015-2017[52]. Ostatecznie PKP PLK w listopadzie 2017 podpisała umowę z PKP Energetyka na elektryfikację tej linii. Wg warunków przetargu, na wykonanie zlecenia jego zwycięzca miał 14 miesięcy od podpisania umowy, jednak prace rozpoczęto dopiero we wrześniu 2018[53]. W lipcu 2019 inwestor zapewniał, że prace zostaną zakończone do końca roku[54].

Funkcjonowanie stacji jako punktu zmiany rodzaju trakcji wymuszało konieczność utrzymania rozbudowanego zaplecza obsługowo-naprawczego[55]. W jego skład wchodziły, między innymi, lokomotywownia, punkty napraw i przeglądów lokomotyw, punkty tankowania, zbiorniki, górki rozrządowe i rozległe grupy torów[55].

W grudniu 2020 PKP podpisało umowę na remont dworca, w ramach której przebudowane zostaną budynki starego i nowego dworca, część kładki dla pieszych nad torami oraz przylegające do budynków dworcowych wiaty, których kolumny zostaną odtworzone na wzór historycznych. Pochodzący z 1865 i wpisany do rejestru zabytków budynek Nowego Dworca poddany zostanie renowacji ceglanej elewacji (wraz z bogatym detalem architektonicznym), która zostanie podkreślona przez nocną iluminację. Planowane jest także przywrócenie zegarów tarczowych na elewacjach od strony torów, przywrócenie historycznego wyglądu stolarki okiennej i drzwiowej, wykonanie izolacji przeciwwilgociowej, ocieplenie budynku od wewnątrz, wymiana stropów, a także wzmocnienie konstrukcji zadaszenia i wymiana poszycia dachowego[56].

Węgliniec to dawna stacja rozrządowa, współcześnie funkcjonująca jako stacja manewrowa.

Węzeł posiada istotne znaczenie w ruchu towarowym, obsługując pociągi w kierunku granicy państwowej:

Historia[edytuj | edytuj kod]

  • 1 września 1846 – otwarcie stacji i nazwa Kohlfurt,
  • 28 sierpnia 1945 – zmiana nazwy na Kaławsk,
  • 1947 – zmiana nazwy na Węgliniec,
  • 1979 – elektryfikacja.

W początku lipca 1945 r. do Węglińca przybyła pierwsza grupa polskich kolejarzy z DOKP Poznań, aby uruchomić węzeł. Okazało się wówczas, że nie tylko w mieście nie ma władz polskich, ale że są oni jedynymi w nim Polakami. Spadł więc na nich obowiązek zorganizowania władz miejskich. Uruchomili również miejscową elektrownię[58].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Indeks stacji i przystanków na Śląsku: nazwy polskie i niemieckie węzłów i stacji kolejowych na Śląsku i w jego sąsiedztwie. W: Michał Jerczyński, Stanisław Koziarski: 150 lat kolei na Śląsku. Opole: Instytut Śląski w Opolu, 1992, s. 249.
  2. Modernizacja linii kolejowej E 30, etap II, odcinek Zabrze – Katowice – Kraków. plk-sa.pl, 2010-12-21. [dostęp 2013-09-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-07-08)]. (pol.).
  3. a b PKP Polskie Linie Kolejowe: Regulamin przydzielania tras pociągów i korzystania z przydzielonych tras pociągów przez licencjonowanych przewoźników kolejowych w ramach rozkładu jazdy pociągów 2014/2015. Załącznik 2.4. Wykaz posterunków ruchu i punktów ekspedycyjnych, s. 69. plk-sa.pl. [dostęp 2015-03-21].
  4. Największe i najmniejsze stacje w Polsce. [w:] utk.gov.pl [on-line]. [dostęp 2019-12-18].
  5. Urząd Transportu Kolejowego: Wymiana pasażerska - Dane o stacjach 2022. [dostęp 2023-09-17].
  6. Przyjazdy i odjazdy pociągów - internetowa wyszukiwarka połączeń kolejowych [online], rozklad-pkp.pl [dostęp 2018-08-23] (pol.).
  7. 237c Węgliniec - Lubań Śl.. „Urzędowy Rozkład Jazdy Zima 1950/51”. (pol.). 
  8. 237 Jelenia Góra Zach. - Mikułowa - Zgorzelec Ujazd/Turoszów. „Urzędowy Rozkład Jazdy Zima 1950/51”. (pol.). 
  9. 239 Legnica - Węgliniec - Ruszów - Gozdnica/Jasień. „Urzędowy Rozkład Jazdy Zima 1950/51”. (pol.). 
  10. 239 Jasień/Gozdnica - Ruszów - Węgliniec - Legnica. „Urzędowy Rozkład Jazdy Zima 1950/51”. (pol.). 
  11. Wagony bezpośrednie w pociągu 55616.
  12. 252 Lubań Śl. - Węgliniec. „Urzędowy Rozkład Jazdy Pociągów 1956/57”. (pol.). 
  13. 258 Węgliniec - Czerwona Woda. „Urzędowy Rozkład Jazdy Pociągów 1956/57”. (pol.). 
  14. 256 Jelenia Góra - Mikułowa - Zgorzelec Ujazd/Turoszów. „Urzędowy Rozkład Jazdy Pociągów 1956/57”. (pol.). 
  15. 254 Węgliniec - Zgorzelec Ujazd. „Urzędowy Rozkład Jazdy Pociągów 1956/57”. (pol.). 
  16. 261 (Wrocław) - Miłkowice - Węgliniec - Ruszów - Gozdnica/Jasień. „Urzędowy Rozkład Jazdy Pociągów 1956/57”. (pol.). 
  17. 252 Lubań Śl. - Węgliniec. „Polska 1966/1967”. (pol.). 
  18. 359 Węgliniec - Żary k. Żagania. „Polska 1966/1967”. (pol.). 
  19. 260 Bogatynia/Görlitz - (Zgorzelec M. - Węgliniec)/Żagań - Miłkowice - Legnica - Wrocław. „Polska 1966/1967”. (pol.). 
  20. 260 Wrocław - Legnica - Miłkowice - Żagań/(Węgliniec - Zgorzelec M.) - Görlitz/Bogatynia. „Polska 1966/1967”. (pol.). 
  21. 258 Węgliniec - Czerwona Woda. „Polska 1966/67”. (pol.). 
  22. 359 Węgliniec - Żary. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów PKP 1975/1976”. (pol.). 
  23. 260 Bogatynia/Görlitz - (Zgorzelec M. - Węgliniec)/Żagań - Miłkowice - Legnica - Wrocław. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów PKP 1975/1976”. (pol.). 
  24. 260 Wrocław - Legnica - Miłkowice - Żagań/(Węgliniec - Zgorzelec M.) - Görlitz/Bogatynia. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów PKP 1975/1976”. (pol.). 
  25. 252 Lubań Śl. - Węgliniec. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów PKP 1975/1976”. (pol.). 
  26. 252 Lubań Śl. - Węgliniec. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów 1980/81”. (pol.). 
  27. 359 Węgliniec - Żary. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów 1980/81”. (pol.). 
  28. 260 Bogatynia/Görlitz - (Zgorzelec M. - Węgliniec)/Żagań - Miłkowice - Legnica - Wrocław. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów 1980/81”. (pol.). 
  29. 260 Wrocław - Legnica - Miłkowice - Żagań/(Węgliniec - Zgorzelec M.) - Görlitz/Bogatynia. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów 1980/81”. (pol.). 
  30. 359 Węgliniec - Jankowa Żagańska - Żary(Żagań). „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów PKP 1985/1986”. (pol.). 
  31. 260 Wrocław - Legnica - Miłkowice - Żagań/(Węgliniec - Zgorzelec M.) - Görlitz/Bogatynia. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów PKP 1985/1986”. (pol.). 
  32. 260 Bogatynia/Görlitz - (Zgorzelec M. - Węgliniec)/Żagań - Miłkowice - Legnica - Wrocław. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów PKP 1985/1986”. (pol.). 
  33. 252 Lubań Śl. - Węgliniec. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów PKP 1985/1986”. (pol.). 
  34. 359 Węgliniec - Jankowa Żagańska - Żary(Żagań). „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów PKP 1990/1991”. (pol.). 
  35. 260 Wrocław - Legnica - Miłkowice - Żagań/(Węgliniec - Zgorzelec M.) - Görlitz/Bogatynia. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów PKP 1990/1991”. (pol.). 
  36. 252 Lubań Śl. - Węgliniec. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów PKP 1990/1991”. (pol.). 
  37. 260 Bogatynia/Görlitz - (Zgorzelec M. - Węgliniec)/Żagań - Miłkowice - Legnica - Wrocław. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów PKP 1990/1991”. (pol.). 
  38. 255 Węgliniec - Lubań Śl. - Jelenia Góra. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów 1996/1997”. (pol.). 
  39. 359 Żagań/Żary - Węgliniec - Żary/Żagań. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów 1996/1997”. (pol.). 
  40. 260 Bogatynia/Görlitz - (Zgorzelec M. - Węgliniec)/Żagań - Miłkowice - Legnica - Wrocław. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów 1996/1997”. (pol.). 
  41. 260 Wrocław - Legnica - Miłkowice - Żagań/(Węgliniec - Zgorzelec M.) - Görlitz/Bogatynia. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów 1996/1997”. (pol.). 
  42. 359 Żary - Węgliniec - Żary. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów 1999/2000”. (pol.). 
  43. 255 Węgliniec - Lubań Śląski - Jelenia Góra. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów 1999/2000”. (pol.). 
  44. 260 Bogatynia/Görlitz - (Zgorzelec M. - Węgliniec)/Żagań - Miłkowice - Legnica - Wrocław. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów 1999/2000”. (pol.). 
  45. 260 Wrocław - Legnica - Miłkowice - Żagań/(Węgliniec - Zgorzelec M.) - Görlitz/Bogatynia. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów 1999/2000”. (pol.). 
  46. [1], l.p. 507
  47. a b Elektryfikacja linii kolejowych w latach 1980-1989. maronkolej.strefa.pl. [dostęp 2015-03-22].
  48. Antoni Konieczny: Perspektywy rozwoju transportu kolejowego w okręgu dolnośląskim. W: Pionierzy i ich następcy. Z dziejów Dolnośląskiej Dyrekcji Okręgowej Kolei Państwowych 1945-1985. Wrocław: Dolnośląska Dyrekcja Okręgowa Kolei Państwowych, 1985, s. 125-129. ISBN 1-57231-718-3.
  49. a b Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego: O linii kolejowej Węgliniec – Zgorzelec. umwd.dolnyslask.pl. [dostęp 2015-03-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-03-22)].
  50. Fundacja Kolejowa Stacja Lubsko / Sommerfeld: Ostatnie kursy EC „Wawel” przez Łużyce. www.stacjalubsko.pl, 2014-12-11. [dostęp 2015-03-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-03-22)].
  51. PKP Polskie Linie Kolejowe SA: POIiŚ 7.1-13 Modernizacja linii kolejowej E30, etap II, odcinek Bielawa Dolna-Horka: budowa mostu przez Nysę Łużycką oraz elektryfikacja. plk-inwestycje.pl. [dostęp 2015-03-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-03-12)].
  52. Biuro Senatora RP Jana Michalskiego: Przewozy kolejowe w regionie. janmichalski.eu, 2014-09-12. [dostęp 2015-03-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-03-22)].
  53. Elektryfikacja E30 od Węglińca do Zgorzelca znacząco opóźniona - Wszystko na temat branży kolejowej: PKP, Intercity, przewozy regionalne, koleje mazowieckie, rozkłady jazdy PK... [online], www.rynek-kolejowy.pl [dostęp 2019-08-03].
  54. Na półmetku rozwieszanie sieci trakcyjnej na linii Węgliniec – Zgorzelec [online], www.plk-sa.pl [dostęp 2019-08-03] (pol.).
  55. a b Urząd Gminy i Miasta Węgliniec: Serwis Urzędu Gminy i Miasta Węgliniec. wegliniec.pl. [dostęp 2015-03-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-02-14)].
  56. Ten dworzec wygląda jak zamek. Będzie przebudowany
  57. Koleje Małe i Duże: Koleje Małe i Duże. www.kmd.pl. [dostęp 2015-03-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-04-10)].
  58. Elżbieta Kościk, Transport kolejowy w procesie zasiedlania Dolnego Śląska po II wojnie światowej, w: Mówią Wieki, nr 1/1980, s.28, ISSN 0580-0943

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Węgliniec
Linia 278 Węgliniec – Zgorzelec (0,387 km)
odległość: 13,593 km
Linia 279 Lubań Śląski – Węgliniec (21,059 km)
Gierałtów Wykroty
odległość: 8,927 km
Linia 282 MiłkowiceJasień (61,501 km)
Zagajnik
odległość: 5,721 km
odległość: 2,988 km
Linia 295 Węgliniec – Bielawa Dolna (0,523 km)
odległość: 6,1 km