Władcy Bhutanu

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Korona króla Bhutanu
Bhutan
Godło Bhutanu
Ten artykuł jest częścią serii:
Ustrój i polityka
Bhutanu

Wikiprojekt Polityka

Zarys dziejów[edytuj | edytuj kod]

Bhutan został założony około 1640 przez buddyjskiego duchownego, Ngałanga Namgjala. Po jego śmierci w 1651 ustalono, że kraj będzie rządzony na zasadzie tzw. podwójnego systemu rządów, jak mówił Namgjal. Polegało to na tym, że krajem rządziły dwie osoby: przywódca polityczny (Druk Desi) i religijny (Dże Khenpo). W praktyce jednak było tak, że to Druk desi sprawował rzeczywistą władzę a Dże Khenpo tylko "był". Dlatego też poniżej umieszczono tylko listę Druk desi, ponieważ lista Je Khenpo w artykule "Władcy Bhutanu" byłaby zbędna.

W 1850 został intronizowany druk desi Dzigme Norbu, który uznał miasto Thimphu za swą siedzibę; nie zgodziła się z tym pewna grupa ludzi, która w 1851 intronizowała „swojego” druk desi, Czagpa Sangje, z siedzibą w Punakʽa. Rok później, w 1852 sytuacja została opanowana przez Damczo Lhundrupa, który został intronizowany jako jeden, właściwy druk desi. Jednak po jego śmierci w 1856 znów kraj podzielił się i jednocześnie intronizowano dwóch druk desi: Kunga Palden z siedzibą w Punakʽa i Szeraba Tharczina z siedzibą w Thimphu. W 1861 zostali oni obaleni obydwaj, a intronizowany został Phuntsho Namgjal. Sytuacja więcej nie powtarzała się.

Choley Jeshe Ngodup, ostatni druk desi Bhutanu, został obalony w 1905. Następnie Bhutan pozostawał przez dwa lata bez władcy. W 1907 urządzono wśród bhutańskiej ludności głosowanie za nowym władcą. Zwyciężył Ugyen Wangchuck, który był też popierany przez Brytyjczyków. Przyjął on tytuł druk gyalpo (w języku dzongkha król smok) i został pierwszym królem Bhutanu. Ustanowiono wtedy system dziedziczny, tj. królem zostawało się w kolejności ojciec-syn.

Druk desi[edytuj | edytuj kod]

Imię Lata panowania
Tenzin Rabgje 1680–1694
Gedun Czompel 1695–1701
Ngałang Cering 1701–1704
Umdze Pejlor 1704–1707
Druk Rabgjal 1707–1719
Ngawang Gjamco 1719–1729
Mipham Łangpo 1729–1736
Khuło Pejlor 1736–1739
Ngałang Gjalcen 1739–1744
Szerab Łangczuk 1744–1763
Druk Phunco 1763–1765
Druk Tenzin I 1765–1768
Donam Lhundub 1768–1773
Kunga Riczhen 1773–1776
Dzigme Singje 1776–1788
Druk Tenzin II 1788–1792
Taszi Namgjal 1792–1799
Druk Namgjal 1799–1803
Taszi Namgjal (ponownie) 1803–1805
Sangje Tenzin 1805–1806
Umdze Parpop 1806–1808
Bop Choda 1808–1808
Cultrim Drajga 1808–1810
Dzigme Dragpa 1810–1811
Jesze Gjalcen 1811–1815
Dorji Namgjel 1815–1815
Sonam Drugyal 1815–1819
Tenzin Drugdra 1819–1823
Czoki Gjalcen 1823–1831
Dorji Namgjal 1831–1832
Adap Trinlej 1832–1835
Czoki Gjalcen (ponownie) 1835–1838
Dorji Norbu 1838–1847
Taszi Dorji 1847–1850
Łangczuk Gjalpo 1850–1850
Dzigme Norbu (w Thimphu) 1850–1852
Czangpa Sangje (w Punakʽa) 1851–1852
Damczo Lhundrup 1852–1856
Kunga Palden (w Punakʽa) 1856–1861
Szerab Tharczin (w Thimphu) 1856–1861
Phuntsho Namgyal 1861–1864
Cełang Sithub 1864–1864
Cultrim Jonten 1864–1864
Kagju Łangczuk 1864–1864
Cełang Sithub (ponownie) 1864–1866
Condru Pekar 1866–1870
Dżigme Namgjal 1870–1873
Kitsep Dorji Namgjal 1873–1877
Dżigme Namgjal (ponownie) 1877–1878
Kitsep Dorji Namgyal (ponownie) 1878–1879
Czogjal Zangpo 1879–1880
Dżigme Namgjal (ponownie) 1880–1881
Lam Cełang 1881–1883
Gała Zangpo 1883–1885
Sangje Dorji 1885–1901
Jesze Ngodup 1901–1905

Królowie Bhutanu[edytuj | edytuj kod]

# Imię Lata życia Czas rządów Rodzice
Urodzony Zmarł Od Do
1 Ugyen Wangchuck 11 czerwca
1862
Bumtʽang
26 sierpnia
1926
Bumtʽang
17 grudnia
1907
26 sierpnia
1926
Jigme Namgyal
Pema Choki
2 Jigme Wangchuck 1905 30 marca
1952
Trongsa
26 sierpnia
1926
30 marca
1952
Ugyen Wangchuck
Tsundue Pema Lhamo
3 Jigme Dorji Wangchuck 2 maja
1929
Trongsa
21 lipca
1972
Nairobi
30 marca
1952
21 lipca
1972
Jigme Wangchuck
Phunco Czogron
4 Jigme Singye Wangchuck 11 listopada
1955
Thimphu
24 lipca
1972
9 grudnia
2006
Abdykował
Jigme Dorji Wangchuck
Kesang Czoden
5 Jigme Khesar Namgyel Wangchuck 21 lutego
1980
Katmandu
9 grudnia
2006
Jigme Singye Wangchuck
Cering Jandon

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]