Władysław Jozafat Sapieha

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Władysław Jozafat Sapieha
Ilustracja
Herb
Lis
Rodzina

Sapiehowie herbu Lis

Data i miejsce urodzenia

5 listopada 1652
Kosów

Data i miejsce śmierci

13 marca 1733
Wisznice

Ojciec

Krzysztof Franciszek Sapieha

Matka

Helena Sołomerecka

Żona

Urszula Daniłowicz
Krystyna Sanguszkówna

Dzieci

Karol Józef Sapieha
Ignacy Sapieha

Władysław Jozafat Sapieha (ur. 5 listopada 1652 w Kosowie, zm. w Wisznicach 13 marca 1733) – marszałek Trybunału Głównego Wielkiego Księstwa Litewskiego (1713)[1], wojewoda brzeskolitewski (od 1709), wojewoda miński (od 1699), krajczy wielki litewski (od 1684), starosta czerwonogrodzki w 1681 roku[2].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Był synem Krzysztofa Franciszka, ojcem Ignacego, Karola Józefa.

Uczył się w kolegiach jezuickich w Braniewie i Lublinie, następnie studiował w Pradze i w Wiedniu. Zwiedził także Niemcy, Francję i Hiszpanię. Przebywał na dworze cesarza Leopolda I.

Po powrocie do kraju uczestniczył w bitwie pod Chocimiem, a także w kampanii ukraińskiej 1674 Michała Kazimierza Paca.

W 1681 został mianowany cześnikiem wielkim litewskim. Uczestniczył we wspierającą odsiecz wiedeńską wyprawie wojsk litewskich na Słowację i Węgry. W 1684 otrzymał krajczostwo litewskie. Poseł na sejm 1688/1689 roku z nieznanego sejmiku[3]. W 1691 został wybrany wicemarszałkiem Trybunału Głównego Koronnego.

5 lipca 1697 roku podpisał w Warszawie obwieszczenie do poparcia wolnej elekcji, które zwoływało szlachtę na zjazd w obronie naruszonych praw Rzeczypospolitej[4]. W elekcji 1697 popierał księcia Contiego, lecz szybko uznał Augusta II. We wrześniu 1699 został wojewodą mińskim. Związany z Karolem Stanisławem Radziwiłłem nie poparł Sapiehów z linii różańskiej w konflikcie ze szlachtą litewską. Podczas wojny północnej pozostał po stronie Augusta II. Był członkiem konfederacji sandomierskiej 1704 roku[5]. Mimo nacisku rodziny długo wahał się z uznaniem Stanisława Leszczyńskiego, co ostatecznie uczynił w lipcu 1707, nie podejmując jednak żadnych dalszych działań w kierunku jego wsparcia.

Wierność Augustowi II została mu wynagrodzona – w październiku 1709 otrzymał województwo brzeskolitewskie i rotmistrzostwo chorągwi petyhorskiej. W 1713 był marszałkiem Trybunału Litewskiego. Równolegle brał też udział w pracach Trybunału Koronnego. W 1720 posłował na sejm.

W 1729 przygotowywał na Litwie antydworską konfederację popierającą Stanisława Leszczyńskiego.

Jego pierwszą żoną była Urszula z Daniłowiczów. W latach 90. XVII w. Sapieha rozpoczął starania o kościelne unieważnienie tego małżeństwa, po których sukcesie ponownie ożenił się w 1697 z Krystyną z Sanguszków[6].

Zmarł w Wisznicach 13 marca 1733.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Złota księga szlachty polskiej, r. XVIII, Poznań 1896, s. 134.
  2. ↑ Krzysztof Chłapowski: Starostowie niegrodowi w Koronie 1565–1795. Materiały źródłowe. Warszawa: Bellerive-sur-Allier, 2017, s. 250.
  3. ↑ Robert Kołodziej, "Ostatni wolności naszej klejnot". Sejm Rzeczypospolitej za panowania Jana III Sobieskiego, Poznań 2014, s. 556.
  4. ↑ Obwieszczenie do poparcia wolney elekcyey roku Pańskiego tysiącznego sześćsetnego dziewięćdziesiątego siodmego. [Inc.:] Actum in castro Ravensi sub interregno feria quinta post festum sanctae Margarethae [...] proxima anno Domini millesimo sexcentesimo nonagesimo septimo. [b.n.s]
  5. ↑ Actum In Castro Sandomiriensi Sabbatho Ante Festvm Sanctorum Viti et Modesti martyrum proximo, Anno Domini millesimo sptingentesimo quarto, [b.n.s.].
  6. ↑ Andrzej Rachuba, Władysław Jozafat Sapieha, w: Polski Słownik Biograficzny, T. 34, Kraków 1993, s. 158.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Wojewodowie brzeskolitewscy

Wojewodowie mińscy

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Władysław_Jozafat_Sapieha&oldid=73452354”