Władysław Kluger (inżynier)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Władysław Kluger
Data i miejsce urodzenia

16 stycznia 1849
Kraków

Data i miejsce śmierci

29 lutego 1884
San Remo

Zawód, zajęcie

inżynier budowlany, podróżnik, badacz kultur indiańskich

Władysław Kluger (ur. 16 stycznia 1849 w Krakowie, zm. 29 lutego 1884 w San Remo[1]) – inżynier budowlany, podróżnik, członek Akademii Umiejętności (od 1877) i badacz kultur indiańskich.

Z grupą polskich inżynierów, od lewej siedzą: Tadeusz Stryjeński, Władysław Folkierski (ojciec), Ernest Malinowski, Edward Jan Habich, Leonard Laskowski, a stoją: Ksawery Wakulski, Aleksander Babiński, Władysław Kluger (inżynier), Jan Sztolcman, Peru (1874)

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

W 1868 ukończył Instytut Techniczny w Krakowie, w latach 1869–1873 odbył studia techniczne w École nationale des ponts et chaussées w Paryżu. W latach 1874–1878 przebywał w Ameryce Południowej, gdzie dla peruwiańskiego rządu zaprojektował i wybudował transandyjską linię kolejową, drogi (TacnaLa Paz) i kanały (m.in. przeprowadził kanał irygacyjny, który umożliwił sprowadzenie wód ze wschodnich stoków Andów na zachodnie).

Kierował wyprawą naukowo-badawczą w Andy Peruwiańskie; przeprowadził badania wykopaliskowe na cmentarzysku w miejscowości Ancón. Wykładał także w Szkole Budowy Dróg i Mostów w Limie (Escuela de Ingenieres Civiles y de Minias), przez krótki czas był rektorem tamtejszej politechniki[2]. Od 1880 przebywał w Krakowie; jako członek Komisji Wodociągowej miasta Krakowa opracował dwa projekty doprowadzenia wody pitnej z Regulic do Krakowa (nie zostały zrealizowane). Od 1882 członek redakcji Czasopisma Technicznego[3].

Liczne zbiory etnograficzne, antropologiczne i archeologiczne (ok. tysiąca eksponatów), które zgromadził podczas swych ekspedycji przekazał w 1876 w darze Muzeum Starożytności przy krakowskiej Akademii Umiejętności. Zachowany fragment tej kolekcji znajduje się obecnie w Muzeum Archeologicznym w Krakowie[2].

Opublikował m.in. Listy z Peruwii i Boliwii (Kraków 1877), oraz prace z dziedziny hydrauliki i wytrzymałości materiałów.

Był przybranym synem balneologa Michała Zieleniewskiego (drugiego męża swej matki)[4]. Jego syn Władysław był lekarzem i znanym kolekcjonerem.

Pochowany został na cmentarzu Rakowickim w Krakowie, w grobowcu rodzinnym Zieleniewskich w pasie 22[3].

Publikacje techniczne[edytuj | edytuj kod]

  • Wykład hydrauliki wraz z teorją machin wodnych (wraz z F. Kucharzewskim 1873)
  • Wykład wytrzymałości materjałów i stałości budowli (1877)[5].
  • Sprawozdanie techniczne z obecnego stanu sprawy wodociągowej miasta Krakowa (1982).

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Władysław Kluger [online], Sejm-Wielki.pl [dostęp 2019-03-19].
  2. a b Peruwiańskie zbiory Władysława Klugera. [dostęp 2009-07-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-07-31)].
  3. a b Encyklopedia Krakowa, wyd. PWN, Warszawa-Kraków 2000
  4. Julian Samujłło: Kluger Władysław. W: Polski Słownik Biograficzny. T. XIII. Cz. 1. 1967, s. 23–25.
  5. http://www.gutenberg.czyz.org/word,34476 Encyklopedia Gutenberga, Kluger

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]