Włodzimierz Dąbrowski (1881–1958)

Włodzimierz Dąbrowski

Data i miejsce urodzenia	21 października 1881 Morusy
Data śmierci	1 lutego 1958
Pierwszy sekretarz Komitetu Warszawskiego PPR
Okres	od stycznia 1942 do lutego 1942
Przynależność polityczna	Polska Partia Robotnicza
Następca	Franciszek Wawrzyniak
Odznaczenia

Grób Włodzimierza Dąbrowskiego na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach

Włodzimierz Dąbrowski pseud. Wujek (ur. 21 października 1881 w Morusach, zm. 1 lutego 1958) - działacz PPS, PPS-Lewicy, SDKPiL, KPP, ZWW, PPR i PZPR, zastępca członka KC KPP, kierownik Centralnego Wydziału Wiejskiego KC KPP, współzałożyciel i członek kierownictwa ZWW, współzałożyciel PPR, pełnomocnik KC PPR, sekretarz lubelskiego Komitetu Obwodowego PPR.

Życiorys

W 1903 wstąpił do PPS. Po rozłamie w tej partii w 1906 działał w PPS-Lewicy, a w 1916 przeszedł do SDKPiL. Brał udział w I (Założycielskim) Zjeździe KPP, na którym wybrano go do KC jako zastępcę członka. W 1919 należał do Rady Delegatów Robotniczych Miast i Wsi na okręg ciechanowski. Od 1925 z ramienia KPP działał również w NPCh. W latach 30. pracował w redakcji Centralnego Wydziału Rolnego KPP.

Po klęsce wrześniowej 1939 udał się do ZSRR, skąd powrócił po czerwcu 1941. Osiadł w Warszawie, gdzie przystąpił do komunistycznej konspiracyjnej organizacji „biuletynowców”, a następnie należał do organizatorów i członków kierownictwa ZWW. Z ramienia tej organizacji wziął udział w zebraniu założycielskim PPR 5 stycznia 1942 w mieszkaniu Juliusza Rydygiera; wówczas został I sekretarzem Komitetu Warszawskiego PPR. Od lutego 1942 pracował w redakcji „Trybuny Chłopskiej”. Został pełnomocnikiem KC PPR z zadaniem nawiązywania kontaktów z byłymi KPP-owcami w terenie i zakładania z ich pomocą instytucji partyjnych i wojskowych. Przyczynił się do utworzenia Komitetu Okręgowego (KO) PPR na Lubelszczyźnie, a następnie KO PPR w Siedleckiem. W kwietniu 1942 został sekretarzem Komitetu Obwodowego PPR na Lubelszczyźnie.

W nocy na 29 września 1942 został aresztowany w Warszawie przez gestapo podczas masowej akcji hitlerowskiej wymierzonej w działaczy PPR. Po ciężkim śledztwie w al. Szucha przewieziony na Pawiak, potem do obozu koncentracyjnego na Majdanku, a stamtąd w kwietniu 1943 do obozu w Buchenwaldzie. Brał udział w organizowaniu komunistycznej konspiracji w obozie i był sekretarzem Obozowego Komitetu PPR. Uwolniony, w lipcu 1945 powrócił do kraju i do pracy partyjnej.

Był odznaczony m.in. Orderem Sztandaru Pracy I klasy i Orderem Krzyża Grunwaldu III klasy. Pochowany na cmentarzu Powązki Wojskowe w Warszawie (kwatera 2B-12-16).

Bibliografia

• Józef Bolesław Garas, Oddziały Gwardii Ludowej i Armii Ludowej 1942-1945, Warszawa 1971.
• Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego t. 1, Warszawa 1978.
• Edward Gronczewski, Walczyli o Polskę Ludową, Warszawa 1982.
• Norbert Kołomejczyk, Marian Malinowski, Polska Partia Robotnicza 1942-1948, Warszawa 1986.
• Piotr Gontarczyk, Polska Partia Robotnicza. Droga do władzy 1941-1944, Warszawa 2003.