Włodzimierz Rachmistruk

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Włodzimierz Rachmistruk
Ilustracja
Włodzimierz Rachmistruk (przed 1929)
generał brygady generał brygady
Data i miejsce urodzenia

5 grudnia 1879
Werenczanka, na Bukowinie

Data i miejsce śmierci

5 listopada 1959
Tenczynek

Przebieg służby
Lata służby

1901–1932

Siły zbrojne

Wojsko Polskie

Jednostki

16 Dywizja Piechoty

Stanowiska

dowódca dywizji

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa

Odznaczenia
Odznaka honorowa za Rany i Kontuzje
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Walecznych (1920–1941) Złoty Krzyż Zasługi (II RP) Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Krzyż Żelazny (1813) II Klasy Kawaler Orderu Leopolda (Austria) Order Korony Żelaznej III klasy (Austro-Węgry) Krzyż Zasługi Wojskowej (w czasie wojny) Medal Zasługi Wojskowej „Signum Laudis” (w czasie wojny) Krzyż Wojskowy Karola Krzyż Jubileuszowy Wojskowy Medal Rannych – jednokrotnie ranny (Austro-Węgry)
Grób gen. Włodzimierza Rachmistruka na cmentarzu Rakowickim

Włodzimierz Rachmistruk[a] (ur. 5 grudnia 1879 w Werenczance, zm. 5 listopada 1959 w Tenczynku) – generał brygady Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 5 grudnia 1879 we wsi Werenczanka, w ówczesnym powiecie kocmańskim Księstwa Bukowiny, w rodzinie Jana, właściciela realności, i Marii z Łukaszewiczów[3][4]. Od 1896 uczył się w seminarium nauczycielskim w Czerniowcach. 13 lipca 1900 zdał maturę[5] i odbył (od 1 października 1901[5]) obowiązkową jednoroczną służbę wojskową w c. i k. Armii. Na stopień podporucznika został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1903 w korpusie oficerów rezerwy piechoty[6]. Posiadał przydział w rezerwie do Węgierskiego Pułku Piechoty Nr 43, który wówczas stacjonował w Wiedniu[7]. W następnym roku został powołany do zawodowej służby wojskowej w stopniu podporucznika ze starszeństwem z 1 listopada 1904 w korpusie oficerów piechoty i wcielony do Węgierskiego Pułku Piechoty Nr 43, który został przeniesiony do serbskiej miejscowości Bela Crkva[8]. Na stopień porucznika został mianowany ze starszeństwem z 1 listopada 1910[9]. W tym samym roku został przeniesiony do Galicyjskiego Pułku Piechoty Nr 10 w Przemyślu[10][11]. W 1911 został przydzielony do Szkoły Kadetów Piechoty w Łobzowie na stanowisko nauczyciela, pozostając oficerem nadetatowym IR. Nr 10[12].

W czasie I wojny światowej na froncie na Lubelszczyźnie. 14 listopada 1914 został ranny. 9 lutego 1915, po opuszczeniu szpitala, został przydzielony do batalionu zapasowego macierzystego pułku i wyznaczony na stanowisko komendanta szkoły jednorocznych ochotników i szkoły podoficerskiej. Od 29 lipca tego roku dowodził kolejno: 13 batalionem marszowym, kompanią i batalionem na froncie wołyńskim. Na stopień kapitana został mianowany ze starszeństwem z 1 marca 1915[13].

W Wojsku Polskim od 27 listopada 1918 roku[5], jako dowódca kompanii, a później dowódca batalionu zapasowego 15 pułku piechoty. Formalnie został przyjęty do Wojska Polskiego 30 września 1919 z zatwierdzeniem posiadanego stopnia kapitana ze starszeństwem od 1 marca 1915 i przydziałem do 15 pułku piechoty[14]. 11 czerwca 1920 jako dowódca baonu zapasowego 15 pułku piechoty został zatwierdzony z dniem z 1 kwietnia 1920 w stopniu podpułkownika piechoty, w grupie oficerów byłej c. i k. Armii[15].

Szczególnie odznaczył się 15 sierpnia 1920 w czasie walk, gdzie „rozbił linie bolszewickie i zdobył Sochocim. Dał też dowody męstwa w walkach pościgowych pod Zawadą, Popielczynem, Bobkowem, Sosnową Górą k. Ciechanowa gdzie został ranny w rękę i odesłany do szpitala”[5]. 26 sierpnia 1920 dowódca 18 Dywizji Piechoty odznaczył go Orderem Virtuti Militari.

21 lipca 1920 objął dowództwo 145 pułku piechoty, który 5 marca 1921 został przemianowany na 72 pułk piechoty. W czasie manewru zaczepnego nad Wkrą dowodził przejściowo XXXVI Brygadą Piechoty. Ranny pod Ciechanowem. 26 października 1920 ponownie objął dowództwo 72 pułku piechoty i sprawował je do grudnia 1923.

W 1921 ukończył kurs wyższych dowódców. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu pułkownika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 100. lokatą w korpusie oficerów piechoty[16][17]. Z dniem 10 grudnia 1923 został wyznaczony na stanowisko dowódcy piechoty dywizyjnej 10 Dywizji Piechoty w Łodzi[18]. 17 marca 1927 został mianowany dowódcą 16 Dywizji Piechoty w Grudziądzu[19]. 1 stycznia 1928 Prezydent RP Ignacy Mościcki nadał mu stopień generała brygady ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1928 i 5. lokatą w korpusie generałów[20].

Z dniem 31 grudnia 1932 roku, po uzyskaniu prawa do pełnego uposażenia emerytalnego, został przeniesiony w stan spoczynku[21][22]. Osiadł w Grudziądzu, potem nabył resztówkę w Lipnie k. Laskowic na Pomorzu i gospodarował na roli. Po kampanii wrześniowej w październiku 1939 został aresztowany przez Niemców. Po zwolnieniu od listopada 1942 usunięty ze swej resztówki, zamieszkał w Tenczynku k. Krzeszowic, gdzie zmarł. Pochowany na cmentarzu Rakowickim w Krakowie (kwatera HB-zach-9 po prawej Kalinowskich)[23].

Włodzimierz Rachmistruk był żonaty z Jadwigą z Schaitterów (1890–1961), z którą miał córki: Irenę Pałaszewską (1916–2004) i Jadwigę Uznańską (ur. 20 kwietnia 1918)[24][5].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

austro-węgierskie

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. W ewidencji cesarskiej i królewskiej Armii figurował jako „Wladimir Rachmistriuk”[1][2].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Schematismus 1904 ↓, s. 361, 487.
  2. Ranglisten 1918 ↓, s. 125, 473.
  3. Stawecki 1994 ↓, s. 270.
  4. Polak (red.) 1993 ↓, s. 174, tu Maria Łukasiewicz.
  5. a b c d e f g h Polak (red.) 1993 ↓, s. 174.
  6. Schematismus 1904 ↓, s. 361.
  7. Schematismus 1904 ↓, s. 487.
  8. Schematismus 1905 ↓, s. 315, 495.
  9. Schematismus 1911 ↓, s. 328.
  10. Schematismus 1911 ↓, s. 480.
  11. Zakrzewski 2016 ↓, s. 470.
  12. Schematismus 1912 ↓, s. 331, 484, 1176.
  13. Ranglisten 1918 ↓, s. 125.
  14. Dz. Rozk. Wojsk. Nr 93 z 25 października 1919 roku, poz. 3522.
  15. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 23 z 23 czerwca 1920 roku, s. 498.
  16. Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 20.
  17. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 331, 396.
  18. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 77 z 16 grudnia 1923 roku, s. 721.
  19. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 10 z 19 marca 1927 roku, s. 93.
  20. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 2 stycznia 1928 roku, s. 1.
  21. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 10 z 16 sierpnia 1932 roku, s. 359.
  22. Stawecki 1994 ↓, s. 270, autor podał, że przeniesienie w stan spoczynku nastąpiło na prośbę generała.
  23. Lokalizator Grobów - Zarząd Cmentarzy Komunalnych [online], zck-krakow.pl [dostęp 2022-04-04].
  24. Stawecki 1994 ↓, s. 271.
  25. Dekret Wodza Naczelnego L. 3127 z 30 czerwca 1921 r. (Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 29, poz. 1181)
  26. Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-04-17]..
  27. M.P. z 1929 r. nr 123, poz. 302 „za zasługi na polu wyszkolenia wojska”.
  28. Włodzimierz Rachmistruk, Internetowy Polski Słownik Biograficzny [dostęp 2021-12-29]
  29. Ranglisten 1918 ↓, s. 473.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]