Wacław Zaleski (polityk)

Wacław Zaleski
	; Zdjęcie Wacława pochodzące z Austriackiej Biblioteki Narodowej.
	; Dołęga odm.
	Wacław hr. Zaleski
Rodzina	Zalescy z Otoka herbu Dołęga
Data i miejsce urodzenia	28 czerwca 1868 ; Lwów
Data i miejsce śmierci	24 grudnia 1913 ; Martinsbrunn
Ojciec	Filip Zaleski
Matka	Aleksandra hr. Suchodolska h. Janina
Żona	Helena hr. Mycielska h. Dołęga
Dzieci	Aleksander, Roman, Maria, Elżbieta, Teresa
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Wacław Michał Artur Zaleski herbu Dołęga (ur. 28 czerwca 1868 we Lwowie, zm. 24 grudnia 1913 w Martinsbrunn k. Meranu) – hrabia, doktor obojga praw, austro-węgierski polityk – konserwatysta, wielokrotny minister rolnictwa^[1] i skarbu w rządzie Austrii (m.in. w rządzie Richarda Bienertha^[2]), szambelan cesarza Franciszka Józefa I, poseł do Rady Państwa w Wiedniu wybrany w 1911 roku^[3], właściciel tabularny kluczy: Ostapie, Zarubińce, Ostra Mogiła, Korolówka w powiecie skałackim i Skwarzawa z Lipnikami w powiecie złoczowskim oraz Krzywe w powiecie brzeżańskim^[4].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Był synem Filipa. Z małżeństwa z Heleną hr. Mycielską pochodzili: Aleksander Filip Józef, Roman Franciszek Feliks, Maria Anna – żona Antoniego Dzierżykraj-Morawskiego^[5], Elżbieta Izabela Maria i Teresa Antonina Maria. Nadanie tytułu hrabiowskiego (dyplom) miało miejsce 28 lutego 1914 roku, natomiast Najwyższe Postanowienie (reskrypt odręczny) cesarskie jest z dnia 28 października 1913 roku^[6]

Studiował prawo na Uniwersytecie Lwowskim i Wiedeńskim. W 1890 roku rozpoczął pracę w Namiestnictwie dolno-austriackim. Po roku przeniesiony na stanowisko koncepisty do starostwa w Krakowie. W 1893 roku przeszedł do Ministerstwa Rolnictwa, skąd przeniesiony został do Namiestnictwa we Lwowie na stanowisko sekretarza Prezydium. W 1898 roku mianowany starostą, trzy lata potem przeszedł do ministerstwa spraw wewnętrznych. Został prezesem rady nadzorczej Towarzystwa Budowy Tanich Domów dla Urzędników we Lwowie^[7]. Pod koniec 1906 roku ze stanowiska szefa Prezydium Namiestnictwa został mianowany szefem sekcji w Ministerstw Rolnictwa^[8]. W 1911 roku powołany na stanowisko ministra Galicji^[6].

Był znany z pobożności i działalności charytatywnej. Szczególną życzliwością i zaufaniem darzył go papież Pius X, który – jak pisze Helena Morawska-Stec – „powierzył mu misję prowadzenia w jego imieniu wstępnych rokowań z rządem francuskim w sprawie nawiązania konkordatu z Watykanem. W związku z tym wielokrotnie był wzywany przez Ojca Świętego na prywatne audiencje”. Jego zasługi dla Kościoła zostały docenione. Papież udekorował go Wielką Wstęgą i Krzyżem Papieskim Orderu Świętego Grobu. Ponadto nieco później otrzymał w darze od Ojca Świętego papieski biret i collare z mankietami oraz fotografię Piusa X z autografem.

Był wyróżniany przez cesarza Franciszka Józefa. Przed 1906 otrzymał tytuł c. k. radcy dworu. W 1911 roku otrzymał tytuł rzeczywistego tajnego c. k. radcy dworu, a rok później Wielką Wstęgę ze Złotym Łańcuchem Orderu Korony Żelaznej. Oprócz powyższych odznaczeń otrzymał także: Wielką Wstęgę rumuńskiego Orderu Karola, francuski Order Zasługi Rolniczej, a także perski Order Lwa i Słońca.

Został pochowany w grobie rodzinnym na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie^[9]^[10].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Grandseigneur mit Weitblick - Österreichs Finanzminister - 20. Teil: Wenzel von Zaleski - Wiener Zeitung Online [online], www.wienerzeitung.at [dostęp 2018-10-03] (niem.).
↑ ÖNB-ALEX - Stenographische Protokolle - Abgeordnetenhaus [online], alex.onb.ac.at [dostęp 2018-10-03] (niem.).
↑ Gazeta Lwowska. 21 czerwca 1911, nr 139, s. 1.
↑ W spadku pozostawił ponad 11 tys. hektarów.
↑ Antoni Morawski - ostatni właściciel Luboni LINIA LUBOŃSKA (GENERALSKA) 3/1/2/1
↑ ^a ^b Odznaczenie min. Zaleskiego Czas 1913 nr 505 z 31 października s. 2
↑ Pożyteczna instytucya. „Nowości Illustrowane”. Nr 40, s. 3, 6 października 1906.
↑ Zmiana w prezydyum Namiestnictwa. „Nowości Illustrowane”. Nr 52, s. 13, 17-18, 29 grudnia 1906.
↑ Pogrzeb ministra Zaleskiego Nowości Illustrowane 1914 nr 2 s.3
↑ Wacław hr. Zaleski - relacja z pogrzebu [online], "Gazeta Lwowska" nr 2 z 4 stycznia 1914 r .

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Wielka Ilustrowana Encyklopedia Powszechna, Wydawnictwo Gutenberga, Kraków 1932, str. 250
K. Ostaszewski-Barański, Wacław Michał Zaleski (1799-1849), Zarys biograficzny, Lwów 1921
T. Lenczewski, Genealogia rodów utytułowanych – ut.41.1.5
Baza Jerzego ks. Czartoryskiego – cz.I006434
S.Górzyński, Arystokracja polska w Galicji. Studium heraldyczno–genealogiczne, Warszawa 2009, s. 400-401.
Wacław Zaleski – katolicki mąż stanu. absta.pl

[1] Grandseigneur mit Weitblick - Österreichs Finanzminister - 20. Teil: Wenzel von Zaleski - Wiener Zeitung Online [online], www.wienerzeitung.at [dostęp 2018-10-03] (niem.).

[2] ÖNB-ALEX - Stenographische Protokolle - Abgeordnetenhaus [online], alex.onb.ac.at [dostęp 2018-10-03] (niem.).

[3] Gazeta Lwowska. 21 czerwca 1911, nr 139, s. 1.

[4] W spadku pozostawił ponad 11 tys. hektarów.

[5] Antoni Morawski - ostatni właściciel Luboni LINIA LUBOŃSKA (GENERALSKA) 3/1/2/1

[:0-6] Odznaczenie min. Zaleskiego Czas 1913 nr 505 z 31 października s. 2

[7] Pożyteczna instytucya. „Nowości Illustrowane”. Nr 40, s. 3, 6 października 1906.

[8] Zmiana w prezydyum Namiestnictwa. „Nowości Illustrowane”. Nr 52, s. 13, 17-18, 29 grudnia 1906.

[9] Pogrzeb ministra Zaleskiego Nowości Illustrowane 1914 nr 2 s.3

[10] Wacław hr. Zaleski - relacja z pogrzebu [online], "Gazeta Lwowska" nr 2 z 4 stycznia 1914 r .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]