Wacław Gluth-Nowowiejski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wacław Gluth-Nowowiejski
Data i miejsce urodzenia

10 czerwca 1926
Warszawa

Ważne dzieła
  • Śmierć poczeka
  • Rzeczpospolita gruzów
Odznaczenia
Medal Stulecia Odzyskanej Niepodległości
Wacek, Wiwer
kapral podchorąży kapral podchorąży
Data i miejsce urodzenia

10 czerwca 1926
Warszawa

Przebieg służby
Lata służby

1942–1944

Siły zbrojne

Armia Krajowa

Jednostki

Zgrupowanie Żmija

Stanowiska

dowódca drużyny

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa
powstanie warszawskie

Wacław Gluth-Nowowiejski (ur. 10 czerwca 1926 w Warszawie) – polski publicysta, varsavianista, żołnierz zgrupowania Żmija Armii Krajowej w powstaniu warszawskim.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w rodzinie Alojzego, legionisty, i Marii z Kaszów (1896–1986)[1]. Był najmłodszym z czterech braci - żołnierzy AK i jedynym, który przeżył II wojnę światową. Bliźniacy Zbigniew ps. „Nowacki”, „Nowak” (1920–1944) i Janusz ps. „Ścieżyński” (1920–1944), więzieni na Pawiaku, zostali rozstrzelani, a Jerzy ps. „Pigi” (1922–1944), kapral podchorąży w 2. kompanii Batalionu Golski, poległ podczas powstania warszawskiego.

Uczęszczał do szkoły podstawowej, a przed samą wojną zdał do Gimnazjum Stefana Batorego w Warszawie. W 1944 w ramach tajnego nauczania zdał maturę w Liceum im. Stanisława Staszica w Warszawie[2][3]. Podczas powstania warszawskiego w stopniu kaprala podchorążego ps. „Wacek”, „Wiwer”[1] dowodził drużyną zgrupowania „Żmija” na Żoliborzu. 14 września został ranny podczas walk na Marymoncie. Jako jeden z dwóch rannych ocalał z masakry urządzonej przez Niemców w powstańczym punkcie sanitarnym przy ul. Rajszewskiej 12. Ukrył się wtedy w piwnicy jednego z okolicznych domów, gdzie pozostawał do połowy listopada 1944.

W 1948 został aresztowany i skazany na osiem lat więzienia za nielegalne posiadanie broni i przynależność do Armii Krajowej. Więziony przez reżim komunistyczny do 1953, kiedy został zwolniony.

Był dziennikarzem w redakcjach „Dziś i Jutro”, „Za i Przeciw”, „Kurierze Polskim”, redaktorem naczelnym wydawnictw książkowych „Epoki”, autorem wielu publikacji na temat Warszawy w latach okupacji. W 1983 wspomagał realizację filmu dokumentalnego Sceny z powstania warszawskiego. W latach 1999–2001 był redaktorem naczelnym „Biuletynu Informacyjnego” - organu prasowego Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej[4].

Członek Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich, prezes Stowarzyszenia Żołnierzy Armii Krajowej „Żywiciel” i Miłośników Ich Tradycji.

W 2019 został odznaczony Medalem Stulecia Odzyskanej Niepodległości[5].

Publikacje[edytuj | edytuj kod]

  • Śmierć poczeka
  • Rzeczpospolita gruzów
  • Nie umieraj do jutra
  • Stolica jaskiń: z pamięci warszawskiego Robinsona

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Powstańcze Biogramy - Wacław Gluth-Nowowiejski [online], 1944.pl [dostęp 2018-07-04] (ang.).
  2. Szkoła im. Stanisława Staszica w Warszawie 1906–1950.
  3. Znani absolwenci XIV Liceum Ogólnokształcącego im. Stanisława Staszica w Warszawie [dostęp 2023-10-05].
  4. „Biuletyn Informacyjny” w latach okupacji – Biuletyn Informacyjny AK [online] [dostęp 2023-10-05] (pol.).
  5. Ordery i odznaczenia z okazji 75. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego. www.prezydent.pl, 2019-07-30. [dostęp 2019-09-05].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Szkoła im. Stanisława Staszica w Warszawie 1906–1950. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1988, s. 522, 579. ISBN 83-06-01691-2.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]