Waga skręceń
Waga skręceń, zwana także wagą Cavendisha[1] – przyrząd do pomiaru małych sił, np. elektrostatycznych lub grawitacyjnych. Przyrząd ten składa się z dwóch jednakowych mas umieszczonych na końcach lekkiej, poziomej belki zawieszonej na cienkiej, skrętnej nici[2]. Skonstruowana została niezależnie przez Johna Michella i Charles'a Coulomba, który badał za jej pomocą siły elektrostatyczne; Henry Cavendish użył jej do wyznaczenia stałej grawitacji[2].
Nawet pomimo zastosowania możliwie najcięższych, ołowianych kul, siły oddziaływania grawitacyjnego pomiędzy nimi są na tyle małe, że przygotowywany przez Cavendisha eksperyment wymagał wyjątkowych starań, polegających między innymi na całkowitym zabudowaniu wagi skręceń, tak, by podmuchy powietrza i inne podobne zakłócenia nie mogły wpływać na jej zachowanie. Stosując swój układ, wyposażony w lusterka umożliwiające badanie niewielkich wartości skręcenia, Cavendish wykonał pierwszy w dziejach bezpośredni eksperyment pozwalający na obliczenie stałej grawitacji.
Wagę skręceń w 1896 r. udoskonalił węgierski geofizyk, Loránd Eötvös[2]. W wadze skręceń Eötvösa, nazwanej wagą skręceń drugiego rodzaju, ciężarki m1 i m2 znajdują się na różnych poziomach. Służy ona do pomiaru gradientu poziomego siły ciężkości (drugiej pochodnej potencjału siły ciężkości). Podaje, jak zmienia się przyspieszenie ziemskie na jednostkę długości w danym kierunku i ma zastosowanie w celach geologicznych.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Stałą grawitacji i waga skręceń. naukowiec.cba.pl. [dostęp 2016-10-10]. (pol.).
- ↑ a b c waga skręceń, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2016-10-10].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Laboratoryjne potwierdzenie prawa grawitacji. ilf.fizyka.pw.edu.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-08-10)].