Wampiry

Wampiry
	Desmodontinae
	J.A. Wagner, 1840
	; Przedstawiciel podrodziny – wampir zwyczajny (Desmodus rotundus)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	nietoperze
Podrząd	mroczkokształtne
Nadrodzina	Noctilionoidea
Rodzina	liścionosowate
Podrodzina	wampiry
	Typ nomenklatoryczny
	Desmodus Wied-Neuwied, 1826
Synonimy
	Desmodina J.A. Wagner, 1840;
	Desmodina J.A. Wagner, 1840;
Plemiona
	2 plemiona – zobacz opis w tekście
	2 plemiona – zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Hasło w Wikisłowniku

Wampiry^[3] (Desmodontinae) – podrodzina ssaków z rodziny liścionosowatych (Phyllostomidae) odżywiających się krwią zwierząt. Nietoperze te polują głównie w nocy, atakując zwierzęta (wyłącznie stałocieplne) w sposób praktycznie niezauważalny. Jest to możliwe dlatego, że ich zęby są bardzo ostre, a ślina zawiera specjalne substancje znieczulające i zapobiegające krzepnięciu krwi (antykoagulanty). Wampiry przecinają skórę zaatakowanych zwierząt i spijają spływającą krew. Są to niewielkie zwierzęta, masa ich ciała nie przekracza 48 g^[4], przy rozpiętości skrzydeł do 40 cm. Potrafią latać, ale także szybko biegać i skakać. Prowadzą nocny tryb życia, w dzień ukrywając się w dziuplach drzew, jaskiniach i innych kryjówkach. Ich uzębienie liczy od 20 do 26 zębów, kły i siekacze mają postać ostrych blaszek, doskonale przecinających skórę. Nietoperze te występują w strefie tropikalnej, szczególnie rozpowszechnione są w Ameryce Środkowej i Południowej. Ich szkodliwość polega nie tylko na tym, że osłabiają zaatakowane zwierzęta. Są one również nosicielami wścieklizny.

Wśród wampirów szczególnie często występuje gatunek wampira zwyczajnego (Desmodus rotundus).

Znanym wśród wampirów zjawiskiem jest dzielenie się pokarmem z innymi członkami stada. Odbywa się to w ten sposób, że po przybyciu do miejsca noclegowania te nietoperze, którym z jakichś powodów nie udało się pożywić krwią, „zaczepiają” współtowarzyszy, domagając się krwi, a ci zwykle przekazują im część swojej zdobyczy. Jest to jeden z wielu opisanych przez etologię przykładów altruizmu odwzajemnionego wśród zwierząt. Nietoperz, któremu nie udało się polowanie, mógłby nie przeżyć do następnego polowania, a w każdym razie znacznie spadłyby jego szanse. W istocie zjawisko to jest korzystne dla wszystkich członków stada, w przypadku bowiem nieudanego polowania liczyć mogą na pomoc innych. W ten sposób stado wspólnie zwiększa swoje szanse przeżycia.

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Do podrodziny Desmodontinae należą następujące plemiona^[5]^[6]^[3]:

Desmodontini J.A. Wagner, 1840
Diphyllini R.J. Baker, Solari, Cirranello & Simmons, 2016 – jedynym przedstawcielem jest Diphylla ecaudata Spix, 1823 – wampirek sierścionogi

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Desmodontinae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b J.A. Wagner: Supplementband. W: J.Ch.D. von Schreber: Die Säugthiere in Abbildungen nach der Natur, mit Beschreibungen. Cz. 1: die Affen und Fleberthiere. Erlangen: Expedition des Schreber’schen säugthier- und des Esper’schen Schmetterlingswerkes, 1840, s. 375. (niem.).
↑ ^a ^b Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 101. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ S. Solari, R. Medellín, B. Rodríguez-Herrera, V. da Cunha Tavares, G. Garbino, M.A. Camacho, D.T. Saá, B. Lim, J. Arroyo-Cabrales, A. Rodríguez-Durán, E. Dumont, S. Burneo, L.F. A. Urioste, M. Tschapka & D. Espinosa: Family Phyllostomidae (New World Leaf-nosed Bats). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 9: Bats. Barcelona: Lynx Edicions, 2019, s. 495–497. ISBN 978-84-16728-19-0. (ang.).
↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-01-10]. (ang.).
↑ C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 162–164. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).

[itis-1] Desmodontinae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[Wagner-2] J.A. Wagner: Supplementband. W: J.Ch.D. von Schreber: Die Säugthiere in Abbildungen nach der Natur, mit Beschreibungen. Cz. 1: die Affen und Fleberthiere. Erlangen: Expedition des Schreber’schen säugthier- und des Esper’schen Schmetterlingswerkes, 1840, s. 375. (niem.).

[Cichocki&inni-3] Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 101. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[Solari&inni-4] S. Solari, R. Medellín, B. Rodríguez-Herrera, V. da Cunha Tavares, G. Garbino, M.A. Camacho, D.T. Saá, B. Lim, J. Arroyo-Cabrales, A. Rodríguez-Durán, E. Dumont, S. Burneo, L.F. A. Urioste, M. Tschapka & D. Espinosa: Family Phyllostomidae (New World Leaf-nosed Bats). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 9: Bats. Barcelona: Lynx Edicions, 2019, s. 495–497. ISBN 978-84-16728-19-0. (ang.).

[mdd-5] N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-01-10]. (ang.).

[Burgin&inni-6] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 162–164. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]