Szewczenkowo

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
(Przekierowano z Wełdzirz)
Szewczenkowe
Шевченкове
ilustracja
Państwo

 Ukraina

Obwód

 iwanofrankiwski

Rejon

doliński

Populacja (2001)
• liczba ludności


2112[1]

Nr kierunkowy

+380 3477

Kod pocztowy

77556

Położenie na mapie obwodu iwanofrankiwskiego
Mapa konturowa obwodu iwanofrankiwskiego, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Szewczenkowe”
Położenie na mapie Ukrainy
Mapa konturowa Ukrainy, po lewej znajduje się punkt z opisem „Szewczenkowe”
Ziemia48°53′49″N 23°55′16″E/48,896944 23,921111

Szewczenkowo, Wełdzirz (ukr. Шевченкове, Szewczenkowe) – wieś na Ukrainie, w obwodzie iwanofrankiwskim, w rejonie dolińskim. W 2001 roku liczyła 2112 mieszkańców.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Wieś została założona w 1515 roku. Pod zaborem austriackim wioska była zamieszkiwana przez Ukraińców, Polaków, Żydów i Niemców. W II Rzeczypospolitej miejscowość była siedzibą gminy wiejskiej Wełdzirz w powiecie dolińskim województwa stanisławowskiego.

Pod koniec XIX w. grupy domów we wsi Wełdzirz nosiły nazwy: Polana Kieczura i Polana Leszkowiec a w miejscowości Wygoda, położonej koło Pacykowa na obszarze dworskim Wełdirza w powiecie dolińskim znajdowały się: tartak parowy barona Poppera, fabryka resonansów, browar, młyn i karczma. Od 8 lipca 1883 r. działała lokalna kolej z Doliny do przewozu towarów.

W latach 1852–1857 wybudowano w wiosce drewniany kościół. W 1881 r. ochrzczony został w nim Bolesław Wieniawa-Długoszowski, urodzony w pobliskiej Maksymówce[2].

W 1921 roku we wsi mieszkało 1469 Ukraińców, 456 Polaków, 220 Żydów i 28 Niemców[3].

W sierpniu 1942 roku Niemcy przesiedlili wszystkich żydowskich mieszkańców do Bolechowa (gdzie byli poddani eksterminacji)[4].

W nocy z 7 na 8 marca 1944 roku oddział złożony z nacjonalistów ukraińskich dokonał mordu na zamieszkałych w wiosce Polakach w ramach czystki etnicznej. Według wspomnień świadków podczas kilku ataków w Wełdzirzu zostało wymordowanych łącznie około 30 Polaków[3]. Pozostali przy życiu Polacy ratowali się ucieczką i opuścili wioskę emigrując m.in. do Polski.

W 1945 r. administrator parafii ks. Henryk Smoluk (1913–1974) został aresztowany przez NKWD. W latach 1945–1948 był więziony w łagrze na Syberii[5]. Po uwolnieniu pełnił aż do śmierci posługę w parafii św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Świętej Katarzynie[6].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Liczby ludności miejscowości obwodu iwanofrankowskiego na podstawie spisu ludności wg stanu na dzień 5 grudnia 2001 roku. (ukr.).
  2. Stanisław Nicieja, Kresowa Atlantyda, t. XVI, 2021, s. 225, ISBN 978-83-61915-78-2.
  3. a b Henryk Komański, Szczepan Siekierka, Eugeniusz Różański, Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w Województwie Stanisławowskim 1939-1946, Wrocław: ALTA 2, 2008, s. 32–33, 44–47, 50–51, 57–59, ISBN 978-83-85865-13-1, OCLC 261139661.
  4. Холокост на территории СССР: Энциклопедия, Red. I.A. Altman, Moskwa 2009, ISBN 978-5-8243-1296-6 s. 134
  5. Kościół rzymskokatolicki na terenie obwodu stanisławowskiego w latach 1945–1991. Część 1 [online], Nowy Kurier Galicyjski, 25 maja 2021 [dostęp 2022-11-11] (pol.).
  6. Historia parafii. Parafia św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Świętej Katarzynie [online], swietakatarzyna.parafialnastrona.pl [dostęp 2022-11-11].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]