Wieża wodna przy ul. Korczaka w Katowicach

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wieża wodna przy ul. Janusza Korczaka
Symbol zabytku nr rej.
- A/1417/90 z 29 października 1990 (woj. katowickie)[1]
- A/894/2021 z 29 października 2021 (woj. śląskie)[2]
Ilustracja
Widok ogólny wieży
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Miejscowość

Katowice

Adres

ul. Janusza Korczaka

Typ budynku

wieża ciśnień

Styl architektoniczny

secesja

Architekt

Jerzy i Emil Zillmannowie

Wysokość całkowita

68 m

Ukończenie budowy

1912[3]

Położenie na mapie Katowic
Mapa konturowa Katowic, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „wieża przy ul. Korczaka”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „wieża przy ul. Korczaka”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „wieża przy ul. Korczaka”
Ziemia50°16′27,2″N 19°05′14,7″E/50,274222 19,087417

Wieża wodna przy ul. Janusza Korczaka w Katowicachwieża ciśnień, zlokalizowana przy ul. Janusza Korczaka, pomiędzy Burowcem a Borkami w Katowicach.

Wieża wodna została wzniesiona w stylu secesji[4][5][6] i modernizmu[7] w latach 1911–1912 według projektu Jerzego i Emila Zillmannów[8] z 1907 roku, na terenie ówczesnej gminy Roździeń, przy drodze do Borek. Wieżę wzniesiono dla rozbudowujących się zakładów cynkowych Georg von Giesches Erben[9]. Budowla ma 68 metrów wysokości[10]. W 1919 roku wieża posiadała dwa teleskopy, obejmujące widnokrąg o średnicy 40 km[11]. W latach międzywojennych obok wieży istniała kopalnia „Polska” (od 1937 pod nazwą „Dąbrówka Śląska”)[9]. W latach 60. XX wieku w obiekcie, należącym wtedy do Zakładu Metali Kolorowych Szopienice, zaczęto produkować śrut strzelniczy z ołowiu[12].

Obiekt wpisano wraz z działką nr 1246/31 (obecnie działki nr 1611/31 i 1612/31, obr. Roździeń) do rejestru zabytków 29 października 1990 roku (nr rej.: A/1418/90[13][14], A/894/2021)[7][1].

Wieża powstała na terenie dawnej gminy Roździeń, przy drodze prowadzącej na północ – do kolonii Borki (także będącej częścią tej gminy). Obecnie jest to teren dzielnicy Szopienice-Burowiec w Katowicach[10].

Galeria[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Śląski Wojewódzki Konserwator Zabytków w Katowicach: Rejestr zabytków w Katowicach. wkz.katowice.pl. [dostęp 2011-07-19]. (pol.).
  2. Spis obiektów nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków z terenu województwa śląskiego (stan na 22 grudnia 2021 r.) (pol.) wkz.katowice.pl [dostęp 2021-12-25]
  3. Raport o stanie miasta Katowice 2005. Urząd Miasta Katowice. [dostęp 2011-07-19].
  4. Lech Szaraniec: Osady i osiedla Katowic. Katowice: Oficyna „Artur”, 1996, s. 69. ISBN 83-905115-0-9.
  5. Leszek Jabłoński: Na trasie Balkan Ekspresu - Giszowiec, Nikiszowiec, Szopienice. Przewodnik po dzielnicach Katowic. Katowice: CRUX, 2003, s. 62. ISBN 83-918152-3-4.
  6. Urząd Miasta Katowice: Protokół nr 47/10 z posiedzenia Komisji Górniczej Rady Miasta Katowice. (pol.) www.bip.um.katowice.pl [dostęp 2011-07-19]
  7. a b Urząd Miasta Katowice: Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego obszaru położonego w rejonie ulic: Gen. Józefa Hallera i Janusza Korczaka w dzielnicy Szopienice w Katowicach. bip.katowice.eu. [dostęp 2011-07-19]. (pol.).
  8. Wojewódzki Program Opieki nad Zabytkami w województwie śląskim na lata 2010–2013. slaskie.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-11-13)]. (pol.) www.slaskie.pl [dostęp 2011-07-19]
  9. a b Urząd Miasta Katowice: Lokalny Program rewitalizacji miasta Katowice na lata 2007–2013. www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-07-19]. (pol.).
  10. a b Urząd Miasta Katowice: Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, Cz. 1, Uwarunkowania zagospodarowania przestrzennego. www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-07-19]. (pol.).
  11. Jan F. Lewandowski: Śladami Gabriela Basisty, w: Spacerownik Powstańczy, nr 2, bezpłatny dodatek do "Gazety Wyborczej", 27 maja 2011, s. 11.
  12. Fundacja "Śląsk wczoraj i dziś": WIEŻA BORKI W KATOWICACH. fundacjaswid.pl, 2017-05-22. [dostęp 2020-10-24]. (pol.).
  13. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2011-07-19].
  14. Urząd Miasta Katowice: Wykaz obiektów chronionych poprzez wpis do rejestru zabytków. bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-07-19]. (pol.).