Wierzchowice (wieś w powiecie milickim)

Wierzchowice
	wieś
	; Kościół Narodzenia NMP w Wierzchowicach
Państwo	Polska
Województwo	dolnośląskie
Powiat	milicki
Gmina	Krośnice
Liczba ludności (III 2011)	771
Strefa numeracyjna	71
Kod pocztowy	56-320
Tablice rejestracyjne	DMI
SIMC	0876650
	Położenie na mapie gminy Krośnice Wierzchowice
	Położenie na mapie Polski Wierzchowice
	Położenie na mapie województwa dolnośląskiego Wierzchowice
	Położenie na mapie powiatu milickiego Wierzchowice
	51°28′56″N 17°20′02″E/51,482222 17,333889
	Multimedia w Wikimedia Commons

Wierzchowice (niem. Wirschkowitz) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie milickim, w gminie Krośnice.

Podział administracyjny[edytuj | edytuj kod]

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa wrocławskiego.

Podziemne magazyny gazu[edytuj | edytuj kod]

W Wierzchowicach w wyeksploatowanym złożu gazu zaazotowanego znajduje się podziemny magazyn gazu (PMG Wierzchowice) o pojemności ponad 1 200 mln m³^[4].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Stara wieś z osadnictwem sięgającym neolitu, znana w średniowieczu z uprawy winorośli^[5] W roku 1935 administracja niemiecka zmieniła historyczną, posiadającą słowiańskie pochodzenie nazwę Wirschkowitz na Hochweiler^[6]. W 1945 roku wieś została włączona do Polski, a jej dotychczasową ludność wysiedlono do Niemiec.

Filia Groß-Rosen[edytuj | edytuj kod]

W miejscowości znajdowała się filia obozu koncentracyjnego Groß-Rosen^[7].

Zabytki[edytuj | edytuj kod]

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są^[8]:

układ urbanistyczny, z XVI w., XVIII w.
kościół ewangelicki, obecnie rzymskokatolicki parafialny pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny, do 1945 r. ewangelicki, wzniesiony w stylu barokowym w latach 1770–1773; świątynia zbudowana w konstrukcji szachulcowej, dzwonnica ceglana, tynkowana; bardzo bogato zdobione, rokokowe wyposażenie wnętrza (ambona, ołtarze, empory) pochodzi z lat 80. XVIII wieku
dwór-pałac, z XVII w., 1731 r.; o konstrukcji szachulcowej z centralną częścią z cegły, zbudowany przez rodzinę Reichenbachów w drugiej połowie XVIII w. w stylu barokowym, na miejscu starszej rezydencji; od 1819 r. pałac stanowił własność rodu von Hochbergów; w 1945 r. przejęty przez państwo polskie; zrujnowany i ostatecznie rozebrany w 1988 r.^[9]

inne zabytki:

ogród angielski wokół pałacu, założony w pierwszej połowie XIX w.
cmentarz ewangelicki z klasycystycznym mauzoleum, zrujnowany po 1945 r.
kompleks folwarczny z XIX/XX w., częściowo zrujnowany

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Wierzchowice

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 9 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 147066
↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1466 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
↑ Maciej Kaliski, Piotr Janusz, Adam Szurlej. Podziemne magazyny gazu jako element krajowego systemu gazowego. „Nafta-Gaz”. 5, s. 325–332, 2010. [dostęp 2013-03-17].
↑ JanuszJ. Czerwiński JanuszJ., RyszardR. Chanas RyszardR., Dolny Śląsk - przewodnik, Warszawa: Wyd. Sport i Turystyka, 1977, s. 447 .
↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262)
↑ AbrahamA. Kajzer AbrahamA., Za drutami śmierci, Wałbrzych: Muzeum Gross-Rosen, 2013, ISBN 978-83-89824-09-7 .
↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 123. [dostęp 2012-09-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-27)].
↑ Hannibal Smoke, Nieznana masakra na Dolnym Śląsku, Onet, 26 lis

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Czesław Cetwiński, Zabytki architektury w województwie wrocławskim, 1987, Wyd. Urzędu Wojewódzkiego we Wrocławiu.
Roman Jaśniewski, Milicz, Cieszków, Krośnice i okolice. Przewodnik, 1998, Oficyna Wydawnicza „Sudety” Oddziału Wrocławskiego PTTK

[prng-1] Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 9 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 147066

[GUS-2] GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.

[3] Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1466 [zarchiwizowane 2022-10-26] .

[PMG-4] Maciej Kaliski, Piotr Janusz, Adam Szurlej. Podziemne magazyny gazu jako element krajowego systemu gazowego. „Nafta-Gaz”. 5, s. 325–332, 2010. [dostęp 2013-03-17].

[dolnyslask-5] JanuszJ. Czerwiński JanuszJ., RyszardR. Chanas RyszardR., Dolny Śląsk - przewodnik, Warszawa: Wyd. Sport i Turystyka, 1977, s. 447 .

[MP-6] Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262)

[7] AbrahamA. Kajzer AbrahamA., Za drutami śmierci, Wałbrzych: Muzeum Gross-Rosen, 2013, ISBN 978-83-89824-09-7 .

[nid-8] Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 123. [dostęp 2012-09-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-27)].

[9] Hannibal Smoke, Nieznana masakra na Dolnym Śląsku, Onet, 26 lis

[2]

[3]

[1]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

Wsie	Brzostowo Bukowice Czarnogoździce Czeszyce Dąbrowa Dziewiętlin Grabownica Kotlarka Kuźnica Czeszycka Lędzina Luboradów Łazy Wielkie Pierstnica Mała Pierstnica Police Stara Huta Suliradzice Świebodów Wąbnice Wierzchowice Żeleźniki
Osady	Krośnice Luboradów Stara Huta Wierzchowice Wolanka
Osada leśna	Smolak
Integralne części wsi	Brzostówko Bukowice-Tartak Dziewiętlin-Leśnictwo Gajówka Łazy Kolonia Bukowice Krośnicka Kuźnia Krzyszków Lisów Luszyce Łazy Małe Łazy Małe pod Kubrykiem Pierstnica Mała Poręba Sławoszowa Suliradzice nad Stawami Suliradzice-Gajówka Więcków Wielgie Sycowskie Wierzchowice (Żeleźniki) Wierzchowice-Cegielnia