Wikipedia:Pół miliona artykułów w polskojęzycznej Wikipedii
|
Uwaga: Poniższy tekst dostępny jest na licencji Public Domain co oznacza, że możesz cały ten tekst oraz wybrane jego fragmenty wykorzystywać do dowolnych celów nie podając nawet autorów ani źródła. |
Polska Wikipedia przekroczyła liczbę 500 tysięcy haseł. Stało się to 14 maja 2008. Jest to kolejny krok milowy w rozwoju tej internetowej encyklopedii i okazja do tego, by przedstawić historię projektu, jak również obecne inicjatywy, które najczęściej odnoszą się do kwestii poprawy jakości.
Krótka historia polskojęzycznej Wikipedii
Wikipedia, która jest internetową, niekomercyjną encyklopedią tworzoną od podstaw przez internautów, powstała w 2001 roku. W ciągu 7 lat istnienia, przedsięwzięcie to odniosło niebywały sukces - Wikipedia stała się bezpłatnym i łatwo dostępnym źródłem informacji wykorzystywanym codziennie przez miliony internautów. Dzięki wciąż rozwijanej treści należy ona do pierwszej dziesiątki najczęściej odwiedzanych witryn świata. Fenomenem jest to, że każdy internauta może nie tylko czytać jej hasła, ale także tworzyć nowe, uzupełniać i poprawiać istniejące. Jako jedyna encyklopedia posiada również ponad 200 wersji językowych. Dzięki temu, że cała treść Wikipedii jest opublikowana na otwartej licencji GNU FDL, każdy może skorzystać ze zgromadzonej w niej wiedzy, a wiedza tam zgromadzona pozostanie wolna na zawsze.
Polska wersja Wikipedii, którą tworzą tysiące autorów, zarówno specjalistów z różnych dziedzin wiedzy, jak i pasjonatów-amatorów zgromadziła już 500 000 haseł. Jeśli chodzi o objętość i liczbę haseł jest ona największą polską encyklopedią. Należy także do pierwszej dziesiątki witryn najczęściej odwiedzanych przez polskich internautów. Pod względem liczby haseł polska edycja zajmuje wysokie, czwarte miejsce wśród wszystkich wersji językowych Wikipedii. Codziennie powstaje w niej średnio ponad 300 nowych haseł. Encyklopedia dostępna jest pod adresem http://pl.wikipedia.org
Ważne wydarzenia w polskiej Wikipedii
- 26 września 2001 - wystartowała polska Wikipedia, która wówczas nosiła nazwę: Polska Wolna Encyklopedia Sieciowa (PWES). Pojawił się pierwszy wpis jej "ojca" - fizyka jądrowego, Pawła Jochyma: Zaczynamy. Czy ja zwariowałem ?
- 22 listopada 2002 - PWES została przeniesiona na oficjalne serwery Wikipedii i otrzymała adres: pl.wikipedia.com. Tydzień wcześniej uruchomiona została lista dyskusyjna jako główny kanał komunikacji dla społeczności wikipedystów.
- 29 października 2003 - pojawiła się inicjatywa "artykułów na medal", które od tej pory stały się wizytówką projektu na stronie głównej.
- 4 września 2004 - powstał pierwszy portal tematyczny, dotyczący fantastyki. Pomysł ten następnie skopiowały inne Wikipedie.
- Styczeń 2005 - ojcowie polskiej Wikipedii Paweł Jochym i Krzysztof Jasiutowicz otrzymali tytuł Internetowego Obywatela Roku.
- 13-14 sierpnia 2005 - podczas pierwszego zlotu wikipedystów w Krakowie powstała grupa inicjująca Stowarzyszenie Wikimedia Polska, które po rejestracji stało się partnerem Fundacji Wikimedia.
- 26 września 2006 - w czasie piątych urodzin polska Wikipedia przekroczyła liczbę 300 000 haseł, po raz pierwszy z polskimi wikipedystami spotkał się Jimmy Wales.
- 22-23 września 2007 - odbyło się pierwsze spotkanie robocze Wikipedystów pod nazwą "Gdzie? Dokąd? Jak?"
- 28 listopada 2007 - Polskie Towarzystwo Astronomiczne jako pierwsza instytucja naukowa oficjalnie zapowiedziało poprawianie haseł w polskiej Wikipedii.
Jak rośniemy
Polska Wikipedia wystartowała 26 września 2001 roku. Oto najważniejsze liczby charakteryzujące rozwój encyklopedii (liczba haseł):
| Data | Liczba artykułów |
|---|---|
| Start: 26 września 2001 r. | 0 |
| 22 maja 2003 r. | 10.000 |
| 31 grudnia 2004 r. | 50.000 |
| 16 września 2005 r. | 100.000 |
| 26 stycznia 2006 r. | 200.000 |
| 26 września 2006 r. | 300.000 |
| 28 lipca 2007 r. | 400.000 |
| 14 maja 2008 r. | 500.000 |
| teraz: 25 kwietnia 2024 r. | 1 612 293 |
W stronę lepszej jakości
Wikipedia jest projektem tworzenia encyklopedii, dlatego hasła prezentują różne fazy rozwoju. Jednym z najważniejszych celów Wikipedii jest dążenie do maksymalnej neutralności i wiarygodności zamieszczanych w niej informacji. Stale trwa proces poprawiania i weryfikacji haseł w oparciu o wiarygodne źródła wiedzy i informacji naukowej.
Wikiprojekty
Wikiprojekty to tematyczne inicjatywy wewnątrz samej Wikipedii mające na celu głównie poprawę jakości i tworzenie standardów dla artykułów z danej dziedziny. Specjalne strony ułatwiają wymianę poglądów i współpracę pomiędzy członkami projektów, a osobom nie związanym z danym projektem umożliwiają szybkie dotarcie do ludzi orientujących się w określonej tematyce. Podobną rolę spełniają wikiprojekty administracyjne ułatwiające np. dotarcie do osób tworzących grafiki wektorowe i porządkujących strony techniczne.
Ocena i podtrzymywanie jakości
Ponieważ w Wikipedii hasła nie są oceniane pod względem jakości przed ich opublikowaniem, ich poziom jakościowy jest nierówny. Dlatego też wikipedyści uruchomili szereg inicjatyw mających na celu ocenę jakości haseł oraz "utrzymywanie" ich poziomu, jeżeli uznany został za wysoki.
Początkowo użytkownicy wyszukiwali i wyróżniali hasła "medalowe", czyli takie, które można zamieścić bez obaw o reputację projektu na stronie głównej Wikipedii. Zdarzało się jednak nieraz, że po jakimś czasie i w nich znajdywały się błędy lub braki. Podobnie wyglądała kwestia jakości ilustracji zamieszczonych w hasłach. Z czasem kryteria wyboru medalowych haseł i grafik zostały tak mocno wyśrubowane, że artykuły poprawnie i szeroko ujmujące temat, choć nie wyczerpujące zaczęto klasyfikować jako Dobre Artykuły.
Łączna liczba haseł "dobrych" i "medalowych" obecnie przekroczyła pół tysiąca, co oznacza, że co tysięczny artykuł został w taki sposób wyróżniony. Także we wspomnianych wyżej wikiprojektach pojawiły się inicjatywy oceniania haseł przez specjalistów i hobbystów w wybranych kategoriach. Rok temu utworzona została także specjalna strona – Kanon polskiej Wikipedii, gdzie zgromadzono, a następnie rozpoczęto ocenę ok. półtora tysiąca ważnych haseł związanych z Polską.
Prace nad oceną i weryfikacją artykułów wykonane zostały także z okazji wydania polskojęzycznej Wikipedii na DVD. Do poprawy i zgłaszania błędów organizowane są często specjalne akcje skierowane do internautów, którzy jeszcze nie wiedzą, że Wikipedię każdy może edytować. Od dwóch lat także w menu bocznym jest specjalny link pozwalający zgłaszać błędy internautom, którzy nie wiedzą jak poprawić je samodzielnie. Duża część błędów zgłaszanych jest także drogą mailową poprzez system OTRS.
Hasła, zwłaszcza wyróżniające się jakością włączane są przez zaangażowanych wikipedystów do katalogu tzw. haseł obserwowanych. Taki dodatkowy, stały monitoring zabezpiecza artykuły przed "psuciem" z zachowaniem możliwości ich edycji.
Na bieżąco działa szereg inicjatyw i projektów mających na celu dbałość o jakość haseł i jej poprawę. Kontrolowane jest przestrzeganie praw autorskich, sprawdzana jest weryfikowalność podawanych w Wikipedii danych (wikipedyści dzielą się informacjami o księgozbiorach, jakie mają w dyspozycji na specjalnej stronie bibliotecznej, pozwalających na skontrolowanie prawdziwości wprowadzonych do haseł informacji). Stałej ocenie poddawane są zwłaszcza nowo powstające hasła, pod kątem ich przydatności dla projektu (encyklopedyczności).
Potrzeba specjalistów
Wikipedia rozrasta się nie dzięki przyjętemu odgórnie planowi, jak ma to miejsce w przypadku wydawnictw profesjonalnych, lecz w zależności od zaangażowania osób specjalizujących się w poszczególnych dziedzinach wiedzy, nierzadko hobbystów. W efekcie haseł z niektórych dziedzin przybywa szybciej i rozrastają się one lepiej niż inne. Udział ekspertów w podnoszeniu poziomu artykułów i tworzeniu nowych, specjalistycznych haseł jest nieoceniony i bardzo pożądany.
Pod koniec ubiegłego roku w poprawianie haseł z dziedziny astronomii włączyło się aktywnie Polskie Towarzystwo Astronomiczne, a na początku tego roku na podobny krok zdecydowało się także Polskie Towarzystwo Informatyczne. Wikipedyści podjęli też akcję zapraszania nauczycieli oraz wykładowców do rozwijania tej encyklopedii. W ten sposób powstała inicjatywa pod nazwą "Projekty szkolne i akademickie", która w innych wersjach językowych odnosi spore sukcesy. Na przykład w wersji anglojęzycznej włączyły się w tworzenie Wikipedii tak prestiżowe uczelnie jak Yale University czy Massachusetts Institute of Technology (MIT).
Przyłączanie się wyższych uczelni i szkół do prac nad Wikipedią może przynieść wszechstronne korzyści. Studenci i uczniowie zyskują dzięki temu umiejętności funkcjonowania w społeczeństwie informacyjnym oraz referowania swojej wiedzy, Wikipedia zyskuje na dalszej poprawie jakości, a dla uczelni i nauczycieli może to być atrakcyjna forma e-edukacji.