Wikipedia:Wikipedia i naukowcy/Przestrogi

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Przestrogi dla naukowców


Naukowcy mogą przedstawić swoją sylwetkę na stronie użytkownika wraz ze swoim dorobkiem i osiągnięciami, wymieniając to co sami uważają za stosowne. Trudno być anonimowym ekspertem. W praktyce okazuje się, że takie przedstawienie się jako ekspert nie przynosi specjalnych korzyści, ani istotnych szkód.


Edytowanie artykułów w Wikipedii to coś innego niż pisanie artykułu oryginalnego do czasopisma naukowego; raczej jest to pisanie rozbudowanego artykułu przeglądowego na dany temat. Wikipedia nie jest miejscem na publikowanie wyników badań naukowych – nawet bardzo odkrywczych, czy przełomowych. Zasady Wikipedii pozwalają na włączanie do artykułów informacji z własnych opublikowanych prac naukowych, podając przy tym informacje źródłowe. Jednak konieczne jest zachowanie neutralnego punktu widzenia i opublikowanie tego materiału w niezależnym, wiarygodnym źródle. Jeśli neutralność lub wiarygodność informmacji są kwestionowane to konsensus autorów Wikipedii, a nie zdanie naukowca decyduje tu o kształcie artykułu.


Eksperci mogą włączyć się do współpracy w ramach tzw. wikiprojektów, które obejmują ich domenę wiedzy. Wikiprojekty służą opracowywaniu przez zainteresowanych autorów grup artykułów z określonej dziedziny. Każdy może włączyć się w pracę w dowolnym wikiprojekcie bez względu na formalne wykształcenie czy dorobek.


Eksperci nie mają żadnych specjalnych przywilejów w rozstrzyganiu sporów na swoją korzyść. W konflikcie dotyczącym określonej kwestii między autorem uważanym za eksperta i nie-ekspertem, ekspertowi nie wolno wymuszać swojego stanowiska i rozstrzygać konfliktu na swoją korzyść powołując się jedynie na własne formalne kompetencje, a nie poprzez przedstawienie rzeczowych argumentów w danej kwestii. W skrócie, mówienie „bo ja tak mówię” nigdy nie jest do przyjęcia w Wikipedii, bez względu na stanowisko i dorobek. Po drugie, treść napisana przez ekspertów nie jest też chroniona przez późniejszymi zmianami przez nie-ekspertów i nie istnieją żadne mechanizmy aby to wprowadzić. Dąży się tu do tego, by w praktyce zawsze liczyła się merytoryczna jakość edycji dokonanych w danym artykule.


Autorów, którzy są naukowcami, przestrzega się przed potencjalnym konfliktem interesów, który może powstać gdy edytuje się artykuły, związane z własnymi badaniami naukowymi, publikacjami czy też odkryciami. Jeśli zachodzi taka możliwość dobrą praktyką jest przedstawienie możliwego konfliktu interesów na stronie dyskusji danego artykułu i zaproponowanie tam zmian w artykule, a nie bezpośrednie zmienianie treści artykułu. Jawność jest podstawową zasadą działania Wikipedii.