Wiktor Hoszowski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wiktor Zygmunt Hoszowski
Viktor Ritter von Hoszów Hoszowski
Ilustracja
podpułkownik żandarmerii
gen. insp. Policji Państwowej
Data i miejsce urodzenia

20 kwietnia 1873
Łysa Góra, Austro-Węgry

Data i miejsce śmierci

1940
ZSRR

Przebieg służby
Lata służby

19141940

Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa,
Wojna polsko-ukraińska (obrona Lwowa),
wojna polsko-bolszewicka

Późniejsza praca

Komendant Główny Policji Państwowej

Odznaczenia
Krzyż Walecznych (1920–1941, trzykrotnie) Złoty Krzyż Zasługi Medal Niepodległości Krzyż na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasługi II stopnia Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Krzyż Zasługi Wojskowej z Mieczami Medal Zasługi Wojskowej „Signum Laudis” (w czasie wojny) Medal Zasługi Wojskowej „Signum Laudis” (w czasie wojny) Medal Jubileuszowy Pamiątkowy dla Sił Zbrojnych i Żandarmerii 1898 (Austro-Węgry) Krzyż Jubileuszowy Wojskowy Krzyż Pamiątkowy Mobilizacji 1912–1913
Krzyż Obrony Lwowa

Wiktor Zygmunt Hoszowski[1] herbu Sas (ur. 20 kwietnia 1873 w Łysej Górze, zm. 1940) – podpułkownik żandarmerii Wojska Polskiego i generalny inspektor Policji Państwowej.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Wiktor Zygmunt Hoszowski urodził się 20 kwietnia 1873 roku w Łysej Górze (Łysa Hora), nazywanej także Eleonorówką, w gminie Grzymałów ówczesnego powiatu skałackiego, w rodzinie Stanisława i Michaliny[2]. W 1891 roku ukończył gimnazjum w Tarnopolu[3]. W latach 1891–1893 studiował na Wydziale Prawa Uniwersytetu Franciszkańskiego we Lwowie. Następnie odbył obowiązkową służbę wojskową w austriackim 15 pułku piechoty, jako jednoroczny ochotnik. 22 grudnia 1894 roku został powołany do zawodowej służby wojskowej w Armii Austro-Węgier, przydzielony do 15 pułku piechoty i wyznaczony na stanowisko dowódcy plutonu. 24 grudnia 1895 roku awansował na podporucznika[4]. 14 kwietnia 1900 roku został skierowany na praktykę w Żandarmerii Krajowej. 1 maja 1901 roku został przeniesiony z korpusu oficerów piechoty do korpusu oficerów żandarmerii. 1 listopada 1904 roku awansował na porucznika (niem. Oberleutnant)[5]. Został awansowany na stopień rotmistrza żandarmerii z dniem 1 listopada 1910 roku[6]. W 1914 roku był komendantem oddziału żandarmerii krajowej nr 13 w Jarosławiu[7]

Podczas I wojny światowej służył na froncie jako oficer nadkompletowy komanda żandarmerii krajowej nr 5 ze Lwowa[8]. Został awansowany na stopień majora żandarmerii z dniem 1 lutego 1917 roku[9]. Służył w sztabie komendy miasta Lwowa, a jesienią 1917 roku został ponownie przydzielony do krajowej komendy żandarmerii nr 5 we Lwowie[10].

U kresu wojny został przyjęty do Wojska Polskiego i w listopadzie 1918 roku brał udział w obronie Lwowa w trakcie wojny polsko-ukraińskiej[11]. Przed 11 listopada został mianowany zastępcą komendanta żandarmerii obrony Lwowa, zaś faktycznie sprawował funkcje komendanta żandarmerii obrony Lwowa, odpowiadając za organizację i egzekutywę tejże (nominalnie stanowisko komendanta Komendy Głównej Żandarmerii Obrony Lwowa sprawował od 11 do 23 listopada 1918 roku ppłk piechoty Adam Hełm-Pirgo, który z uwagi na podeszły wiek ograniczył się do dowództwa)[12][13][14][15][16][17].

30 lipca 1920 roku został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 roku w stopniu podpułkownika, w Korpusie Żandarmerii, w „grupie oficerów byłej Armii Austro-Węgierskiej”. Był wówczas w Rezerwie Armii[18]. W 1920 roku organizował i był komendantem Policji Państwowej w Małopolsce, w 1921 roku na Śląsku[3]. 10 października 1921 roku został mianowany zastępcą komendanta głównego Policji Państwowej, a 8 kwietnia 1922 roku – komendantem głównym Policji Państwowej. 17 marca 1923 roku został zwolniony z zajmowanego stanowiska. Z dniem 1 lutego 1924 roku został przeniesiony na emeryturę.

Pełniąc służbę w Policji Państwowej, w dalszym ciągu pozostawał oficerem rezerwy żandarmerii, a następnie oficerem pospolitego ruszenia żandarmerii, i posiadał przydział do 6 Dywizjonu Żandarmerii we Lwowie[19][20]. W 1934 roku pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Lwów Miasto. Posiadał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr VI i pozostawał w dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr VI. Jako podpułkownik ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1919 roku, figurował na liście starszeństwa oficerów pospolitego ruszenia żandarmerii[21]. W tym samym roku przeniósł się ze Lwowa do Chodorowa, w powiecie tłumackim, i tam mieszkał do 1939 roku. Należał do Związku Obrońców Lwowa[22]. Po agresji ZSRR na Polskę został aresztowany i osadzony w Tłumaczu, a następnie w Stanisławowie. 24 grudnia 1939 roku został przewieziony do Chersonia, a następnie do Mikołajowa. Dalsze losy pozostają nieznane. Prawdopodobnie został zamordowany wiosną 1940 roku.

Od 1899 roku był mężem Jadwigi Krauze[3].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. W ewidencji wojskowych c. k. armii był określany w języku niemieckim jako „Viktor Ritter von Hoszów Hoszowski”.
  2. Fotokopia dowodu osobistego Wiktora Zygmunta Hoszowskiego serii A numer 671082 wydanego 25 czerwca 1932 roku przez Magistrat Królewskiego Stołecznego Miasta Lwowa opublikowana na Portalu o przedwojennej policji „Policja Państwowa” [1]. Eleonorówka (Łysa Hora) figuruje w Skorowidzu miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej. Województwo tarnopolskie, tom XV, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1923, s. 17.
  3. a b c d e f Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: 1939, s. 108. [dostęp 2021-07-27].
  4. Urszula Kraśnicka, Wiktor Zygmunt Sas Hoszowski ..., s. 29.
  5. U. Kraśnicka, Wiktor Zygmunt ..., op. cit., s. 30.
  6. Schematismus der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1914. Wiedeń: 1914, s. 467.
  7. a b c d Schematismus der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1914. Wiedeń: 1914, s. 481.
  8. a b c Ranglisten der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1916. Wiedeń: 1916, s. 278.
  9. a b c Ranglisten der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1918. Wiedeń: 1918, s. 649.
  10. Hoszowski. Żandarmeria ↓, s. 161.
  11. Hoszowski. Żandarmeria ↓, s. 164.
  12. Hoszowski. Żandarmeria ↓, s. 164, 165-166.
  13. Czesław Mączyński: Boje lwowskie. Cz. 1. Oswobodzenie Lwowa (1-24 listopada 1918 roku). T. I. Warszawa: 1921, s. 183-184.
  14. Czesław Mączyński: Boje lwowskie. Cz. 2. Oswobodzenie Lwowa (1-24 listopada 1918 roku). T. II. Warszawa: 1921, s. 146, 151.
  15. W rocznicę zgonu śp. płk. A. Hełm-Pirgo. „Gazeta Lwowska”. Nr 273, s. 2, 1 grudnia 1937. 
  16. Leszek Kania: Ochrona porządku prawnego i bezpieczeństwa publicznego podczas Obrony Lwowa (listopad 1918 – marzec 1919). Prace Instytutu Prawa i Administracji PWSZ w Sulechowie. s. 294. [dostęp 2015-10-31].
  17. Obrona Lwowa w listopadzie 1918 roku. lwow.com.pl. [dostęp 2015-10-31].
  18. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 30 z 11 sierpnia 1920 roku, poz. 738.
  19. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1058, 1066 tu jako podpułkownik ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 roku i 1. lokatą w korpusie oficerów rezerwowych żandarmerii.
  20. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 962, 968 tu jako podpułkownik ze starszeństwem z 1 lipca 1919 roku i 1. lokatą w korpusie oficerów pospolitego ruszenia żandarmerii.
  21. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 291.
  22. Wiktor Zygmunt Sas-Hoszowski – Policja Państwowa [online], policjapanstwowa.pl [dostęp 2018-04-20] [zarchiwizowane z adresu 2018-04-21] (pol.).
  23. M.P. z 1930 r. nr 60, poz. 89 „za zasługi na polu pracy społecznej i filantropijnej”.
  24. M.P. z 1933 r. nr 258, poz. 276 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]