Winnica (województwo dolnośląskie)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Winnica
wieś
Ilustracja
Ruiny grangii cysterskiej
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Powiat

legnicki

Gmina

Krotoszyce

Liczba ludności (III 2011)

341[2]

Strefa numeracyjna

76

Kod pocztowy

59-223[3]

Tablice rejestracyjne

DLE

SIMC

0364819

Położenie na mapie gminy Krotoszyce
Mapa konturowa gminy Krotoszyce, na dole znajduje się punkt z opisem „Winnica”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Winnica”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Winnica”
Położenie na mapie powiatu legnickiego
Mapa konturowa powiatu legnickiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Winnica”
Ziemia51°07′14″N 16°05′06″E/51,120556 16,085000[1]

Winnica (niem. Weinberg) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie legnickim, w gminie Krotoszyce. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa legnickiego.

Geografia[edytuj | edytuj kod]

Wieś położona jest w odległości 6,5 km na południowy zachód od granic administracyjnych Legnicy oraz 4,5 km na południowy wschód od Krotoszyc, nad rzeką Nysa Szalona.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Grunty, na których powstała Winnica, podobnie jak pobliska wieś Słup, w 1177 r. zostały przekazane przez Bolesława Wysokiego (za przyzwoleniem Mieszka III Starego) zakonowi cystersów z Lubiąża. W 1202 r. książę Henryk I Brodaty ufundował tu cystersom oddzielny folwark - grangię, zaś w 1217 r. przy folwarku powstała osada wiejska, która w 1316 r. została odkupiona od Bolesława III Rozrzutnego przez opata lubiąskiego Rudolfa. Podczas wojen husyckich w XV w., Winnica, podobnie jak Słup, została spalona. Odbudowana, swój ponowny rozkwit przeżywała w XVII i XVIII w. gdy dzięki staraniom opatów Nitschego i Brzucha powstały nowe zabudowania dworskie, a miejscowość podniesiono do rangi prepozytury klasztoru. Po sekularyzacji majątków klasztornych na terytorium ówczesnego Królestwa Pruskiego w 1810 r., do 1812 r. folwark prowadził proboszcz. W 1812 odkupił go kancelista z Lubiąża Carl Josef Otto. W połowie XIX w. wieś stała się własnością Marii Luizy Pauliny Hohenzollern-Hechigen. Posiadała wówczas pałac z parkiem, część gospodarczą, kuźnię, dwa młyny wodne, cegielnię, browar i gorzelnię.

W trakcie II wojny światowej zabudowania pocysterskie uległy znacznym zniszczeniom. Do dnia dzisiejszego zachowały się zabudowania mieszkalne i gospodarcze, m.in. dom zakonników z XVIII w. (w ruinie), budynki gospodarcze, mieszkalne, kuźnia oraz ruiny ogrodowego belwederu[4].

Zabytki[edytuj | edytuj kod]

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[5]:

  • dom administracji cysterskiej, z XVII/XVIII w.
  • kuźnia (w zespole pocysterskim), z XVIII w.

Komunikacja[edytuj | edytuj kod]

Do Winnicy można dojechać autobusami PKS[6] oraz mikrobusami prywatnymi z Legnicy.

Turystyka[edytuj | edytuj kod]

  • Pozostałości po grangii cysterskiej

Szlaki turystyczne[edytuj | edytuj kod]

Przez Winnicę przebiega oznakowany, zielony szlak turystyczny PTTK:

  • szlak turystyczny zielony Szlak Nad Nysą Szaloną z Czerwonego Kościoła (8,5 km na północ) do Męcinki (8 km na południe od Winnicy) i dalej do Polany pod Górzcem, łączna długość - 19 km);

Ponadto, Winnica stanowi punkt początkowy zielonego szlaku rowerowego:

  • szlak rowerowy zielony Szlak Klasztorny z Winnicy do Lubiąża (8 km na południe od Winnicy)[7];

Literatura[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 148369
  2. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1472 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. http://krotoszyce.republika.pl/historia.html Oficjalna witryna gminy Krotoszyce, zakładka Historia
  5. Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 93. [dostęp 2012-08-30].
  6. http://pks.legnica.pl/rozklad/legnica.htm Według aktualnego rozkładu PKS Legnica
  7. http://infolegnica.pl/?strona=53 Szlaki rowerowe okolic Legnicy

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]