Wirus zapalenia wątroby typu A
| |
| Systematyka | |
| Grupa |
Grupa IV ((+)ssRNA) |
|---|---|
| Rząd |
pikornawirusy |
| Rodzina | |
| Rodzaj |
hepatowirus |
| Nazwa systematyczna | |
| Hepatovirus A | |
| Cechy wiralne | |
| Skrót |
HAV |
| Kwas nukleinowy |
RNA |
| Liczba nici |
jedna |
| Liczba segmentów |
jeden |
| Polaryzacja kwasu nukleinowego |
dodatnia |
| Osłonka |
brak |
| Nagi kwas nukleinowy |
zakaźny |
| Rezerwuar |
człowiek[1] |
| Wywoływane choroby |
wirusowe zapalenie wątroby typu A |
Wirus zapalenia wątroby typu A, HAV (z ang. Hepatitis A Virus, oficjalna nazwa Hepatowirus A[2]) – ssRNA wirus z rodziny Picornaviridae. HAV jest wirusem o średnicy 27 nm i symetrii ikosaedralnej. Znany jest jeden serotyp tego wirusa. HAV jest przyczyną wirusowego zapalenia wątroby typu A[3], tzw. żółtaczki pokarmowej.
Zakażenie[edytuj | edytuj kod]
Do zakażenia dochodzi na drodze oralno-fekalnej przez przewód pokarmowy; przez kontakt z chorym lub poprzez spożywanie zakażonych produktów żywnościowych (epidemie mleczne, wodne itp.). Poza tym zakażenie może rozwinąć się po kontaktach seksualnych z chorym i drogą krwi (najczęściej u osób stosujących dożylne środki odurzające)[1].
Na uwagę zasługuje fakt, że HAV może przez długi czas utrzymywać się w środowisku przy dużej wilgotności. Czas wylęgania 2-6 tygodni (średnio 28 dni)[4].
Wirus namnaża się najpierw w przewodzie pokarmowym, następnie dochodzi do wiremii, po czym (prawdopodobnie) dochodzi do zakażenia wątroby i powstania objawów chorobowych. W wyniku tego zakażenia dochodzi do zapalenia wątroby.
Objawy[edytuj | edytuj kod]
Objawy wywoływane przez wirusa to osłabienie, senność, bóle głowy, brak apetytu, wstręt do potraw tłustych, czasami gorączka, pod koniec pobolewanie wątroby, żołądka.
Profilaktyka[edytuj | edytuj kod]
Profilaktycznie przeciw WZW A stosuje się szczepienia ochronne; szczepienia są szczególnie zalecane dla osób podróżujących po świecie. Niemniej, najważniejszym sposobem zapobiegania rozpowszechnianiu się HAV jest higiena.
Dostępne w Polsce szczepionki monowalentne[5]:
- AVAXIM 160 U
- Havrix 720 Junior
- Havrix Adult
Szczepionki poliwalentne[6]:
- Twinrix – WZW A i WZW B
Rozpoznanie[edytuj | edytuj kod]
Wirusa można wykryć za pomocą testu ELISA lub innych metod, wykorzystujących swoiste względem wirusa przeciwciała. Dodatkowo można wykorzystać testy na stężenie bilirubiny oraz transaminaz (ich wyższe stężenie świadczy o chorobach wątroby).
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Anna Boroń-Kaczmarska, Alicja Wiercińska-Drapało, Brygida Adamek: Choroby zakaźne i pasożytnicze. Warszawa: PZWL Wydawnictwo Lekarskie, 2017. ISBN 978-83-200-5422-4. OCLC 1010869106. (pol.).
- ↑ Virus Taxonomy: 2015 Release. ictvonline.org, 07 2015. [dostęp 2016-12-11]. (ang.).
- ↑ Kenneth J. Ryan, C.L. Ray, John C. Sherris: Sherris medical microbiology: an introduction to infectious diseases. New York: McGraw-Hill, 2004, s. 541–544. ISBN 0-8385-8529-9.
- ↑ Connor BA. Hepatitis A vaccine in the last-minute traveler. „The American journal of medicine”, s. 58S–62S, październik 2005. DOI: 10.1016/j.amjmed.2005.07.018. PMID: 16271543.
- ↑ Szczepionka przeciw WZW A (inaktywowana). bazalekow.mp.pl. [dostęp 2016-12-11]. (pol.).
- ↑ Szczepionka przeciw WZW A (inaktywowana) + szczepionka przeciw WZW B (rekombinowana). bazalekow.mp.pl. [dostęp 2016-12-11]. (pol.).
