Wojewódzki Urząd Bezpieczeństwa Publicznego w Gdańsku

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wojewódzki Urząd Bezpieczeństwa Publicznego w Gdańsku
Ilustracja
Województwo gdańskie, teren działania WUBP w Gdańsku
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1945

Rozformowanie

1954

Komendanci
Pierwszy

szef Grzegorz Korczyński

Ostatni

szef Henryk Żmijewski

Organizacja
Dyslokacja

Gdańsk

Podległość

Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego

Gmach Prezydium Policji przy ul. Okopowej, w którym mieścił się Wojewódzki Urząd Bezpieczeństwa Publicznego w Gdańsku (1945-1954)
Tablica umieszczona na ścianie budynku WUBP w Gdańsku

Wojewódzki Urząd Bezpieczeństwa Publicznego w Gdańsku (WUBP Gdańsk) – jednostka terenowa Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego funkcjonująca na terenie województwa gdańskiego od kwietnia 1945 do rozwiązania MBP w grudniu 1954.

Pierwszym kierownikiem był Grzegorz Korczyński, były uczestnik wojny domowej w Hiszpanii, partyzant GL i AL, późniejszy wiceminister bezpieczeństwa publicznego i obrony narodowej. Jego następcą jako pełniący obowiązki kierownika został przedwojenny działacz komunistyczny, żołnierz Armii Czerwonej Józef Krakowski. Później na stanowisko powrócił Korczyński, zastąpiony następnie przez innego uczestnika hiszpańskiej wojny domowej i żołnierza Gwardii Ludowej, Józefa Mrozka. W czasie jego urzędowania funkcjonariusze WUBP mieli najwięcej zadań operacyjnych, co wiązało się z wysoką aktywnością w tym czasie zbrojnego podziemia niepodległościowego.

W 1946 głównym zadaniem tego urzędu było zwalczanie 5 Brygady Wileńskiej AK Zygmunta Szendzielrza "Łupaszki", zwłaszcza szwadronu dowodzonego przez Zdzisława Badochę "Żelaznego". Operacjami przeciw Brygadzie kierował Wydział III WUBP kierowany przez Jana Wołkowa. Latem 1946 przez gdański WUBP została aresztowana i poddana śledztwu łączniczka i sanitariuszka 5 Brygady, Danuta Siedzikówna "Inka", skazana na śmierć i zamordowana (wyrok ten faktycznie zależał od naczelników Wydziałów Jana Wołkowa i Józefa Bika).

Kierownictwo[edytuj | edytuj kod]

Kierownicy:

Podział organizacyjny[edytuj | edytuj kod]

Wydział I (kontrwywiad)[edytuj | edytuj kod]

Wydział II[edytuj | edytuj kod]

Wydział III[edytuj | edytuj kod]

Wydział IV[edytuj | edytuj kod]

Wydział V[edytuj | edytuj kod]

  • 3 lipca 1946 - nacz. Romuald Dobrzyński, ur. 6 kwietnia 1924 w Warszawie

Wydział VIII[edytuj | edytuj kod]

  • 1 września 1946 - nacz. Józef Huppert (właśc. Herman Finkel), ur. 28 kwietnia 1905 we Lwowie

Wydział IX[edytuj | edytuj kod]

  • 1 marca 1953 - nacz. Michał Paul, ur. 29 września 1920 w woj. śląsko-dąbrowskim

Wydział X[edytuj | edytuj kod]

  • 1 listopada 1953 - nacz. Zenon Roztropiński, ur. 23 września 1923 w Chomęcinach w woj. poznańskim

Siedziby[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Krzysztof Szwagrzyk (red.): Aparat bezpieczeństwa w Polsce. Kadra kierownicza (1944-1956), t. 1, Instytut Pamięci Narodowej Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu Warszawa 2005, ISBN 83–89078–94–5
  • Aparat bezpieczeństwa w województwie gdańskim w latach 1945-1990, Instytut Pamięci Narodowej Gdańsk 2010