Wręczenie kluczy św. Piotrowi
| |
| Autor | |
|---|---|
| Data powstania | |
| Medium |
fresk |
| Wymiary |
340 × 550 cm |
| Miejsce przechowywania | |
| Lokalizacja | |
Wręczenie kluczy św. Piotrowi – fresk malarza włoskiego, przedstawiciela szkoły umbryjskiej Pietro Perugino.
Fresk należy do cyklu przedstawiającego życie Mojżesza i Chrystusa namalowanego w Kaplicy Sykstyńskiej na zlecenie papieża Sykstusa IV. Fresk pod względem kompozycji przestrzennej nawiązuje do dzieł Masaccia i Piera della Francesca. Ukazuje na pierwszym planie figuralną scenę skomponowaną fryzowo, przedstawiającą symboliczne przekazanie kluczy Piotrowi przez Chrystusa. Na drugim planie widoczny jest plac z ogromną świątynią pośrodku, zbliżoną swym wyglądem do kopuły katedry florenckiej i niedokończonej rotundy Santa Maria degli Angeli autorstwa Filippo Brunelleschiego[1].
Fresk jest złożeniem hołdu dla władzy Kościoła i papieża, który uważał się za następcę apostoła Piotra. Scena nadania najwyższej godności kapłańskiej ukazana została na pierwszym planie. Piotr klęczy przed Jezusem i odbiera od niego prawą ręką symbol władzy kościelnej, a lewą rękę przykłada do serca. Świadkami przekazania są inni apostołowie oraz współcześnie żyjące postacie. Całkiem z lewej strony, uchwycony z profilu, uwieczniony został Alfonso di Calabia. Z prawej strony postacią z ramą lub ekierką jest architekt Kaplicy Sykstyńskiej Giovanni de'Dolci. Obok niego z cyrklem w dłoniach stoi inny budowniczy Baccio Pontelli. Postać widoczna z profilu przed nimi to sam Perugino. W scenie malarz przedstawił kilkakrotnie ten sam motyw płaszcza przełożonego przez ramię, motyw, który później wielokrotnie stosował w swoich dziełach[2]. Plac widoczny w głębi jest symetryczny, wyłożony płytami o geometrycznych kształtach. Świątynia pośrodku, będącą kopią biblijnej świątyni Salomona, jest namalowana na wzór architektury renesansowej: harmonijna budowla centralna na planie ośmioboku z kopułą i czterema małymi przedsionkami zwieńczonymi szczytami. Po bokach Perugio, niewątpliwie znając Łuk Konstantyna, namalował, wzorując się na nim, dwa symetrycznie umieszczone łuki triumfalne.
Pomiędzy postaciami na pierwszym planie a linią budynków Perugino namalował na placu kilka postaci. Tworzą one m.in. scenę próby ukamienowania Jezusa w Świątyni Jerozolimskiej. Na horyzoncie natomiast autor umieścił symetryczny pagórkowaty krajobraz z charakterystycznie osadzonymi drzewami, będącymi jego i jego późniejszego ucznia Rafaela sygnaturą rozpoznawczą. Są one nieproporcjonalnie wysokie i niepoddające się najmniejszemu podmuchowi wiatru.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Zygmunt Waźbiński Malarstwo Quatrocenta, Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, Warszawa 1989, ISBN 83-221-0433-2.
- Rolf Toman Renesans w sztuce włoskiej, wyd. h.f.ullmann, 2007 ISBN 978-3-8331-1040-5.
- Alfred Ligocki Sztuka renesansu, wyd. Wiedza Powszechna, Warszawa 1973
- Heinrich Pfeiffer Kaplica Sykstyńska na nowo odkryta, wyd Biały Kruk, Kraków 2008, ISBN 978-83-7553-026-1.