Wskazówka
Wskazówka – element przyrządu pomiarowego analogowego (wskazówkowego), przesuwający się nad (lub obok) narysowanej skali.
Zastosowania[edytuj | edytuj kod]
Występuje w urządzeniach takich jak:
- zegar (występują w nim najczęściej dwie lub trzy wskazówki: „godzinowa”, „minutowa” oraz czasem „sekundowa”[a]),
- kompas magnetyczny (wskazówka kompasu najczęściej nazywana jest „igłą”),
- elektryczne mierniki wskazówkowe wszelkiego rodzaju: galwanometry, woltomierze, amperomierze itp.,
- wagi mechaniczne (wychyłowe),
- higrometry włosowe,
- tachometry mechaniczne,
- wiatrowskazy,
- barometry wskazówkowe skonstruowane w oparciu o aneroid,
- bimetaliczne termometry wskazówkowe.
Podział wskazówek[edytuj | edytuj kod]
- Wskazówka materialna – najczęściej wykonane z blach lub rurek duralowych. Zakończenie takiej wskazówki musi być cienkie, tak aby można było dokładnie odczytać wskazanie.
- Wskazówka świetlna (plamka świetlna) – w miernikach z takim rodzajem wskazówki, wiązka promieni świetlnych z żarówki pada przez układ optyczny i przesłonę na lusterko umocowane na organie ruchomym. Na podzielni widoczna jest plamka świetlna podzielona czarną kreską, będąca odbiciem w lustrze cienkiej nici umieszczonej w przesłonie. Odchylanie się organu ruchomego powoduje przesuwanie się plamki wzdłuż podziałki miernika. Wartość odczytuje się porównując kreskę plamki z podziałką umieszczoną na podzielni.
Błąd paralaksy[edytuj | edytuj kod]
Przy odczytywaniu wskazania bardzo ważne jest, aby kierunek patrzenia obserwatora był prostopadły do podzielni. Jeśli kierunek ten nie jest prostopadły to obserwator zobaczy niewłaściwe miejsce podziałki. Powstały w ten sposób błąd odczytu nazywamy błędem paralaksy. Błąd ten nie występuje przy urządzeniach z wskazówką świetlną.
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Powszechnie przyjętym standardem jest zróżnicowanie rozmiarów wskazówek zegara: najczęściej godzinowa jest krótka i szeroka, a minutowa długa i wąska; jeśli zegar na tej samej osi ma trzecią wskazówkę, sekundową, to jest ona najczęściej bardzo cienka, czasem ma inny kolor (np. czerwony), niż obie pozostałe.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Mierniki analogowe. W: Augustyn Chwaleba, Maciej Poniński, Andrzej Siedlecki: Metrologia elektryczna. Wyd. ósme zmienione. Warszawa: Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, 2003, s. 201–202. ISBN 83-204-2826-2. (pol.).