Wyznanie antiocheńskie
Wyznanie antiocheńskie – antyariański symbol wiary ułożony w 324/325 roku przez Synod w Antiochii syryjskiej.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Synod odbył się na przełomie 324/325 roku, a więc w okresie bezpośrednio poprzedzającym Sobór Nicejski. Obrady były poświęcone zaradzeniu błędom arianizmu dotyczącym ludzkiego tylko pochodzenia Chrystusa. Przewodniczył mu Hozjusz z Kordoby, podobnie jak później soborowi w Nicei[1]. Wyznanie znajduje się w tzw. Liście Synodu antiocheńskiego, który dotrwał do naszych czasów w syryjskim tłumaczeniu w trzech manuskryptach: paryskim, symbol: syr. 62; watykańskim, Museo Borgiano, symbol: syr. 148; oraz Mingana (wskazany przez H. Chadwicka), symbol: syr. 8.[2]
Treść[edytuj | edytuj kod]
Wyznanie antiocheńskie precyzuje kwestię zrodzenia Syna przez Ojca, jest niezwykle ciekawe z punktu widzenia kształtowania się języka teologicznego. W nowym, poprawionym przez prof. Louise Abaramowski z Uniwersytetu w Tybindze[3] wydaniu zostało podzielone na cztery części:
- Pierwsza – poświęcona Bogu Ojcu. Jest On określony jako „Wszechmogący, niepojęty, niepodlegający ruchowi i zmianie”[4].
- Druga – poświęcona Jezusowi Chrystusowi.
Jest ona podzielona na dwie części: IIa i IIb.
Pierwsza z nich stanowiła centrum zainteresowania synodu, dotyczyła metafizycznego opisu natury Chrystusa. Znajdujemy tam takie sformułowania, jak: „zrodzony, nie z tego co nie jest lecz z Ojca”. Jak również: „Nie jako rzecz uczyniona, lecz w sposób właściwy jako potomstwo”. Jezus jest nazwany „odbiciem” / (gr.) χαρακτήρ - „charakter”/. Jest to słowo zaczerpnięte z Listu do Hebrajczyków, gdzie mowa jest o tym, że Syn jest „odbiciem Jego /Ojca/ istoty” / (gr.) „χαρακτηρ της υποστάσεως αυτου” / (Hbr 1,3). Wyznanie podkreśla, że mówienie o adopcji Syna przez Ojca jest bluźniercze. Jest także użyte słowo obraz / (gr.) „εικών” - eikon /: „Jest On /Syn/ obrazem nie woli ani czegoś innego, ale ojcowskiej hipostazy (substancji)”.
Część IIb mówi o Wcieleniu: „Syn, Bóg Logos /Słowo/, było także narodzone w ciele z Maryi, Matki Bożej”.
- Trzecia część jest poświęcona wierze w Ducha Świętego, w Kościół, zmartwychwstanie umarłych i sąd. Wymienione artykuły wiary są zbliżone do ostatniej części Symbolu apostolskiego.
- Czwarta część zawiera klauzule anatematyzujące, skierowane przeciw ariańskim poglądom chrystologicznym[5].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ H. Chadwick. Ossius of Cordova and the presidency of the Council of Antioch, 325. „Journal of Theological Studies”. 9 (1958). s. 292-304.
- ↑ L. Abramowski: III - The Synod of Antioch 324/325 and its Creed. W: Tenże: Formula and Context. Studies in Early Christian Thought.. s. 6-7.
- ↑ Evangelische Kirchenhistoriker. [w:] Strona Biblioteki Uniwersytetu w Tybindze [on-line]. [dostęp 2011-12-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-12-23)]. (niem.).
- ↑ Ruch i zmiana są tu rozumiane w sensie metafizyki arystotelesowskiej: jako ruch np. od niebytu do bytu lub od możności do aktu.
- ↑ L. Abramowski: III - The Synod of Antioch 324/325 and its Creed. W: Tenże: Formula and Context. Studies in Early Christian Thought.. s. 4-5.. Tam też znajduje się pełny tekst w poprawionej redakcji autora.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Abramowski L.: III - The Synod of Antioch 324/325 and its Creed. W: Tenże: Formula and Context. Studies in Early Christian Thought.. Hampshire,UK - Brookfield, Ve, USA: VARIORUM - Ashgate Publishing Company, 1992, s. 1-12, seria: Collected Studies Series CS 365. ISBN 0-86078-288-3.