Wzory znaków i sygnałów drogowych w Polsce

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Znaki: kierunku i miejscowości E-17a „miejscowość”, informacyjny D-42 „obszar zabudowany”, zakazu B-33 „ograniczenie prędkości” oraz ostrzegawczy A-18a „zwierzęta gospodarskie”

W Polsce wzory znaków i sygnałów drogowych określa Rozporządzenie w sprawie znaków i sygnałów drogowych (Dz.U. z 2019 r. poz. 2310). Załącznik nr 1 do Rozporządzenia w sprawie szczegółowych warunków technicznych dla znaków i sygnałów drogowych oraz urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego i warunków ich umieszczania na drogach[1] reguluje natomiast szczegółowe uwarunkowania stosowania tych sygnałów, tj.ː wielkość, wymiar i widoczność znaków, barwy i odblaskowość, liternictwo i stosowane napisy, zasady doboru typu folii na lica znaków, zasady umieszczania znaków na drodze, wzory barwne oraz konstrukcje znaków.

Znaki drogowe dzielą się na pionowe i poziome. Pionowe znaki to te, które umieszczane są w postaci pionowej tarczy (trójkątnej, okrągłej lub prostokątnej) przy drodze albo nad drogą (niekiedy namalowane są na przydrożnych ścianach). Znaki poziome to takie, które namalowane są bezpośrednio na jezdni, zazwyczaj białą (czasem – żółtą) farbą odporną na ścieranie przez koła pojazdów. Polskie znaki drogowe na ogół są niemal identyczne ze znakami spotykanymi w innych krajach Europy, co wynika z Konwencji wiedeńskiej o znakach i sygnałach drogowych z 8 listopada 1968 r. (Dz.U. z 1988 r. nr 5, poz. 42); odróżniać je mogą od siebie szczegółowe rozwiązania dotyczące rozmiarów znaków, odcieni używanych kolorów albo kształtu symboli.

Sygnały drogowe to sygnały obowiązujące w ruchu drogowym. Znaczenie i zakres ich obowiązywania określony jest w odpowiednim rozporządzeniu[2]. Sygnały drogowe sytuowane są po stronie prawej, lewej, nad bądź na jezdni. Dzielą się na:

  • sygnały świetlne nadawane przez sygnalizatory,
  • sygnały nadawane przez osoby do tego uprawnione,
  • sygnały dźwiękowe lub wibracyjne.

Znaki pionowe[edytuj | edytuj kod]

Znaki drogowe pionowe dzielą się na 7 grup:

  1. Znaki ostrzegawcze (typ A) – trójkątne skierowane wierzchołkiem do góry[a] w czerwonym obramowaniu. Symbole mają kolor czarny na żółtym tle; wyjątkiem jest znak A-29 (sygnały świetlne), który przedstawia 3-kolorową sygnalizację świetlną.
  2. Znaki zakazu (typ B) – okrągłe w czerwonym obramowaniu, czarny (w niektórych znakach – kolorowy) symbol na białym tle[b][c]. W przypadku znaków odwołujących zakaz nie ma czerwonego obramowania, a symbol jest szary i przekreślony grubą czarną linią.
  3. Znaki nakazu (typ C) – okrągłe, niebieskie, z białym symbolem na niebieskim tle. Wyjątkiem jest znak C-17 (nakazany kierunek jazdy pojazdów z materiałami niebezpiecznymi), który jest namalowany na prostokątnej tablicy o białym tle.
  4. Znaki informacyjne (typ D) – prostokątne, niebieskie (ewentualnie z białym polem na tle niebieskim) z białym, czarnym lub kolorowym symbolem na niebieskim lub białym tle[d].
  5. Znaki kierunku i miejscowości (typ E) – zwane popularnie drogowskazami, o różnym kształcie i kolorze zależnym od sytuacji.
  6. Znaki uzupełniające (typ F) – duże prostokąty lub kwadraty kolorów: niebieski i żółty. Są to najczęściej znaki informujące o organizacji ruchu lub uprzedzające o zakazach i niebezpieczeństwach.
  7. Tabliczki do znaków drogowych (typ T) – małe prostokątne, białe lub żółte tabliczki z czarnym napisem lub symbolem, umieszczone pod znakiem.

W zależności od rodzaju drogi, stosuje się pięć grup wielkości znaków ostrzegawczych, zakazu, nakazu, informacyjnych oraz kierunku i miejscowości:

  • wielkie (W) – stosowane na autostradach;
  • duże (D) – stosowane na drogach ekspresowych, drogach dwujezdniowych poza obszarem zabudowanym oraz na drogach w obszarze zabudowanym, na których dopuszczalna prędkość przekracza 60 km/h;
  • średnie (S) – stosowane na łącznicach autostrad, dróg ekspresowych, na jednojezdniowych drogach krajowych i wojewódzkich oraz na drogach powiatowych, z wyjątkiem drogowskazów tablicowych;
  • małe (M) – stosowane na drogach gminnych oraz dla drogowskazów tablicowych na drogach powiatowych;
  • mini (MI) – stosowane na słupkach przeszkodowych i tablicach kierujących oraz na drogach w obszarze zabudowanym, kiedy zastosowanie większych znaków jest niemożliwe albo pogorszyłoby warunki widoczności pieszych oraz na wąskich uliczkach zabytkowych miast.

Najczęściej spotykany w Polsce rozmiar znaków drogowych pionowych zdefiniowany w Rozporządzeniu jako „średni” to przypadku tablic okrągłych (zakazy i nakazy) tablica o średnicy 80 cm; w przypadku trójkątnych (ostrzegawczych) – bok trójkąta długości 90 cm, kwadratowych lub prostokątnych (informacyjnych) – bok kwadratu lub krótszy bok prostokąta długości 60 cm.

Wymiary znaków kierunku i miejscowości uwarunkowane są przyjętą wysokością pisma, rodzajem i wielkością symboli oraz długości i liczby wyszczególnianych nazw miejscowości.

Dla zapewnienia właściwej widoczności i czytelności znaków, lica znaków wykonane są z wykorzystaniem materiałów odblaskowych np. folii odblaskowych lub folii pryzmatycznych. Rodzaj stosowanych materiałów zależy od kategorii oznakowywanej drogi. Rozporządzenie określa dokładne wymagane współczynniki odblaskowości, współrzędne kolorów, krój czcionki stosowanej na znakach (kształt, wielkość oraz odstępy) oraz zasady umieszczania znaków (sposób umocowania, odległość od drogi, odległość między znakami, kąt odchylenia tarczy znaku itp.).

Znaki ostrzegawcze[edytuj | edytuj kod]

 Osobny artykuł: Znaki ostrzegawcze w Polsce.

Zestawienie znaków[3]:

Znaki zakazu[edytuj | edytuj kod]

 Osobny artykuł: znaki zakazu.

Zestawienie znaków:[4]

W celu wyeliminowania z ruchu niektórych rodzajów pojazdów na jednej tarczy znaku umieszcza się dwa lub wyjątkowo trzy symbole odpowiednich pojazdów, np.:

Znaki nakazu[edytuj | edytuj kod]

 Osobny artykuł: znaki nakazu.

Zestawienie znaków:[6]

Znaki informacyjne[edytuj | edytuj kod]

 Osobny artykuł: znaki informacyjne.

Zestawienie znaków:[7]

Znaki kierunku i miejscowości[edytuj | edytuj kod]

 Osobny artykuł: znaki kierunku i miejscowości.

Zestawienie znaków:[9]

Znaki uzupełniające[edytuj | edytuj kod]

 Osobny artykuł: znaki uzupełniające.

Zestawienie znaków:[10]

Tabliczki do znaków drogowych[edytuj | edytuj kod]

 Osobny artykuł: tabliczki do znaków drogowych.

Znaki dodatkowe[edytuj | edytuj kod]

 Osobny artykuł: znaki dodatkowe.

Dodatkowe znaki przed przejazdami kolejowo-drogowymi[edytuj | edytuj kod]

Zestawienie znaków:

Dodatkowe znaki dla kierujących tramwajami[edytuj | edytuj kod]

Zestawienie znaków:

Dodatkowe znaki szlaków rowerowych[edytuj | edytuj kod]

Zestawienie znaków:

Dodatkowe znaki dla kierujących pojazdami wojskowymi[edytuj | edytuj kod]

Zestawienie znaków:

Znaki poziome[edytuj | edytuj kod]

 Osobny artykuł: znaki poziome.

Sygnały świetlne[edytuj | edytuj kod]

 Osobny artykuł: Sygnalizacja świetlna.

Sygnały świetlne dla kierujących i pieszych[edytuj | edytuj kod]

Sygnały świetlne dla kierujących pojazdami wykonującymi odpłatny przewóz osób na regularnych liniach[edytuj | edytuj kod]

Zestawienie sygnalizatorów:

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Wyjątkiem jest A-7 (ustąp pierwszeństwa przejazdu), gdzie wierzchołek jest skierowany do dołu, co zapewnia jednoznaczne rozumienie tego znaku także przy patrzeniu na niego od tyłu lub gdy znak jest nieczytelny (por. B-20).
  2. wyjątek: B-20 (STOP), który ma kształt ośmiokąta. Rozwiązanie to zapewnia jednoznaczne rozumienie tego znaku także przy patrzeniu na niego od tyłu lub gdy znak jest nieczytelny (por. A-7)
  3. ; wyjątki: znaki B-39 (strefa ograniczonego postoju) i B-43 (strefa ograniczonej prędkości) wymalowane są na prostokątnych tablicach podobnie, jak ich odwołania (B-40, B44)
  4. ; wyjątki: znaki D-1 i D-2, które są żółtymi kwadratami w białym obramowaniu; dodatkowo kwadraty te skierowane są jednym z wierzchołków do góry, co daje dodatkową informację o nich także przy patrzeniu na nie od tyłu lub gdy znaki są nieczytelne (por. A-7 i B-20), oraz znaki od D-42 do D-47, które są dużymi białymi prostokątami

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 3 lipca 2003 r. w sprawie szczegółowych warunków technicznych dla znaków i sygnałów drogowych oraz urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego i warunków ich umieszczania na drogach (Dz.U. z 2019 r. poz. 2311)
  2. Rozporządzeniu Ministrów Infrastruktury oraz Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie znaków i sygnałów drogowych z dnia 31 lipca 2002 r.
  3. Dz.U.220 poz.2181 zal.1 rozdz.2. [dostęp 2007-08-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-09-29)].
  4. Dz.U.220 poz.2181 zal.1 rozdz.3. [dostęp 2007-08-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-09-29)].
  5. a b c Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 8 marca 2021 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków technicznych dla znaków i sygnałów drogowych oraz urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego i warunków ich umieszczania na drogach (Dz.U. z 2021 r. poz. 438)
  6. Dz.U.220 poz.2181 zal.1 rozdz.4. [dostęp 2008-02-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-01-23)].
  7. Obwieszczenie Ministra Infrastruktury oraz Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 31 października 2019 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministrów Infrastruktury oraz Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie znaków i sygnałów drogowych (Dz.U. z 2019 r. poz. 2310)
  8. a b c d e f g h Rozporządzenie Ministrów Infrastruktury oraz Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 12 października 2021 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie znaków i sygnałów drogowych (Dz.U. z 2021 r. poz. 2065)
  9. Dz.U.220 poz.2181 zal.1 rozdz.6. [dostęp 2007-08-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-09-29)].
  10. Dz.U.220 poz.2181 zal.1 rozdz.7. [dostęp 2007-08-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-09-29)].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

  • Rozporządzenie Ministrów Infrastruktury oraz Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 31 lipca 2002 r. w sprawie znaków i sygnałów drogowych (Dz.U. z 2019 r. poz. 2310)
  • Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 3 lipca 2003 r. w sprawie szczegółowych warunków technicznych dla znaków i sygnałów drogowych oraz urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego i warunków ich umieszczania na drogach (Dz.U. z 2019 r. poz. 2311)