Władcy ziem polskich w czasie zaborów – w związku z rozbiorami Polski oraz brakiem istnienia w latach 1795–1807 i 1831–1918 suwerennego państwa polskiego, władcy państw, które zagarnęły terytoria I Rzeczypospolitej, używali niektórych tytułów polskich władców – bądź na podstawie uzurpacji, bądź traktatów międzynarodowych.
Ziemie polskie po rozbiorach Polski (1772–1815)[edytuj | edytuj kod]
Cesarze rzymsscy, królowie Niemiec i arcyksiążęta Austrii (do 1806 r.), a następnie cesarze austriaccy, zarazem królowie Czech, Węgier, Chorwacji, Slawonii, Dalmacji i Iliryi – z dynastii Habsburgów[2].
Księstwo Warszawskie utworzył w 1807 roku z ziem zaboru pruskiego Napoleon Bonaparte, po zwycięstwie nad Prusami. W 1809 roku, po zwycięstwie Francji i Księstwa nad Austrią, przyłączono do niego III zabór austriacki. 26 czerwca 1812 Konfederacja Generalna Królestwa Polskiego proklamowała odrodzenie Królestwa Polskiego, a Fryderyk August przyjął koronę króla polskiego. Księstwo było okupowane przez Rosjan w latach 1812-1815, a zlikwidowano je na kongresie wiedeńskim w 1815.
Cesarze rosyjscy używali m.in. tytułów cesarza Kijowa, króla Polski (w dokumentach rosyjskojęzycznychЦарь Польский) [a], wielkiego księcia Litwy, Podola i Wołynia, księcia Inflant, Kurlandii, Semigalii, Żmudzi i Białegostoku, pana i wielkiego księcia Połocka, Witebska i Mścisławia. Królestwo Polskie było związane unią personalną z Imperium Rosyjskim, a cesarze rosyjscy byli koronowani w Warszawie, co wynikało z unii. Po likwidacji odrębności Królestwa Polskiego w 1831 koronacja na króla Polski odbywała się w Rosji przy okazji koronacji na cesarza imperium i podkreślała zależność od Rosji. Królestwo Polskie było autonomiczną częścią Rosji. Autonomię ciągle ograniczano szczególnie w 1874 roku, ale nigdy formalnie jej nie zniesiono i Królestwo miało odrębny system prawny.
Cesarz Rosji w latach 1825–1855; koronowany na króla polskiego 24 maja 1829 w Warszawie, zdetronizowany przez Sejm Królestwa Polskiego 25 stycznia 1831.
Po powołaniu 1 grudnia 1830 przez Radę Administracyjną Wydziału Wykonawczego o składzie mieszanym, 3 grudnia rada ta formalnie przestała istnieć, cedując swoje kompetencje na pięcioosobowy Rząd Tymczasowy pod prezesurą księcia Adama Jerzego Czartoryskiego. Organ ten z kolei przekształcił się 21 grudnia 1830 w Radę Najwyższą Narodową. Po przeprowadzeniu 25 stycznia 1831 przez Sejm detronizacji króla Mikołaja I Romanowa zaistniała potrzeba przeniesienia kompetencji głowy państwa.
Centralny tajny organ władz powstania styczniowego działający na ziemiach zaboru rosyjskiego.Rząd Narodowy posiadał władzę ustawodawczą i wykonawczą, utworzył własną tajną administrację państwową, odpowiedzialną m.in. za pobór podatków, działanie tajnej poczty, edycję prasy.
Za jego rządów polskie prowincje Prus formalnie uznano za część Rzeszy Niemieckiej. Król Prus 1861–1888, prezydent Związku Północnoniemieckiego 1866–1871, cesarz niemiecki 1871–1888
W czasie I wojny światowej ziemie polskie zaboru rosyjskiego były okupowane przez Niemcy i Austro-Węgry, które aktem 5 listopada 1916 r. zadeklarowały utworzenie Królestwa Polskiego. Od 12 września 1917 do 11 listopada 1918 roku monarchę i regenta Królestwa Polskiego aktu 5 listopada zastępowała samodzielnie Rada Regencyjna[6], Orędziem do Narodu Polskiego z 7 października 1918 roku proklamowała niepodległość Polski, następnie od 11 do 14 listopada sprawowała władzę wspólnie z Naczelnym Dowódcą Józefem Piłsudskim, zaś w okresie od 14 listopada aż do wejścia w życie w dniu 29 listopada 1918 r. dekretu Naczelnego Dowódcy z dnia 22 listopada 1918 r. o najwyższej władzy reprezentacyjnej Republiki Polskiej r., kompetencje Rady Regencyjnej wykonywał samodzielnie Naczelny Dowódca Józef Piłsudski[7].
Od 11 do 14 listopada 1918 władzę zwierzchnią sprawował wraz z Radą Regencyjną jako Naczelny Dowódca; następnie od dnia 14 listopada samodzielnie, formalnie jako regent Królestwa Polskiego[b], aż do wejścia w dniu 29 listopada 1918 w życie dekretu Naczelnego Dowódcy z dnia 22 listopada 1918 r. o najwyższej władzy reprezentacyjnej Republiki Polskiej (Dz.U. z 1918 r. nr 17, poz. 40).
↑Art. I ust. 1 patentu w sprawie Władzy Państwowej w Królestwie Polskiem.
↑Orędzie Rady Regencyjnej w przedmiocie rozwiązania Rady Regencyjnej i przekazania Najwyższej Władzy Państwowej Naczelnemu Dowódcy Wojsk Polskich Józefowi Piłsudskiemu z 14 listopada 1918 r. Dz.U. z 1918 r. nr 17, poz. 39 oraz dekret Naczelnego Dowódcy a dnia 22 listopada 1918 r. o najwyższej władzy reprezentacyjnej Republiki Polskiej Dz.U. z 1918 r. nr 17, poz. 40, ogłoszone 29 listopada 1918 r.
_2.jpg)
.png)
.jpg)
.jpg)
_im_Couleur_des_Corps_Borussia_Bonn_(farbig).jpg)
