Władysław Kunicki-Goldfinger

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Władysław Kunicki-Goldfinger
Państwo działania

 Polska

Data i miejsce urodzenia

13 lutego 1916
Kraków

Data i miejsce śmierci

14 sierpnia 1995
Warszawa

Profesor doktor habilitowany nauk przyrodniczych
Specjalność: biologia molekularna, mikrobiologia
Alma Mater

Uniwersytet Jagielloński

Profesura

1951

Polska Akademia Nauk
Status

członek korespondent (od 1965)
członek rzeczywisty (od 1980)

Doktor honoris causa
Uniwersytet Wrocławski – 1989
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej – 1990
Wykładowca
uczelnia

UMCS, UWr, UW

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi

Władysław Jerzy H. Kunicki-Goldfinger (ur. 13 lutego 1916[1] w Krakowie, zm. 14 sierpnia 1995 w Warszawie) – polski mikrobiolog, profesor Uniwersytetu Warszawskiego, działacz socjalistyczny.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Syn prawnika i działacza komunistycznego Zygfryda Goldfingera i Walerii Kunickiej herbu Bończa, nauczycielki gimnazjalnej[2][3]. W 1934 rozpoczął studia na kierunku przyrodniczym Wydziału Filozoficznego Uniwersytetu Jagiellońskiego. Pracę magisterską obronił w Katedrze Mikrobiologii na Wydziale Rolnym UJ, gdzie rozpoczął pracę. W 1940 trafił do ZSRR i został zesłany w okolice Archangielska. Następnie został żołnierzem II Korpusu Polskiego w ZSRR. Przeszedł z nim w stopniu szeregowego przez Persję, Palestynę, Egipt do Włoch.

W 1947 powrócił do Polski. Związał się z Wydziale Biologii i Nauk o Ziemi UMCS, gdzie obronił pracę doktorską i uzyskał habilitację. Następnie pracował na Uniwersytecie Wrocławskim i Uniwersytecie Warszawskim. Od 1965 był członkiem korespondentem Polskiej Akademii Nauk, od 1980 członkiem rzeczywistym[4]. Autor kilku podręczników akademickich m.in. Życie bakterii oraz książek dotyczących ewolucji. Członek założyciel, przewodniczący Kasy Pomocy Naukowej i członek rady programowej Towarzystwa Kursów Naukowych.

W 1989 Uniwersytet Wrocławski, a w 1990 Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej przyznały mu tytuł doktora honoris causa[5]. W 1950 został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi[6]. W 1989 otrzymał Nagrodę „Problemów” za wieloletnią popularyzację podstawowych problemów współczesnej biologii[1].

Pochowany na cmentarzu przy ulicy Lipowej w Lublinie.

Grób prof. Władysława Kunickiego-Goldfingera na cmentarzu przy ulicy Lipowej w Lublinie

Działalność polityczna i opozycyjna[edytuj | edytuj kod]

W latach 1934–1937 członek Legionu Młodych-Lewica, a od 1937 członek Polskiej Partii Socjalistycznej. W 1976 sygnatariusz Listu 101 do Sejmu, współpracownik Komitetu Obrony Robotników. W 1981 internowany. 17 października 1987 jeden z założycieli PPS, w 1987 przez rok członek Rady Naczelnej partii. W 1991 znalazł się wśród współzałożycieli Solidarność Pracy. W styczniu 1976 podpisał list protestacyjny do Komisji Nadzwyczajnej Sejmu PRL przeciwko zmianom w Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej[7]. Jako przedstawiciel strony solidarnościowo-opozycyjnej uczestniczył w obradach Okrągłego Stołu w podzespole do spraw nauki, oświaty i postępu technicznego.

W PRL informacje na temat Władysława Kunickiego-Goldfingera podlegały cenzurze. W 1977 jego nazwisko znajdowało się na specjalnej liście osób pod szczególną kontrolą cenzury. Zalecenia cenzorskie dotyczące jego osoby zanotował Tomasz Strzyżewski, który w swojej książce o peerelowskiej cenzurze opublikował notkę informacyjną z 7 stycznia 1977 Głównego Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk. Wytyczne dla cenzorów wymieniały jego nazwisko z adnotacją: „Wszelkie próby popularyzowania w środkach masowego przekazu (prasa codzienna, radio, TV, tygodniki społeczno-polityczne) niżej wymienionych osób należy sygnalizować kierownictwu GUKPPiW”. Zalecenia cenzorskie zezwalały jedynie na publikacje w prasie specjalistycznej, naukowej oraz skryptach itp.[8]

Książki[edytuj | edytuj kod]

  • Władysław Kunicki-Goldfinger, „Dziedzictwo i przyszłość. Rozważania nad biologią molekularną, ewolucją i człowiekiem”. PWN, Warszawa, 1976, ss. 473.
  • Władysław Kunicki-Goldfinger, „Życie bakterii”. wyd. czwarte zmienione, PWN, Warszawa 1982, ss. 618.
  • Władysław Kunicki-Goldfinger, „Szukanie możliwości. Ewolucja jako gra przypadków i ograniczeń” PWN, Warszawa 1989, ss. 308.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Nagrody „PROBLEMÓW" w roku 1989 otrzymują:, „Problemy”, nr 10 (519), RSW „Prasa-Książka Ruch", październik 1989, s. 2, ISSN 0032-9487.
  2. Prof. Władysław Kunicki-Goldfinger (1916 - 1995) [online], uw.edu.pl [dostęp 2019-10-14] (pol.).
  3. Władysław Kunicki-Goldfinger [online], wielcy.pl [dostęp 2019-10-14] (pol.).
  4. KUNICKI-GOLDFINGER, Władysław [online], Polska Akademia Nauk - Członkowie PAN [dostęp 2023-02-03] (pol.).
  5. Doktorzy honoris causa UMCS. umcs.lublin.pl. [dostęp 2011-02-23].
  6. M.P. z 1950 r. nr 85, poz. 1021
  7. Kultura 1976/03/342 Paryż 1976, s. 30.
  8. Strzyżewski 2015 ↓, s. 139.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]