Yokosuka K4Y
Yokosuka K4Y (Wodnosamolot Szkoleniowy Marynarki Wzór 90) – japoński wodnosamolot pływakowy z okresu międzywojennego i drugiej wojny światowej. Samolot służył do szkolenia podstawowego pilotażu wodnosamolotów w Japońskiej Cesarskiej Marynarce Wojennej, niewielka liczba tych samolotów trafiła także na rynek cywilny. Samolot nie miał amerykańskiej nazwy kodowej.
Tło historyczne[edytuj | edytuj kod]
Począwszy od 1925 standardowym samolotem szkolenia podstawowego Marynarki Japońskiej był Yokosuka K1Y używany w dwóch wersjach - z podwoziem kołowym (K1Y1) i pływakowym (K1Y2)[1]. W 1930 Marynarka wyraziła chęć zastąpienia K1Y nowym samolotem, zadanie podjęli komandor podporucznik Jiro Saha i inżynier Tamefumi Suzuki który zaprojektowali bardzo nietypowy jak na Japonię samolot[1][2]. Zaprojektowany przez Sahę i Suzukiego samoloty był pierwszym japońskim samolotem z kadłubem ze spawanych rur stalowych oraz, bardzo nietypowo na konstrukcję japońską, był napędzany chłodzonym powietrzem silnikiem rzędowym[1].
Opis konstrukcji[edytuj | edytuj kod]
Yokosuka K4Y1 był jednosilnikowym, dwupłatowym wodnosamolotem z podwójnymi pływaki[1]. Kadłub miał konstrukcję stalową ze spawanych rur, skrzydła miały konstrukcję drewnianą, cały samolot był kryty płótnem[1]. Pływaki samolotu miały konstrukcję metalową[1].
Dwa prototypy napędzane czterocylindrowym silnikiem rzędowym Hatakaze o mocy 90 KM, wersje produkcyjne otrzymały siedmiocylindrowe, chłodzone powietrzem silniki gwiazdowe typu Gasuden Jimpu 2 o mocy 130-160 KM z dwupłatowym śmigłem o stałym skoku[1][2].
Samolot mógł być używany z podwoziem kołowym, ale wszystkie operacyjne samoloty szkolne miały podwozie pływakowe[1]. Jego rozpiętość skrzydeł wynosiła 10,90 metrów, długość 9,05 metrów (wodnosamolot) lub 8,191 metrów (wersja lądowa), a wysokość 3,51 metrów (wodnosamolot) i 3,25 metrów (wersja lądowa)[1][2]. Powierzchnia skrzydeł wynosiła 29,5 metrów kwadratowych[1].
Załogę stanowiły dwie osoby - instruktor i uczeń siedzący w dwóch otwartych kokpitach w układzie tandem (jeden za drugim)[1].
Masa własna samolotu wynosiła 740 kilogramów, a masa startowa do 990 kilogramów[1][2].
Prędkość maksymalna na poziomie morza wynosiła 88 węzłów (163 km/h), prędkość przelotowa 50 węzłów (93 km/h), a prędkość lądowania 43 węzły (80 km/h)[3]. Pułap operacyjny wynosił 3460 metrów, czas wejścia na wysokość 3000 metrów wynosił 29 minut i 30 sekund[3]. Zasięg wynosił do 170 mil morskich (315 kilometrów), maksymalny czas lotu do 3,5 godzin[3].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Dwa prototypy samolotu zostały ukończone i oblatane w 1930, samolot został uznany za udany i nadający się na samolot treningu podstawowego[1][2]. Jeszcze przed wejściem samolotu do produkcji zdecydowano o zmianie silników na bardziej praktyczne Gasuden Jimpu o mocy 130 KM[1]. Wersja produkcyjna otrzymała krótki oznaczenie K4Y1 i długie oznaczenie Wodnosamolot Szkoleniowy Marynarki Wzór 90[1][2].
Niewielka liczba tych samolotów została także sprzedana na rynek cywilny[1]. W czasie wojny K4Y1 służył jako wodnosamolot szkolenia podstawowego[1], samolot nie posiadał amerykańskiej nazwy kodowej.
Łącznie zbudowano 211 samolotów tego typu: dwa prototypy, 154 sztuk w zakładach Watanabe w latach 1932-39 i 53 w zakładach Nippon Hikoki w latach 1939-40[3][2]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- René J. Francillon: Japanese Aircraft of the Pacific War. Londyn: Putnam, 1979. ISBN 0-370-30251-6.
- Robert C. Mikesh, Shorzoe Abe: Japanese Aircraft, 1910-1941. Annapolis, Md.: Naval Institute Press, 1990. ISBN 1-55750-563-2.
| Samoloty myśliwskie | |
|---|---|
| Samoloty bombowe i torpedowe | |
| Samoloty rozpoznawcze i łącznikowe | |
| Samoloty szkolno-treningowe | |
| Szybowce | |
| Samoloty kamikaze | |
| Samoloty transportowe | |
| Wiatrakowce | |
| Konstrukcje prototypowe i doświadczalne | |
| Inne |
.svg)