Zagórze (Rumia)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zagórze
część miasta Rumi
Ilustracja
Rumia-Zagórze, ulica Sobieskiego
Państwo

 Polska

Województwo

 pomorskie

Powiat

wejherowski

Miasto

Rumia

W granicach Rumi

13 listopada 1954

SIMC

0934748

Położenie na mapie Rumi
Mapa konturowa Rumi, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Zagórze”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko górnej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „Zagórze”
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Zagórze”
Położenie na mapie powiatu wejherowskiego
Mapa konturowa powiatu wejherowskiego, blisko prawej krawiędzi nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Zagórze”
Ziemia54°33′43″N 18°23′21″E/54,561905 18,389227

Zagórze (kaszb. Rëmiô Zagòrzé niem. Sagorsch) – dzielnica Rumi położona w dolinie Zagórskiej Strugi. Od zachodu i południa granicząca z kompleksem leśnym Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego na południu dzielnica przechodzi w zabudowę Szmelty. Głównymi osiami komunikacyjnymi dzielnicy są ulice Sabata i Stefana Batorego. Połączenie z centrum miasta umożliwiają autobusy komunikacji miejskiej (linie nr 85, 86 i 288). Prowadzi tędy również turystyczny szlak Zagórskiej Strugi.

Rumia Zagórze Sobieskiego 68

W latach 1934-39 nazwę Lotnisko Rumia Zagórze nosiło nieistniejące już obecnie lotnisko cywilne (przekształcone w czasie II wojny światowej na wojskowe) na dzisiejszym obszarze administracyjnym Rumi. Nazwa Rumia-Zagórze, niem. Rahmel-Sagorsch odnosiła się w czasach pruskich i w okresie okupacji niemieckiej do pobliskiej stacji kolejowej. Do czasu uruchomienia wojskowego lotniska w Babim Dole służyło ono m.in. na potrzeby testowania torped lotniczych Luftwaffe.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Dawniej samodzielna gmina jednostkowa, po I wojnie światowej w woj. pomorskim[1], początkowo w powiecie wejherowskim, od 1928 roku w powiecie morskim[2]. Od 1934 w nowo utwrzonej zbiorowej gminie gmina Wejherowo[3], gdzie Zagórze utworzyło gromadę[4].

Po wojnie ponownie w Polsce, w woj. gdańskim[5]. Zagórze stanowiło nadal gromadę w gminie Wejherowo, składającą się z siedmiu miejscowości: Zagórze, Biała Rzeka, Stara Piła, Szmelta, Pomorzanka, Leśne Zagórze i Ludwichowo[6]. W 1951 powiat morski przemianowano z powrotem na wejherowski[7]. W związku z reformą administracyjną Polski jesienią 1954 Zagórze weszło w skład nowo utworzonej gromady Rumia w tymże powiecie i województwie[8]. Gromadę Rumia zniesiono już po pięciu tygodniach, 13 listopada 1954, w związku z nadaniem jej statusu miasta, przez co Zagórze stało się integralną częścią miasta Rumi[9].

Przemysł[edytuj | edytuj kod]

W okresie międzywojennym istniały w Zagórzu dwie fabryki krzeseł, dwa tartaki i pięć młynów wodnych. W czasie II wojny światowej w Zagórzu wybudowano montownię silników samolotowych, działającą do końca 1944. W styczniu 1945 do jej pomieszczeń przeniesiono wyposażenie fabryk obuwia z Bydgoszczy i Starogardu. Od wojny do lat 90. działały tu zakłady garbarskie[10]. W 1945 na terenie fabryki krzeseł założono zakład metalowy, który stał się zalążkiem największego rumskiego zakładu przemysłowego – Fabryki Urządzeń Okrętowych, obecnie wchodzącej w skład Grupy Remontowa.

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej opracowany na podstawie wyników Pierwszego Powszechnego Spisu Ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych T. 11, Województwo Pomorskie
  2. Dz.U. 1928 nr 25 poz. 221
  3. Dz.U. 1934 nr 68 poz. 603
  4. Pomorski Dziennik Wojewódzki. 1934, nr 19, poz. 224
  5. Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
  6. Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Gdańsku. 1951, nr 15 (10 października)
  7. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 23 czerwca 1951 r. w sprawie zmiany nazwy powiatu morskiego. (Dz.U. z 1951 r. nr 35, poz. 270)
  8. Uchwała Nr 26/III/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Gdańsku z dnia 5 października 1954 r. w sprawie podziału na nowe gromady powiatu wejherowskiego; w ramach Zarządzenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Gdańsku z dnia 22 listopada 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Gdańsku z dnia 5 października 1954 r., dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Gdańsku z dnia 30 listopada 1954 r., Nr. 16, Poz. 91)
  9. Dz.U. z 1955 r. nr 45, poz. 299
  10. [https://web.archive.org/web/20140714164730/http://gazetarumska.pl/download/gazetarumska15.pdf Markowca czy Markówcowa, rumska czy rumiańska]. Gazeta Rumska, nr 5/15, sierpień 2007. [dostęp 2014-07-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (14 lipca 2014)].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Jacek Banach (red.): Zarys dziejów Rumi. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 1994. ISBN 83-86229-46-2.