Zajęczaki
| Lagomorpha[1] | |||
| Brandt, 1855 | |||
| Okres istnienia: oligocen–holocen | |||
 Przedstawiciel zajęczaków - królik europejski (Oryctolagus cuniculus) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd |
zajęczaki | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Zasięg występowania | |||
 Zasięg występowania zajęczaków | |||
Zajęczaki[2][3][4], zającokształtne[5], czterosiekaczowce[3] (Lagomorpha) – rząd roślinożernych ssaków łożyskowych, dawniej zaliczanych do gryzoni[3], obejmujący szczekuszkowate (Ochotonidae), zającowate (Leporidae) oraz wymarłą rodzinę sarduszkowatych (Prolagidae)[6].
Systematyka
W przeszłości zajęczaki zaliczano do rzędu gryzoni, dziś stanowią odrębny rząd, który obejmuje rodziny[3][6][4]:
- Ochotonidae – szczekuszkowate
- Leporidae – zającowate
oraz wymarła:
- Prolagidae – sarduszkowate
Kopalne ślady występowania zajęczaków znane są od oligocenu[3].
Budowa ciała
Zajęczaki to małe lub średnie zwierzęta, których ciało jest pokryte gęstym, miękkim futrem. Ogon krótki, także pokryty futrem. Masa ciała tych zwierząt zawiera się w przedziale od 0,1-5,5 kg, przy długości od kilkunastu do kilkudziesięciu centymetrów. Kończyny zakończone są palcami wyposażonymi w pazury. Przednie kończyny mają pięć palców, zaś tylne cztery lub pięć. Zęby stale rosną; w szczęce występują dwie pary siekaczy, w żuchwie natomiast jedna. Zęby policzkowe o wysokich koronach, oddzielone są od siekaczy długą diastemą[3].
Ekologia
Zajęczaki są roślinożercami, o dwuetapowej metodzie trawienia pokarmu. Wydalają dwa rodzaje kału. Pierwszy, miękki, jest ponownie zjadany, dzięki czemu możliwe jest lepsze wykorzystanie składników odżywczych pokarmu[3].
Tryb życia
Zajęczaki wiodą samotniczy lub stadny tryb życia. Są naziemne, niektóre gatunki kopią nory. Zamieszkują tereny otwarte, leśne i górskie. Niektóre gatunki są cenione jako zwierzęta łowne[3].
Rozmieszczenie geograficzne
Zajęczaki występują szeroko, na wszystkich kontynentach. W Australii i na Nowej Zelandii zostały introdukowane. Po znacznym rozmnożeniu i rozprzestrzenieniu zostały uznane za plagę[3].
Przypisy
- ↑ Lagomorpha, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Zygmunt Kraczkiewicz: SSAKI. Wrocław: Polskie Towarzystwo Zoologiczne - Komisja Nazewnictwa Zwierząt Kręgowych, 1968, s. 81, seria: Polskie nazewnictwo zoologiczne.
- ↑ a b c d e f g h i Kazimierz Kowalski (redaktor naukowy), Adam Krzanowski, Henryk Kubiak, G. Rzebik-Kowalska, L. Sych: Mały słownik zoologiczny: Ssaki. Wyd. IV. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1991. ISBN 83-214-0637-8.
- ↑ a b Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 55-61. ISBN 978-83-88147-15-9.
- ↑ Zającokształtne. onet.wiem. [dostęp 2015-09-27].
- ↑ a b Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Lagomorpha. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 26 października 2014]