Zamek w Čachticach
 Współczesny widok ruin | |
| Państwo | |
|---|---|
| Kraj | |
| Miejscowość | |
| Ukończenie budowy |
1. połowa XIII wieku |
| Ważniejsze przebudowy |
XV wiek |
| Zniszczono |
1. połowa XVIII wieku |
Położenie na mapie kraju trenczyńskiego  | |
Położenie na mapie Słowacji  | |
 48°43′32,2″N 17°45′39,4″E/48,725611 17,760944
| |
Zamek w Čachticach – zamek na Słowacji, w Małych Karpatach, w gminie Čachtice. Obecnie znajduje się w ruinie. Jest dawną siedzibą znanej z okrucieństwa Elżbiety Batory.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Znaleziska archeologiczne dowodzą, że teren dzisiejszego zamku był zamieszkany już w czasach prehistorycznych[1]. Budowa zamku, mającego na celu ochronę granicy Węgier, rozpoczęła się w 1 połowie XIII wieku na polecenie króla Beli IV, przez Kazmierza z rodu Hont-Pázmánych. Pierwotnie w skład zamku wchodziła czworokątna wieża i niewielki obmurowany dziedziniec (zamek górny)[2]. Pierwsza wzmianka o twierdzy pochodzi w 1276 i dotyczy obrony przed armią czeskiego króla Przemysła II Ottokara w 1273, w wyniku której zamek został częściowo zniszczony[3][4]. Na przełomie XIII i XIV wieku warownia znajdowała się pod kontrolą węgierskiego możnowładcy, Mateusza Czaka[2]. Od 1392 zamkiem rządził Ścibor ze Ściborzyc, po którego śmierci, właścicielem majątku do 1434 był jego syn[1]. Warownia została wówczas znacząco rozbudowana. Po północnej stronie górnego zamku powstała nowa wieża obronna na planie podkowy, brama, kaplica, a także rozległy dziedziniec (zamek średni). W 1436 król Zygmunt Luksemburski nadał zamek Michałowi Orságowi, którego następcy zarządzali tym majątkiem do 1567. W tym okresie od południowo-wschodniej strony kompleksu dobudowany został trzeci dziedziniec (zamek dolny) wraz z bramą i stanowiskiem artyleryjskim. Po zachodniej stronie zlokalizowana została fosa[2]. W 1569 roku król Maksymilian II przekazał rezydencję pod zarząd rodziny Nádasdy. Franciszek Nádasdy zakupił zamek na własność w 1602, a po jego śmierci w 1604 odziedziczyła go jego żona Elżbieta Batory, która zamieszkała w nim na stałe[1]. Nowa właścicielka przeszła do historii jako domniemana sadystyczna morderczyni i po procesie sądowym została skazana na dożywocie na terenie zamku, gdzie zmarła w 1614 roku[5]. W kolejnych latach znaczenie militarne twierdzy zmalało, niemniej przeszła ona remont w latach 1664-1670. Około 1670 została skonfiskowana i powróciła na własność królewską[2], doznała jednak strat podczas egzekucji tej decyzji i rozpoczął się jej stopniowy upadek. Kolejne zniszczenia zostały dokonane podczas antyhabsburskiego powstania, kiedy twierdza została na krótko zdobyta przez wojska Franciszka Rakoczego w 1708 roku, jak również w wyniku pożaru w 1799. Od czasu utraty rezydencji przez ród Nádasdych, jej właścicielami były rodziny Forgách, Bercsényi, Erdődy, Brunner i Springer. Obecnie ruiny stanowią atrakcję turystyczną. W latach 2012-2014 zostały poddane pracom konserwatorskim i archeologicznym, a ich ponowne otwarcie miało miejsce w lipcu 2014[1].
W sąsiedztwie zamku znajduje się renesansowy pałac Draškovičovský kaštieľ z XVII wieku, mieszczący muzeum krajoznawcze oraz dostęp do podziemi[4].
Kultura[edytuj | edytuj kod]
Na temat zamku w Čachticach i Elżbiety Batory powstały różne legendy. Według jednej z nich hrabina jest wciąż zamurowana gdzieś w warowni. Inne podanie głosi, że Elżbieta ukazuje się turystom, aby zaprowadzić ich do węża, który ma umożliwić im odnalezienie ukrytego skarbu[5].
W Čachticach zostały nagrane fragmenty filmu Bathory w reżyserii Juraja Jakubisko, opowiadającego o dziejach Elżbiety Batory[6].
Zamek był też wykorzystany jako plan dla niektórych scen z filmu Roba Cohena Ostatni smok[7].
Galeria[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d History of the Čachtice castle. cachtickyhrad.eu. [dostęp 2020-04-12]. (ang.).
- ↑ a b c d Arkadiusz Wasielewski: Zamki i zamczyska Słowacji. Pruszków: Rewasz, 2008, s. 145-147. ISBN 978-83-89188-72-4.
- ↑ Frieder Monzer: Slowakei: Unterwegs zwischen Donau, Tatra und Beskiden. Berlin: Trescher, 2015, s. 154. ISBN 978-3-89794-282-0.
- ↑ a b Zamek w Čachticach. trencinregion.sk. [dostęp 2020-04-12].
- ↑ a b Čachticky hrad, Historia zamku. [dostęp 2020-04-12].
- ↑ Zamek Czachtice. visitslovakia.com. [dostęp 2020-04-12].
- ↑ Ostatni Smok. Filmweb. [dostęp 2020-04-12].
| |
