Zamek w Piotrowicach Świdnickich
 nr rej. zamek A/4490/289 z 11.05.1951, park A/4491/746/WŁ z 8.11.1980, folwark A/4492/1642/WŁ z 31.12.1998[1]
| |
 Zamek w Piotrowicach | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Typ budynku | |
| Styl architektoniczny | |
| Inwestor |
Jacob von Zedlitz |
| Kondygnacje |
2 |
| Rozpoczęcie budowy |
1568 |
| Ukończenie budowy |
1599 |
| Ważniejsze przebudowy |
1699, 1894, 1989–1990 |
Położenie na mapie gminy Jaworzyna Śląska  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu świdnickiego  | |
 50°56′15,53″N 16°27′26,59″E/50,937647 16,457386
| |
Zamek w Piotrowicach Świdnickich – zabytkowy zamek[2] wybudowany w latach 1590–1599, w Piotrowicach Świdnickich, wsi w Polsce, w województwie dolnośląskim, w powiecie świdnickim, w gminie Jaworzyna Śląska; na południowy wschód od Wzgórz Strzegomskich[3].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Renesansowy zamek wzniesiony w latach 1590–1599 przez Jacoba von Zedlitza na miejscu zamku na wodzie[3]. Podczas wojny trzydziestoletniej budynek został kompletnie splądrowany[3]. W latach 1698–1699 przeprowadzono niewielką przebudowę i remont[3]. W XIX w. zamek podupadł, dopiero w 1894 r. został wyremontowany, kiedy to gruntownie przebudowano górne piętro, a wieże zaopatrzono w kryte blachą szczyty[3].
W 1945 r. budynek został zdewastowany i w następnych latach popadał w ruinę[3]. W latach 1973–1976 przeprowadzono remont, ścian i stropów, a w latach 1989–1990 odnowiono elewacje i zabezpieczono więźbę dachową[3].
Architektura[edytuj | edytuj kod]
Budynek jest murowany z kamienia i cegły, potynkowany, wzniesiony na rzucie kwadratu, podpiwniczony, dwukondygnacyjny i nakryty wysokim dachem dwuspadowym[4]. Na czterech flankach pałacu znajdują się cylindryczne trzypiętrowe baszty kryte iglicowymi hełmami[5]. Od frontu kamienny portal między dwoma pilastrami podtrzymującymi fryz heraldyczny z dwoma rzędami herbów rodów szlacheckich, po osiem każdy:
-
2. von Schweinichen -
3. von Niebelschütz -
4.2. von Hochberg -
5. von Runge -
6. von Seidlitz -
8. von Uechtritz -
1. von Schaffgotsch -
3. von Liebenthal -
4. von Reibnitz -
5. von Tader -
6. von Saltza (tarcza) -
7. von Glaubitz
- górny rząd Jacoba von Zedlitza ojcowski - lewy (od lewej): 1. von Zedlitz, 2. von Schweinichen, 3. von Niebelschütz, 4. von Hochberg,
- górny rząd Jacoba von Zedlitza matczyny - prawy (od lewej): 5. von Runge, 6. von Seidlitz, 7. von Zedlitz, 8. von Uechtritz;
- dolny rząd Barbary Schaffgotsch ojcowski - lewy (od lewej): 1. von Schaffgotsch, 2. von Hochberg, 3. von Liebentau, 4. von Reibnitz,
- dolny rząd Barbary Schaffgotsch matczyny - prawy (od lewej): 5. von Tader, 6. von Saltza, 7. von Glaubitz, 8. von Loeben[6].
Portal zwieńczony był płyciną zawierającą cesarskiego orła trzymanego po bokach przed dwa gryfy[7]. Fryz oraz płycina zostały zdjęte i zaginęły[8]. Układ wnętrz jest trzytraktowy[4]. Wokół dworu zachowana fosa nad którą, przerzucono pięcioprzęsłowy most[4]. Obiekt jest częścią zespołu zamkowego, w skład którego wchodzą jeszcze: park z XIX w. oraz folwark z XVIII-XIX w. a w nim: budynek mieszkalno-gospodarczy, spichrz, stodoła, obora.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 165. [dostęp 2015-03-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-27)].
- ↑ NID: Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków, woj. dolnośląskie. nid.pl, 2023-06-30. [dostęp 2023-07-19]. (pol.).
- ↑ a b c d e f g Romuald Łuczyński: Zamki, dwory i pałace w Sudetach. Legnica: Stowarzyszenie „Wspólnota Akademicka”, 2008, s. 295-298. ISBN 978-83-89102-63-8.
- ↑ a b c Damian Dąbrowski: Piotrowice Świdnickie. [w:] Pałace Śląska [on-line]. [dostęp 2017-03-21].
- ↑ Marek Staffa: Słownik geografii turystycznej Sudetów. Masyw Ślęży. Równina Świdnicka. Kotlina Dzierżoniowska, t.20. Wrocław: I-Bis, 2005, s. 378. ISBN 83-85773-78-9.
- ↑ fotopolska.eu: Piotrowice Świdnickie. [dostęp 2023-03-27]. (pol.).
- ↑ Podobny portal i fryz z orłem i gryfami znajduje się na zamku Grodno
- ↑ polska-org.pl: Detale i wnętrza zamku. 2005-11-30. [dostęp 2023-03-27]. (pol.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Romuald Łuczyński: Zamki, dwory i pałace w Sudetach. Legnica: Stowarzyszenie „Wspólnota Akademicka”, 2008, ISBN 978-83-89102-63-8.
- Słownik geografii turystycznej Sudetów. Masyw Ślęży. Równina Świdnicka. Kotlina Dzierżoniowska, t. 20, pod red. Marka Staffy, Wrocław: "I-Bis", 2005, ISBN 83-85773-78-9, s. 378
- Rezydencje ziemi świdnickiej, zespół redakcyjny: W. Rośkowicz, S. Nowotny, R. Skowron, Świdnica 1997, s. 45.
- Zabytki sztuki w Polsce. Śląsk, Warszawa 2006, s. 682