Zamkowa (Góry Sowie)
 Znak szlaku na Zamkową | |
| Państwo | |
|---|---|
| Pasmo | |
| Wysokość |
600[1] m n.p.m. |
Położenie na mapie Sudetów  | |
 50°37′26,998″N 16°36′52,996″E/50,624166 16,614721
| |
Zamkowa (niem. Burgberg[2]), 600 m n.p.m. – dwuwierzchołkowe wzniesienie w południowo-zachodniej Polsce, w Sudetach Środkowych, w Górach Sowich.
Położenie i opis[edytuj | edytuj kod]
Wzniesienie położone na Obszarze Chronionego Krajobrazu Gór Bardzkich i Sowich w północno-wschodniej części Gór Sowich, na północno-wschodniej krawędzi, około 2,5 km na południe od centrum miejscowości Jodłownik, po wschodniej stronie od Przełęczy Woliborskiej[1].
Dwuwierzchołkowe wzniesienie w kształcie małego grzbietu o zróżnicowanej rzeźbie i ukształtowaniu oraz stromych zboczach z mało wyrazistą częścią szczytową[1]. Wznosi się na końcu bocznego, wąskiego, miejscami skalistego grzbietu, odchodzącego od Szerokiej w kierunku północno-wschodnim, który stromo opada do linii sudeckiego uskoku brzeżnego[1][3]. Drugi szczyt wzniesienia o wysokości 580 m n.p.m. położony jest ok. 350 m. na północny wschód od szczytu głównego. Wzniesienie wyraźnie wydzielają wykształcone górskie doliny: od północnego zachodu dolina Zamkowego Potoku, a od południowego wschodu dolina Tartacznego Potoku. Od pobliskiego wyższego wzniesienia Zległe, położonego ok. 1100 m. po południowo-zachodniej stronie oddzielone jest małym płytkim siodłem. Wzniesienie zbudowane z prekambryjskich gnejsów i migmatytów[1]. Zbocza wzniesienia pokrywa niewielka warstwa młodszych osadów z okresu zlodowaceń plejstoceńskich[1]. Cała powierzchnia wzniesienia łącznie z partią szczytową porośnięta jest lasem bukowo-świerkowym regla dolnego z niewielką domieszką brzozy i jarzębiny[1]. Grzbietem przez szczyt wzniesienia prowadzi droga leśna z Wiatraczyna na szczyt Szerokiej. U północno-zachodniego podnóża wzniesienia, położona jest miejscowość Wiatraczyn. Położenie wzniesienia, kształt oraz mało wyraźny szczyt czynią wzniesienie trudno rozpoznawalnym w terenie.
Ciekawostki[edytuj | edytuj kod]
- Na niższym wierzchołku Zamkowej znajdują się pozostałości po dawnym zameczku lub strażnicy granicznej Hannigburg o owalnym zarysie, otoczonym fosą. Obiekt pochodzi prawdopodobnie z XIV wieku, stanowił zabezpieczenie rubieży Księstwa świdnicko – jaworskiego. Nie są znane dzieje budowli, można przypuszczać, że podobnie jak wiele innych gródków został zniszczony podczas wojen husyckich i od tamtej pory pozostał w ruinie[1]. Do obecnych czasów zachowały się niewielkie pozostałości fundamentów okrągłej wieży z cysterną, kuta w skale piwnica i pozostałości suchej fosy[1]. Nie zachowały się ślady innych przyzamkowych budowli. Całość obiektu zarośnięta jest drzewami. Ruiny zameczku do 1945 r. stanowiły pomnik dziedzictwa kulturowego[1].
- Pierwsze wzmianki w literaturze naukowej na temat obiektu obronnego znajdującego się na Zamkowej Górze pochodzą z końca XIX wieku[1].
- Północno-wschodnim zboczem góry przebiega granica administracyjna między powiatem dzierżoniowskim i ząbkowickim poniżej niższego szczytu granica skręca prostopadłe na północny zachód w stronę wzniesienia Czeszka.
- Zamek na wzniesieniu strzegł od śląskiej strony traktu komunikacyjnego, przecinającego główny grzbiet Gór Sowich na Przełęczy Woliborskiej, oddalonej około 1,5 km od zamku. Głównym grzbietem Gór Sowich przebiegała w średniowieczu granica między Śląskiem a Czechami.
Inne[edytuj | edytuj kod]
- Wzniesienie w przeszłości nosiło nazwę: Burgberg[1].
- Ze wzniesienia roztacza się panorama Kotliny Dzierżoniowskiej na tle Masywu Ślęży.
- W wielu publikacjach wzniesienie ze względu na pozostałości obiektu obronnego znajdującego się na nim nazywane jest Zamkowa Góra.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h i j k l Słownik geografii turystycznej Sudetów. redakcja Marek Staffa. T. 11: Góry Sowie, Wzgórza Włodzickie. Wrocław: I-BiS, 1994, s. 451. ISBN 83-85773-12-6.
- ↑ Monitor PolskiI" Nr A 44 , poz. 592, str.5 Góry Sowiel. p.189. monitorpolski.gov.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-05-29)].
- ↑ Rysunek układu grzbietów Gór Sowich w opracowaniu M.Staffy (nazwy szczytów zostały naniesione przez nieznanego autora). W: Słownik geografii turystycznej Sudetów. Marek Staffa (red.). T. 11: Góry Sowie. Wrocław: Wydawnictwo I–BiS, 1995, s. 21. ISBN 83-85773-12-6.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Słownik geografii turystycznej Sudetów. Marek Staffa (redakcja). T. 11: Góry Sowie, Wzgórza Włodzickie. Wrocław: Wydawnictwo I-BiS, 1995, ISBN 83-85773-12-6.
- Sudety Środkowe, Mapa turystyczna, Skala 1:40 000. Jelenia Góra: Wydawnictwo Turystyczne Plan, 2005. ISBN 83-60044-44-9.
- Góry Sowie, Mapa turystyczna, Skala 1:35 000. Wydawnictwo Turystyczne, Plan, Jelenia Góra: 2011. ISBN 978-83-62917-36-5.
- T. Śnieżek, Góry Sowie, Przewodnik, Oficyna wydawnicza „Rewasz”, Piastów, 2012,ISBN 83-62460-22-9.