Zapletka kieliszkowata

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zapletka kieliszkowata
Ilustracja
Liczne zapletki kieliszkowate na pniu
Systematyka[1]
Domena

eukarionty

Królestwo

Protozoa

Typ

śluzowce

Klasa

Myxogastrea

Rząd

Trichiida

Rodzina

Trichiaceae

Rodzaj

zapletka

Gatunek

zapletka kieliszkowata

Nazwa systematyczna
Hemitrichia calyculata (Speg.) M.L. Farr
Mycologia 66(5): 887 (1974)
Zarodnie na trzonkach i wydobywająca się z nich włośnia z zarodnikami

Zapletka kieliszkowata (Hemitrichia calyculata (Speg.) M.L. Farr.) – gatunek śluzowców[2].

Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Trichiaceae, Trichiida, Incertae sedis, Myxogastrea, Mycetozoa, Amoebozoa, Protozoa[2].

Nazwa polska na podstawie opracowania[3]. Niektóre synonimy nazwy naukowej[4]:

  • Arcyria stipitata (Massee) Massee1892
  • Hemiarcyria calyculata Speg. 1880
  • Hemiarcyria stipitata Massee 1889
  • Hemitrichia stipitata (Massee) T. Macbr. 1899
  • Hyporhamma calyculatum (Speg.) Lado 2001

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Plazmodium żółte, podczas wytwarzania zarodni staje się czerwone. Zarodnie o wysokości 1,5–3 mm i szerokości 1–3 mm, wyrastające na krótkich trzonkach o długości do 1,5 mm (długość trzonka nie przekracza 1/2 wysokości zarodni). Zarodnie mają pucharkowaty kształt i ciemnożółty kolor, trzonki są ciemniejsze – mają barwę od czerwonobrązowej do czarnej. Wewnątrz zarodni znajduje się włośnia i masa zarodników. Nitki włośni mają grubość 5-7μm i są spiralnie skręcone, tworząc 4-5 skrętów. Zarodniki są jasnożółte, o drobnokolczastej i delikatnie siatkowanej powierzchni. Mają średnicę 7–8 μm. Wydostają się na zewnątrz przez szeroki otwór na szczycie pucharkowatej zarodni. Pozostała po wydostaniu się zarodników błoniasta okrywa długo jeszcze utrzymuje się na podłożu (wraz z trzonkiem). Leżnia (hypothallus) jest okrągława lub nieregularna i ma barwę ciemno-czerwono-brązową[5][6].

Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]

Gatunek kosmopolityczny. Występuje na obszarach o klimacie umiarkowanym i ciepłym na wszystkich kontynentach poza Antarktydą[7], bardziej licznie w rejonach świata o klimacie tropikalnym. Rozwija się na rozkładającym się drewnie, rzadziej na korze, zarówno drzew liściastych, jak i iglastych. Zazwyczaj występuje licznie, w mniejszych lub większych grupach[5].

Gatunki podobne[edytuj | edytuj kod]

Bardzo podobna jest zapletka maczugowata (Hemitrichia clavata). Pewne rozróżnienie tych gatunków możliwe jest tylko przez mikroskop. Zapletka kieliszkowata odróżnia się budową włośni (nierozgałęziona i bez kolców), wielkością i powierzchnią zarodników (kolczasta)[8].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. CABI databases [online] [dostęp 2014-09-25] (ang.).
  2. a b Index Fungorum. [dostęp 2014-05-14]. (ang.).
  3. Wierzcholska S., Halama M., Panek E., Plášek V., Krzysztofiak A., Romański M., Fałtynowicz W., Krzysztofiak L. 2010. Świat śluzowców, grzybów i mszaków Wigierskiego Parku Narodowego. – Przyroda Wigierskiego Parku Narodowego, seria popularnonaukowa, Suwałki, s. 1–208.
  4. Species Fungorum. [dostęp 2014-01-03]. (ang.).
  5. a b Hemitrichia calyculata. University of Arcansas. [dostęp 2014-05-15].
  6. Hemitrichia calyculata. [dostęp 2014-05-15].
  7. Discover Life Maps. [dostęp 2014-04-18].
  8. Hermann Neubert, Wolfgang Nowotny, Karlheinz Baumann. Die Myxomyceten Deutschlands und des angrenzenden Alpenraumes unter besonderer Berücksichtigung Österreichs. Tom1. Karlheinz Baumann Verlag, Gomaringen 1993, ISBN 3-929822-00-8.