Zawartość alkoholu we krwi
 |
Ten artykuł od 2014-01 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. |
Zawartość alkoholu we krwi – ilość alkoholu etylowego we krwi, określana najczęściej w promilach (1 promil oznacza 100 mg alkoholu w 1 dl (decylitrze) krwi).
Najbardziej wiarygodne wyniki w zakresie zawartości alkoholu we krwi daje laboratoryjne badanie krwi. W następnej kolejności są to wyniki alkomatu, który jednak określa zawartość alkoholu w wydychanym powietrzu.
Zawartość alkoholu we krwi wykorzystywana jest przez policję w sposób określony przez prawo karne.
Zawartość alkoholu we krwi a zachowanie[edytuj | edytuj kod]
| Zawartość alkoholu | Typowy objaw |
|---|---|
| 0,3‰ | rozproszona uwaga |
| 0,8‰ | pobudliwość, upośledzenie koordynacji ruchowo-wzrokowej, obniżony krytycyzm |
| 1,5‰ | zaburzenia równowagi, błędy w logicznym myśleniu, opóźnienie czasu reakcji, agresywność, brawura |
| 2 ‰ | zaburzenia mowy, senność, obniżenie kontroli zachowania i poruszania się |
| 4 ‰ | senność, możliwość zapadnięcia w śpiączkę |
| 4–5 ‰ | zatrucie, śmierć (dawka śmiertelna ma charakter orientacyjny, znane są przypadki przeżycia przy o wiele większych dawkach) |
Powyższa tabela ma jedynie orientacyjny i uogólniony charakter, ze względu na wielorakość zmiennych w przypadku konkretnej jednostki.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Badanie zawartości alkoholu we krwi upowszechniło się w krajach rozwiniętych już w pierwszych dekadach XX wieku. Używano wówczas skali podobnej do dzisiejszej, z tym, że powszechnie za stan wpływający niekorzystnie na prowadzenie pojazdów lub na inne czynności motoryczne uznawano dopiero zawartość alkoholu we krwi na poziomie 1 promila[potrzebny przypis].
Odnotowane rekordy[edytuj | edytuj kod]
W 1995 kierujący samochodem Tadeusz S. pod wpływem alkoholu spowodował wypadek, mając we krwi 14,8 promila alkoholu. Mężczyzna zmarł kilkanaście dni później na skutek odniesionych w wypadku obrażeń[1].
Jedna z najwyższych odnotowanych zawartości alkoholu we krwi dotyczy 45-letniego mężczyzny z Makowa-Kolonii, który w 2009 przeżył przy 12,3 promila[2].
22,3 promila alkoholu we krwi zmierzono u kierowcy, który pod koniec maja 2012 w Dobrołęce (gmina Olszewo-Borki) doprowadził do śmiertelnego wypadku drogowego, prowadząc samochód osobowy. Wynik badania potwierdził rzecznik prasowy Komendy Miejskiej Policji w Ostrołęce. Istnieje jednak duże prawdopodobieństwo, że próbka krwi została zanieczyszczona, gdyż nie została pobrana z żyły, a z rany poszkodowanego. Mężczyzna zmarł w wyniku obrażeń odniesionych w wypadku[1].
W lipcu 2013 30-letni mężczyzna z Alfredówki (woj. podkarpackie) przeżył, mając 13,74 promila we krwi[3][4].
Szacowanie zawartości alkoholu we krwi[edytuj | edytuj kod]
Podjęto wiele prób oszacowania zawartości alkoholu we krwi. Nie są one dokładne, ponieważ zbyt wiele czynników wpływa na tę zawartość. Przydatne mogą być jednak w samookreśleniu.
Spożywanie pokarmów przed, w trakcie, lub po piciu alkoholu opóźnia wchłanianie: szczytowe stężenie alkoholu u osoby pijącej na czczo pojawia się po 0,5–1 godzinie, u pijącej „na pełny żołądek” – po 1,5–3 godzinach. Przeciętnie człowiek spala w ciągu godziny od 0,12 do 0,15 promila alkoholu zawartego we krwi.
Wzór Erika Widmarka[edytuj | edytuj kod]
Najpopularniejszy wzór stworzył Erik Widmark:
gdzie:
- P – zawartość alkoholu we krwi w promilach,
- A – ilość wypitego czystego alkoholu w gramach (pamiętać należy, że zawartość alkoholu w napojach podaje się zazwyczaj w procentach objętościowych, dlatego 500 ml wódki o zawartości 40% alkoholu zawiera 200 ml, czyli 160 g alkoholu),
- K – współczynnik wynoszący (w przybliżeniu) 0,7 dla mężczyzn i 0,6 dla kobiet (związany z zawartością wody w organizmie),
- W – masa ciała w kilogramach.
Metoda porcji standardowych[edytuj | edytuj kod]
Bardzo przybliżona metoda samookreślenia momentu w którym można zasiąść za kierownicą. Opiera się na liczeniu porcji standardowych[5], czyli ilości napojów alkoholowych, które zawierają 10 g czystego alkoholu. Np:
- 250 ml piwa 5% to 10 g alkoholu etylowego,
- 100 ml wina 12% to 10 g alkoholu etylowego,
- 30 ml wódki 40% to 10 g alkoholu etylowego.
Szybkość rozkładu alkoholu u mężczyzn wynosi 10–12 g/h, u kobiet 8–10 g/h. Przyjmując wartość średnią, czyli 10 g, można założyć, że w ciągu jednej godziny wątroba spala jedną porcję standardową.
Dopuszczalna zawartość alkoholu we krwi[edytuj | edytuj kod]
Dopuszczalna zawartość alkoholu we krwi w niektórych krajach pozwalająca prowadzić pojazdy mechaniczne.
.svg)
| Kraj | Promile |
|---|---|
| Albania | 0,1‰ |
| Andora | 0,5‰ |
| Australia | 0,5‰[7] |
| Austria | 0,5‰ |
| Belgia | 0,5‰ |
| Białoruś | 0,3‰ |
| Bośnia i Hercegowina | 0,5‰ |
| Bułgaria | 0,5‰ |
| Chorwacja | 0,5‰ (u kierowców w wieku 16–24 lata oraz kierowców zawodowych, wykonujących pracę – 0,0‰)[8] |
| Cypr | 0,5‰ |
| Czechy | 0,0‰ |
| Dania | 0,5‰ |
| Estonia | 0,2‰[9] |
| Finlandia | 0,5‰ |
| Francja | 0,5‰ |
| Grecja | 0,5‰ |
| Hiszpania | 0,5‰ |
| Holandia | 0,5‰ |
| Irlandia | 0,5‰ (0,2‰ dla kierowców posiadających prawo jazdy mniej niż 2 lata) |
| Islandia | 0,5‰ |
| Izrael | 0,5‰ |
| Liechtenstein | 0,8‰[10] |
| Litwa | 0,4‰[11] |
| Luksemburg | 0,5‰ (Dla kierowców zawodowych oraz kierowców początkujących – 0,2‰) |
| Łotwa | 0,5‰ |
| Macedonia Północna | 0,5‰ |
| Malta | 0,8‰ |
| Niemcy | 0,5‰ (u kierowców mających prawo jazdy krócej niż 2 lata i/lub wiek poniżej 25 lat – 0,0‰) |
| Norwegia | 0,2‰ |
| Polska | 0,2‰ |
| Portugalia | 0,5‰ |
| Rosja | 0,3‰ |
| Rumunia | 0,0‰ |
| Słowacja | 0,0‰ |
| Słowenia | 0,5‰ |
| Stany Zjednoczone | 0,8‰[12] |
| Szwajcaria | 0,5‰ |
| Szwecja | 0,2‰ |
| Turcja | 0,5‰ |
| Ukraina | 0,2‰ |
| Węgry | 0,0‰ |
| Wielka Brytania | 0,8‰ (Szkocja od 15 grudnia 2014 – 0,5‰) |
| Włochy | 0,5‰ |
W Polsce prawo o ruchu drogowym zabrania[13]:
kierowania pojazdem, prowadzenia kolumny pieszych, jazdy wierzchem lub pędzenia zwierząt osobie w stanie nietrzeźwości, w stanie po użyciu alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu.
Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi definiuje[14]
- stan po użyciu alkoholu – pomiędzy 0,2 i 0,5‰,
- stan nietrzeźwości – powyżej 0,5‰.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Śmiertelny rekord: Kierowca z powiatu ostrołęckiego miał 22 promile alkoholu! Zginął w wypadku.
- ↑ 12 promili we krwi. Rekord!. Gazeta.pl Wiadomości, 2009-03-17. [dostęp 2012-12-31].
- ↑ Miał 13,74 promila alkoholu we krwi. I przeżył. Rekord świata?. Gazeta.pl Wiadomości, 2013-08-07. [dostęp 2013-08-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-08-11)].
- ↑ Mężczyzna miał 13,74 promila alkoholu i przeżył. onet.pl, 2013-08-08. [dostęp 2013-08-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
- ↑ Alkohol i kierowca, s. 3. alkomaty.biz. [zarchiwizowane z tego adresu (2005-04-05)]., oprac. Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.
- ↑ European status report on road safety. WHO Europe, 2009. [dostęp 2012-04-01]. (ang.).
- ↑ Blood alcohol levels. Alcohol and Drug Foundation (Australia). [dostęp 2023-06-19]. (ang.).
- ↑ Informacje dla kierowców.
- ↑ Liiklusseadus. Riigi Teataja. (est.).
- ↑ Liechtenstein travel advice. Foreign and Commonwealth Office. [dostęp 2018-08-24]. (ang.).
- ↑ Litwa. Przepisy drogowe.
- ↑ Drunken / Impaired Driving. [w:] NCSL [on-line]. National Conference of State Legislatures. [dostęp 2017-10-30]. (ang.).
- ↑ Art. 45 ustawy z dn. 20.06.1997 roku (Dz.U. z 2022 r. poz. 988, ze zm.).
- ↑ Art. 46 ust. 2 i 3 ustawy z dn. 26.10.1982 roku (Dz.U. z 2023 r. poz. 2151).
