Zbigniew Adrjański

Zbigniew Adrjański

Imię i nazwisko urodzenia	Zbigniew Szczęsny Adrjański
Data i miejsce urodzenia	2 lutego 1932 Brześć
Data i miejsce śmierci	2 maja 2017 Kiełpin
Zawód, zajęcie	dziennikarz, literat
Alma Mater	Uniwersytet Warszawski
Odznaczenia

Zbigniew Szczęsny Adrjański (ur. 2 lutego 1932 w Brześciu nad Bugiem, zm. 2 maja 2017 w Kiełpinie) – polski dziennikarz, literat, publicysta muzyczny, autor scenariuszy estradowych, widowisk i tekstów piosenek. Autor audycji radiowych i programów telewizyjnych, konferansjer i reżyser programów estradowych.

Życiorys

Urodził się na Polesiu, gdzie spędził dzieciństwo i lata wojenne. Po wojnie ukończył Państwowe Gimnazjum i Liceum Humanistyczne im. Bolesława Chrobrego w Sopocie. Studiował języki i literatury słowiańskie na Wydziale Filologicznym UW (1950–1955) uzyskując tytuł magistra.

Debiutował jako dziennikarz w redakcji „Po prostu” współpracując z działem studenckim tego czasopisma. W 1955 został kierownikiem działu kulturalnego i członkiem kolegium tygodnika „Nowa Wieś”. Był jednym ze współtwórców nowej formuły tego czasopisma, które przekształciło się w ilustrowany magazyn dla młodzieży wiejskiej. Redagował tam strony kulturalne, dodatek literacki, kolumny folklorystycznego „Jarmarku Sensacji” oraz inne materiały. Współtworzył liczne wydawnictwa klubowe tygodnika „Nowa Wieś”, pisał reportaże, felietony i artykuły na temat wsi polskiej. W 1961 r. opublikował spisane przez siebie wspomnienia artysty cyrkowego, klowna Edwarda Manca.

Jednocześnie współpracował z Polskim Radiem (Redakcja Wiejska, Naczelna Redakcja Muzyczna, Program III PR) jako dziennikarz, reporter, autor audycji i magazynów. Był pomysłodawcą Radiowych Giełd Piosenki, które prowadził jako prezenter i konferansjer w latach 1963–1973. Redagował audycje muzyczne „Zwierzenia Prezentera”, „Spotkania przy fortepianie” (z twórcami polskich piosenek). Dla Redakcji Literackiej Programu III nagrywał tzw. powieść improwizowaną „Głosem Lwa” (współautorzy: Lew Kaltenberg, Juliusz Głowacki, Walentyna Toczyska). Był również współpracownikiem i prezenterem telewizyjnego magazynu kulturalnego „Niedzielna Biesiada”.

W latach 1973–1976 redaktor naczelny programów rozrywkowych TVP. Dyrektor naczelny i artystyczny Zjednoczonych Przedsiębiorstw Rozrywkowych (1982–1985). Dyrektor naczelny i artystyczny Stołecznego Biura Imprez Artystycznych (1985–1988). Nie zaprzestał również działalności dziennikarskiej pisząc do wielu czasopism kulturalnych, magazynów ilustrowanych i miesięczników specjalistycznych.

Stale współpracował z „Gazetą Muzyczną”, Radiem Lider, Naszą Rodziną i wydawnictwem klubowym „Synkopa”.

Członek Komisji Kultury Zarządu Głównego ZMS, SPD (1955–1982), ZAiKS-u (od 1958, w latach 1979–1984 sekretarz Rady Stowarzyszenia), ZAKR-u (od 1962, wiceprezes 1972–1981), członek honorowy i założyciel Polskiego Stowarzyszenia Estradowego (prezes 1989–1991), ZASP (od 1997)

Zmarł 2 maja 2017 roku w Kiełpinie. Został pochowany w nowej części kiełpińskiego cmentarza przy ul. Cienistej.

Był mężem aktorki i piosenkarki Lucyny Arskiej.

Publikacje książkowe

• Din-Don (Edward Manc), Wspomnienia klowna (spisał Zbigniew Adrjański), Czytelnik 1961
• Śpiewnik Zakrzewia, Iskry 1962
• Od Zielonego Balonika do Owcy, WAIF 1970
• Słownik autorów i kompozytorów, Agencja Autorska 1975
• Pieśni sercu bliskie, Iskry 1976
• Śpiewnik Iskier na różne okazje, Iskry 1976
• Polska piosenka i estrada, Agencja Autorska 1976
• Słownik biograficzny autorów i kompozytorów polskiej piosenki, Agencja Autorska 1979
• Złota księga pieśni polskich, Bellona 1997 (wyd. ósme 2002)
• Kalejdoskop estradowy, Bellona 1999
• Wspomnienia z Polesia oraz inne dziwne opowieści, Sowadruk 2006
• O batiuszce, co ptakiem latał, Instytut Lwowski 2008, ISBN 978-83-922465-6-5
• Pochody donikąd, Wydawnictwo Novae Res 2010, ISBN 978-83-61194-22-4

Widowiska i scenariusze

• Warszawska piosenka (Estrada Lublin)
• Piszę do Ciebie (Estrada Rzeszów)
• Krajobrazy (SBJA)
• Pod polskim niebem (Pagart)
• Warszawskie dzieci (SBJA)
• Na Mazowszu (Estrada Wojewódzka w Warszawie)
• Pieśni sercu bliskie (Stołeczna Estrada)
• Piosenki z mansardy i poddasza (Estrada Wrocław)
• Din-Don (ZPR-y)
• Ech, jabłoczko (Teatr Muzyczny w Gdyni)
• Ballady i niuanse (ZPR-y)
• Cała Warszawa zobaczyć musi to! (SPJA)

Piosenki

Dla wielu znanych polskich kompozytorów i wykonawców pisał piosenki pod pseudonimem Zb. Szczęsny lub w spółkach autorskich – J. Podkomorzy, M. Bellan. Wiele z tych piosenek jest przebojami:

• „Płonąca stodoła”
• „Jeszcze sen”
• „Duży błąd”
• „Gdzie to jest”
• „Dyskotekowy bal”
• „Co ty wiesz o miłości”
• „Romans przy ognisku”
• „Listy z dawnych lat”
• „Luboczka”
• „Tatrzańska zimowa baśń”
• „Ballada o dziewczynie ze stacji benzynowej”
• „Boogie boa”
• „Ja nie chcę marzyć”
• „Kto uwierzyłby w śnieg”
• „Lunatycy”
• „Pejzaż z wiatrakami”
• „Stary cyrk”
• „Żurawi klucz”

Tłumaczył teksty romansów cygańskich dla Lucyny Arskiej.

Odznaczenia i nagrody

• 1969 Odznaka honorowa „Zasłużony dla Kultury Polskiej”
• 1974 Srebrny Krzyż Zasługi
• 1979 Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
• 2000 Złote Pióro Fundacji Art-Woy

Dyplom Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego za Złotą księgę pieśni polskich

• 2004 Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
• 2014 Brązowy Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”

Bibliografia

• Leksykon Polskiego Dziennikarstwa, DW Elipsa (2000)
• Wszystkie edycje Who is who w Polsce, Wydawnictwo Interpress od 1982
• Ryszard Wolański, Leksykon Polskiej Muzyki Rozrywkowej, Warszawa 1995, Agencja Wydawnicza MOREX, ISBN 83-86848-05-7, hasło: „Jarosław Abramow-Newerly”, s. 2, 3.
• Słownik Pseudonimów Pisarzy Polskich, Ossolineum (1996)
• Kalejdoskop estradowy, Bellona 2002
• Encyklopedia Actus Purus (Kto jest kim w Polsce 2004), Polska Narodowa Oficyna Wydawnicza
• Kto jest kim w Polsce 1989, Wydawnictwo Interpress, Warszawa 1989, str. 23 ISBN 83-223-2491-X