Sromowce
49°24′42″N 20°19′39″E/49,411667 20,327500
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Rzeka | |
| Data budowy |
1970–1994 |
| Data uruchomienia |
1994 |
| Typ zapory |
ziemna |
| Pojemność całkowita |
7,5 mln m³ |
| Wysokość lustra wody |
487 m n.p.m. |
| Powierzchnia |
0,88 km² |
| Wysokość zapory |
11 m |
| Funkcja |
retencja, krajobrazowa, energetyczna |
Położenie na mapie Pienin  | |
Położenie na mapie Karpat  | |
| 49°24′42″N 20°19′39″E/49,411667 20,327500
| |
Sromowce[1] (Zbiornik Sromowski, Jezioro Sromowskie) – zbiornik zaporowy na Dunajcu pomiędzy zamkiem w Niedzicy a wsią Sromowce Wyżne. Powstał w wyniku wybudowania zapory wodnej w Sromowcach. Jest zbiornikiem wyrównawczym dla głównego zbiornika, którym jest Zbiornik Czorsztyński.
Sromowce mają długość 1,2 km, szerokość 0,75 km i powierzchnię 88 ha, co stanowi 8,3% powierzchni zbiornika głównego. Pojemność całkowita wynosi 7,5 mln m³. Lustro wody znajduje się na wysokości 487 m n.p.m.[2], a przy rezerwie powodziowej 488,5 m. Ziemna zapora ma wysokość 11 m i długość 460 m, uszczelniona i wzmocniona jest ścianą stalową i cementową kurtyną na głębokość 15 m. Gdy w czerwcu 1994 zbiornik został napełniony, jego wody zalały tzw. Rówień Sromowską na granicy pomiędzy Pieninami Czorsztyńskimi a Pieninami Spiskimi. Obecnie od północnej strony wody zbiornika opierają się o masyw Upszaru, od południowej o wzgórze Sosny ze stacjami wyciągów narciarskich. Po południowej stronie tuż nad zbiornikiem jest widoczna skała Popieska, w głębi masyw Flaków.
Na brzegu w Sromowcach istnieje nieduża elektrownia przepływowa wyposażona w 4 turbiny śmigłowe o łącznej mocy 2,04 MW, rocznie produkująca 10 mln kWh. Jest to jedna z dwu elektrowni zespołu Elektrownia Czorsztyn-Niedzica-Sromowce Wyżne. Zapora pracuje ze stałą przepustowością, co zapewnia Pienińskiemu Przełomowi równomierny przepływ wody.
Wody Zbiornika Sromowskiego podlegają całkowitej ochronie i nie może on być wykorzystywany do celów rekreacyjnych. Również obszar po południowej stronie zbiornika należy do Pienińskiego Parku Narodowego i jest niedostępny turystycznie. Przez tamę zbiornika i wzdłuż jego południowego brzegu biegnie droga nr 543, odcinek z Krośnicy do Niedzicy.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Nazewnictwo geograficzne Polski. Tom 1. Hydronimy. Część 2. Wody stojące, Ewa Wolnicz-Pawłowska, Jerzy Duma, Janusz Rieger, Halina Czarnecka (oprac.), Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006 (seria Nazewnictwo Geograficzne Polski), s. 322, ISBN 83-239-9607-5.
- ↑ Pieniński Park Narodowy 1:25000,wyd. Sygnatura
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Józef Nyka: Pieniny. Przewodnik. Wyd. IX. Latchorzew: Wyd. Trawers, 2006. ISBN 83-915859-4-8.
- Jezioro Sromowskie. [dostęp 2009-05-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-05-01)].
- Pieniński Park Narodowy. Pieniny polskie i słowackie. Mapa 1:25 000, 1:15 000. Kraków: Wyd. Kartograficzne Polkart Anna Siwicka, 2006/07. ISBN 83-87873-07-1.